Ηγέτης των ανταρτών στη Συρία στο CNNi: «Απώτερος στόχος μας η ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ»

Αυτό ξεκαθάρισε σε αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στο CNNi, ο Αλ Τζολάνι ο οποίος δεν άφησε καμία αμφιβολία ότι οι φιλοδοξίες της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ - μιας ομάδας που δημιουργήθηκε από μια πρώην θυγατρική της Αλ Κάιντα.

Στην πρώτη του συνέντευξη στα μέσα ενημέρωσης μετά από χρόνια, σε μια άγνωστη τοποθεσία στη Συρία, μίλησε για τα σχέδια δημιουργίας μιας κυβέρνησης που θα βασίζεται σε θεσμούς και ένα «συμβούλιο που θα επιλέγεται από τον λαό».

«Όταν μιλάμε για στόχους, ο στόχος της επανάστασης παραμένει η ανατροπή αυτού του καθεστώτος. Είναι δικαίωμά μας να χρησιμοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα μέσα για την επίτευξη αυτού του στόχου», δήλωσε ο αλ Τζολάνι.

«Οι σπόροι της ήττας του καθεστώτος ήταν πάντα μέσα του... οι Ιρανοί προσπάθησαν να αναστήσουν το καθεστώς, κερδίζοντας του χρόνο, και αργότερα οι Ρώσοι προσπάθησαν επίσης να το στηρίξουν. Αλλά η αλήθεια παραμένει: αυτό το καθεστώς είναι νεκρό».

Από τότε που βγήκαν από τον θύλακα των εδαφών τους στα βορειοδυτικά της χώρας πριν από μία εβδομάδα, η πρόοδος των ανταρτών ήταν εντυπωσιακά γρήγορη, καταλαμβάνοντας τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, το Χαλέπι, πριν καταλάβουν τη στρατηγικής σημασίας πόλη Χάμα.

Η επίθεση-σοκ επέφερε τεράστιο πλήγμα στον Άσαντ και τους υποστηρικτές του στο Ιράν και τη Ρωσία, ενώ αναζωπύρωσε έναν εμφύλιο πόλεμο που ήταν σε μεγάλο βαθμό αδρανής για χρόνια.

Οι δυνάμεις της συριακής αντιπολίτευσης είναι αποκεντρωμένες και αποτελούνται από διαφορετικές ιδεολογίες, αν και τις ενώνει ο κοινός στόχος της ανατροπής του καθεστώτος Άσαντ. Αλλά οι ρίζες της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ και του αλ Τζολάνι στα εξτρεμιστικά ισλαμιστικά κινήματα σκιάζουν στις φιλοδοξίες του.

Παρά την προσπάθεια του αλ Τζολάνι να αποστασιοποιήσει τη νέα του ομάδα από την Αλ Κάιντα, οι Ηνωμένες Πολιτείες χαρακτήρισαν την Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ τρομοκρατική οργάνωση το 2018 και τον επικήρυξαν με 10 εκατομμύρια δολάρια.

Βγαίνοντας από τις σκιές

Για κάποιον που κάποτε λειτουργούσε στη σκιά, ο αλ Τζολάνι εξέπεμπε αυτοπεποίθηση και προσπάθησε να προβάλει ένα πιο σύγχρονο πρόσωπο στη συνάντησή του με το CNNi, η οποία πραγματοποιήθηκε μέρα μεσημέρι και με ελάχιστη ασφάλεια. Καθώς το CNNi καθόταν να πάρει συνέντευξη από τον αλ Τζολάνι, έσκασε η είδηση ότι οι δυνάμεις υπό τις διαταγές του είχαν καταλάβει την πόλη Χάμα.

Εντός της ελεγχόμενης από τους αντάρτες επικράτειας στη Συρία, είναι σαφές ότι λειτουργεί λιγότερο σαν καταζητούμενος και περισσότερο σαν πολιτικός. Ύστερα από την κατάληψη του Χαλεπιού από τις πιστές σε αυτόν δυνάμεις έκανε δημόσια εμφάνιση στην ιστορική ακρόπολη της πόλης.

Ο Αλ Τζολάνι υποστηρίζει ότι έχει μεταμορφωθεί μέσα στα χρόνια. «Ένα άτομο στα είκοσί του θα έχει διαφορετική προσωπικότητα από κάποιον στα τριάντα ή στα σαράντα του, και σίγουρα από κάποιον στα πενήντα του. Αυτή είναι η ανθρώπινη φύση».

Ξεκίνησε ως νεαρός μαχητής της Αλ Κάιντα κατά των ΗΠΑ στο Ιράκ. Επιστρέφοντας στην πατρίδα του κατά τη διάρκεια του συριακού εμφυλίου πολέμου, ηγήθηκε της θυγατρικής της τρομοκρατικής οργάνωσης στη Συρία, όταν αυτή είχε την ονομασία Τζαμπχάτ αλ Νούσρα. Στη συνέχεια διέκοψε τους δεσμούς του με την Αλ Κάιντα και η οργάνωσή του εξελίχθηκε σε Χαγιάτ Ταχρίρ Αλ Σαμ, γνωστή και ως Οργάνωση για την Απελευθέρωση του Λεβάντε, στις αρχές του 2017.

Οι ΗΠΑ, η Τουρκία, τα Ηνωμένα Έθνη και πολλά άλλα δυτικά έθνη συνεχίζουν να χαρακτηρίζουν την Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ ως ξένη τρομοκρατική οργάνωση, παρά τις προσπάθειες της ομάδας να αποστασιοποιηθεί από τις ρίζες της.

Η συνέντευξη του Αλ Τζολάνι στο CNNi την Πέμπτη (5/12) ήταν μια στροφή σε σχέση με τη σκληρή ρητορική που χρησιμοποίησε κατά την πρώτη του τηλεοπτική συνέντευξη το 2013, όταν έδωσε συνέντευξη στο Αλ Τζαζίρα με το πρόσωπό του στη σκιά. Τότε, τα σχόλιά του επικεντρώνονταν στην προώθηση του παραρτήματος της Αλ Κάιντα στη Συρία.

O αλ Τζολάνι πρόβαλε ένα διαφορετικό όραμα για τη ρημαγμένη από τον πόλεμο χώρα. Σε μια ένδειξη της προσπάθειάς του να κάνει «αναγεννηθεί», χρησιμοποίησε επίσης δημοσίως για πρώτη φορά το πραγματικό του όνομα - Αχμέντ αλ-Σαράα - αντί για το ψευδώνυμο με το οποίο είναι ευρέως γνωστός.

Καθώς η στρατιωτική προέλαση του συνασπισμού των ανταρτών επεκτείνει την επικράτεια και τον πληθυσμό υπό τον έλεγχό τους, ο αλ Τζολάνι επέμεινε ότι οι άμαχοι δεν έχουν να φοβηθούν πολλά στη διαχείριση των ανταρτοκρατούμενων περιοχών της Συρίας. «Οι άνθρωποι που φοβούνται την ισλαμική διακυβέρνηση είτε έχουν δει λανθασμένες εφαρμογές της είτε δεν την κατανοούν σωστά», υποστήριξε.

Εάν οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης καταφέρουν να ανατρέψουν το καθεστώς του Άσαντ, αυτό θα μεταβεί σε «ένα κράτος διακυβέρνησης, θεσμών και ούτω καθεξής», οραματίστηκε.

Η ομάδα δήλωσε ότι θέλει για να καθησυχάσει τους πολίτες και τις ομάδες που υπέστησαν διώξεις από εξτρεμιστικές και τζιχαντιστικές ομάδες στον δεκαετή εμφύλιο πόλεμο της Συρίας. Είπε επίσης ότι έχει κάνει τα πάντα για να πει δημοσίως στους Χριστιανούς και σε άλλες θρησκευτικές και εθνοτικές μειονότητες ότι θα ζουν με ασφάλεια υπό την κυριαρχία της.

«Υπήρξαν κάποιες παραβιάσεις εναντίον τους, των μειονοτήτων, από ορισμένα άτομα σε περιόδους χάους, αλλά αντιμετωπίσαμε αυτά τα ζητήματα», δήλωσε ο αλ Τζολάνι όταν ρωτήθηκε σχετικά με τις ανησυχίες για την ασφάλειά τους.

«Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να διαγράψει μια άλλη ομάδα. Αυτές οι αιρέσεις συνυπάρχουν σε αυτή την περιοχή εδώ και εκατοντάδες χρόνια και κανείς δεν έχει το δικαίωμα να τις εξαλείψει», τόνισε.

Τι λένε οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τοπικοί παρατηρητές έχουν ωστόσο σημάνει συναγερμό για την πιο πρόσφατη μεταχείριση των πολιτικών αντιφρονούντων από την Χαγιάτ Ταχρίρ Αλ Σαμ στο Ιντλίμπ, υποστηρίζοντας ότι η ομάδα διεξήγαγε κατέστειλε με σκληρότητα διαδηλώσεις και βασάνισε και κακοποίησε αντιφρονούντες.

Ο Αλ Τζολάνι δήλωσε στο CNNi ότι τα περιστατικά κακοποίησης στις φυλακές «δεν έγιναν υπό τις δικές μας εντολές ή κατευθύνσεις» και η Χαγιάτ Ταχρίρ Αλ Σαμ έχει ήδη θέσει τους εμπλεκόμενους προ των ευθυνών τους.

Ο Αλ Τζολάνι αντιτάχθηκε επίσης στον διαρκή τρομοκρατικό χαρακτηρισμό της Χαγιάτ Ταχρίρ Αλ Σαμ χαρακτηρίζοντας τον χαρακτηρισμό «πρωτίστως πολιτικό και ταυτόχρονα ανακριβή», υποστηρίζοντας ότι ορισμένες ακραίες ισλαμιστικές πρακτικές «δημιούργησαν ένα χάσμα» μεταξύ της HTS και των τζιχαντιστικών ομάδων.

Τέλος υποστήριξε ότι ήταν αντίθετος με ορισμένες από τις πιο βίαιες τακτικές που χρησιμοποιούν άλλες τζιχαντιστικές ομάδες, γεγονός που τον οδήγησε στη διακοπή των δεσμών του μαζί τους. Ισχυρίστηκε επίσης ότι ποτέ δεν συμμετείχε προσωπικά σε επιθέσεις εναντίον πολιτών.

Η αυτοψία του CNNi στο Χαλέπι

Όταν το CNNi επισκέφθηκε το Χαλέπι νωρίτερα μέσα στην ημέρα, η ομάδα βρήκε μια πόλη που φαινόταν ήρεμη παρά την ξαφνική κατάληψη από τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης μόλις την περασμένη εβδομάδα. Οι αγορές ήταν ανοιχτές, ο κόσμος περπατούσε στους δρόμους και η ζωή συνεχιζόταν, ακόμη και μετά τους βομβαρδισμούς από ρωσικά αεροσκάφη που υποστηρίζουν τον Άσαντ και έχουν σκοτώσει δεκάδες ανθρώπους σε περιοχές που ελέγχονται από τους αντάρτες.

Ο ασφυκτικός έλεγχος του Άσαντ στη χώρα ενισχύθηκε από τους συμμάχους του. Καθώς οι αντικυβερνητικές δυνάμεις αυξάνονταν μετά την Αραβική Άνοιξη του 2011, η Επαναστατική Φρουρά του Ιράν, καθώς και η λιβανέζικη Χεζμπολάχ, ο πληρεξούσιός της, βοήθησαν στην καταπολέμηση των ένοπλων επαναστατικών ομάδων. Επιπλέον η συριακή πολεμική αεροπορία ενισχύθηκε από ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη.

Ο Αλ Τζολάνι εξέφρασε την επιθυμία να δει τις ξένες δυνάμεις να αποχωρούν από τη Συρία. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν δυνάμεις από τις ΗΠΑ, την Τουρκία, τη Ρωσία και το Ιράν, καθώς και ιρανικοί πληρεξούσιοι στη χώρα. «Νομίζω ότι μόλις πέσει αυτό το καθεστώς, το ζήτημα θα επιλυθεί και δεν θα υπάρχει πλέον ανάγκη να παραμείνουν ξένες δυνάμεις στη Συρία».

«Η Συρία αξίζει ένα σύστημα διακυβέρνησης που θα είναι θεσμικό και όχι ένα σύστημα όπου ένας μόνο κυβερνήτης λαμβάνει αυθαίρετες αποφάσεις», πρόσθεσε. Η δυναστεία Άσαντ βρίσκεται στην εξουσία εδώ και 53 χρόνια, από το 1971. Για να διατηρήσει την κυριαρχία του επί δεκαετίες, το καθεστώς έχει σκοτώσει εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους, έχει φυλακίσει αντιφρονούντες και έχει εκτοπίσει βάναυσα εκατομμύρια ανθρώπους στο εσωτερικό και στο εξωτερικό.

«Μιλάμε για ένα ευρύτερο σχέδιο - μιλάμε για την οικοδόμηση της Συρίας», συνέχισε ο Αλ Τζολάνι.

«Η Χαγιάτ Ταχρίρ Αλ Σαμ είναι απλώς ένα μέρος αυτού του διαλόγου και μπορεί να διαλυθεί ανά πάσα στιγμή. Δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά ένα μέσο για την εκτέλεση ενός έργου: την αντιμετώπιση αυτού του καθεστώτος», κατέληξε.

Syrian rebel leader says goal is to «overthrow» Assad regime

By Jomana Karadsheh, Gul Tuysuz, Brice Laine, Lauren Kent and Eyad Kourdi, CNN