Η διπλωματία του δολαρίου - Γιατί ο Τραμπ απείλησε τις χώρες των BRICS με επιβολή δασμών

Η απειλή αυτή εντάσσεται στο οικονομικό πρόγραμμα του Τραμπ, που περιλαμβάνει επίσης δασμούς στις εισαγωγές από τον Καναδά, το Μεξικό και την Κίνα, στοχεύοντας στη μείωση του εμπορικού ελλείμματος και την αντιμετώπιση της μετανάστευσης.

Ορισμένοι οικονομολόγοι κατηγόρησαν τον Τραμπ ότι η απειλή στην ομάδα χωρών BRICS υποτιμά την αξιοπιστία των ΗΠΑ και προκαλούν μια σειρά προβλημάτων. Όπως λένε «οι δασμοί 100% στις χώρες BRICS, αν εφαρμοστούν, θα αυξήσουν το κόστος των εισαγόμενων αγαθών στις ΗΠΑ (όπως ηλεκτρονικά προϊόντα από την Κίνα, καφέ από τη Βραζιλία και ορυκτά από τη Νότια Αφρική), θα αποσταθεροποιήσουν τις αγορές εντείνοντας τον πληθωρισμό και προκαλώντας επιπλέον οικονομικές επιβαρύνσεις στους καταναλωτές».

Παρά την έντονη ρητορική του Τραμπ, οι ειδικοί στην πλειονότητα τους θεωρούν ότι «η απειλή των δασμών είναι περισσότερο ένας μοχλός πίεσης παρά ένας άμεσος κίνδυνος για το δολάριο, δεδομένων των τρεχουσών οικονομικών και πολιτικών συνθηκών».

Γιατί οι χώρες BRICS θέλουν ένα εναλλακτικό νόμισμα;

Οι BRICS σχηματίστηκαν το 2009 με στόχο την προώθηση των συμφερόντων των αναδυόμενων οικονομιών και τη μείωση της εξάρτησής τους από το δολάριο των ΗΠΑ, το οποίο είναι μακράν το πιο συχνό νόμισμα στο παγκόσμιο εμπόριο.

Σύμφωνα με αναλυτές η κυριαρχία του δολαρίου στο διεθνές εμπόριο προσφέρει στις ΗΠΑ πλεονεκτήματα, όπως χαμηλότερο κόστος δανεισμού για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση και τεράστια γεωπολιτική επιρροή. Ωστόσο, η Βραζιλία και η Ρωσία έχουν προτείνει τη δημιουργία εναλλακτικού νομίσματος, θεωρώντας ότι το δολάριο χρησιμοποιείται ως «όπλο».

Θα μπορούσε ένα νόμισμα των BRICS να απειλήσει το δολάριο;

Η δημιουργία ενός ανταγωνιστικού νομίσματος είναι δύσκολη, δεδομένης της εκτεταμένης χρήσης του δολαρίου. Παρά την ύπαρξη του ευρώ και την αυξανόμενη σημασία του γουάν της Κίνας, το δολάριο παραμένει το κύριο παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 58% των παγκόσμιων αποθεμάτων συναλλάγματος, σύμφωνα με το ΔΝΤ.

Αναλυτές εκτιμούν ότι οι χώρες BRICS πιθανότατα θα δυσκολεύονταν να δημιουργήσουν ένα βιώσιμο νόμισμα λόγω της σχετικής ισχύος και σταθερότητας της οικονομίας των ΗΠΑ και της εμπιστοσύνης που εμπνέει το αμερικανικό δημόσιο χρέος. Επιπλέον, η έλλειψη ενοποιημένων πολιτικών και οικονομικών δομών στις χώρες BRICS δυσχεραίνει τη δημιουργία ενός κοινού νομίσματος.

Ανησυχίες Συμμάχων

Σύμμαχοι των ΗΠΑ, όπως ο Καναδάς και το Μεξικό, ανησυχούν για τις πολιτικές του Τραμπ. Ο Καναδός Πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό και η Πρόεδρος του Μεξικού Κλαούντια Σέινμπαουμ έχουν ήδη έρθει σε επαφή μαζί του για να μετριάσουν τις επιπτώσεις. Η Ευρώπη προετοιμάζεται για πιθανές οικονομικές αναταράξεις λόγω των δασμών και της εμπορικής πολιτικής του Τραμπ.

Οι απειλές δασμών του Ντόναλντ Τραμπ υπογραμμίζουν παράλληλα την προτεραιότητά του να διατηρήσει την οικονομική κυριαρχία των ΗΠΑ, ιδίως μέσω του δολαρίου. Το ερώτημα είναι αν ο Τραμπ θα επιτύχει να εξισορροπήσει τους οικονομικούς στόχους στο εσωτερικό της χώρας με τις διεθνείς επιπτώσεις ενός ενδεχόμενου εμπορικού πολέμου.