Ρωσία και Ουκρανία μάχονται για το πλεονέκτημα λίγο πριν ξεκινήσει η προεδρία του Τραμπ

Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει ορκιστεί να τερματίσει τη σύγκρουση εντός μιας ημέρας από την ανάληψη των καθηκόντων του και έχει διορίσει τον πρώην σύμβουλο εθνικής ασφάλειας και απόστρατο αντιστράτηγο Κιθ Κέλογκ ως ειδικό απεσταλμένο για τη Ρωσία και την Ουκρανία με εντολή να διαπραγματευτεί μια εκεχειρία.

Όπως γράφει το Politico, καθώς ο χρόνος λιγοστεύει προτού ο Τραμπ, περάσει ξανά το κατώφλι του Λευκού Οίκου στις 20 Ιανουαρίου, ο στρατός της Ουκρανίας που υποστηρίζεται από τη Δύση αλλά και το Κρεμλίνο προσπαθούν να καταλάβουν εδάφη και όποιο τακτικό πλεονέκτημα μπορούν με στόχο να βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση πριν από την έναρξη των συνομιλιών.

«Πρόκειται να τεθεί στο προσκήνιο μια πρόταση που θα αλλάξει το παιχνίδι με τη μορφή του Ντόναλντ Τραμπ», δήλωσε ο Τζέιμς Νίξεϊ, επικεφαλής του προγράμματος Ρωσίας-Ευρασίας στο Think Tank Chatham House στο Λονδίνο.

Αυτό καθιστά τους επόμενους δύο μήνες μέχρι την προεδρική ορκωμοσία μια δυνητικά επικίνδυνη περίοδο, δύο χρόνια και εννέα μήνες μετά τον πόλεμο, με τόσα πολλά να διακυβεύονται και για τις δύο πλευρές.

«Όλοι υποθέτουν ότι θα ακολουθήσει μια διαπραγμάτευση και τόσο οι Ουκρανοί όσο και οι Ρώσοι θέλουν να είναι στην καλύτερη θέση γι' αυτήν», δήλωσε υψηλόβαθμος δυτικός αξιωματούχος, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας.

«Καθώς και οι δύο πλευρές καταβάλλουν περισσότερες προσπάθειες, ο κίνδυνος λανθασμένου υπολογισμού γίνεται πιο έντονος», προσθέτει.

Κλιμάκωση στα πολεμικά μέτωπα

Οι ενδείξεις κλιμάκωσης είναι παντού κυρίως στα λόγια και τις πράξεις που προέρχονται από τη Μόσχα. Τις τελευταίες εβδομάδες, η Ρωσία ανέπτυξε χιλιάδες στρατιώτες από τη Βόρεια Κορέα, εκτόξευσε ένα νέο είδος πυραύλου εναντίον της Ουκρανίας και χαλάρωσε ακόμη και την ασφαλιστική δικλείδα για τη χρήση των πυρηνικών της όπλων.

Το Κρεμλίνο δήλωσε επίσης ότι μια αμερικανική αντιπυραυλική βάση στην Πολωνία θα αποτελέσει «στόχο προτεραιότητας για πιθανή εξουδετέρωση».

Οι ρωσικές δυνάμεις πολλαπλασίασαν την ένταση των επιχειρήσεών τους στην ανατολική Ουκρανία αυτόν τον μήνα, σύμφωνα με το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου (ISW), καταλαμβάνοντας 574 τετραγωνικά χιλιόμετρα εδάφους από την 1η Νοεμβρίου, ποσοστό υψηλότερο από ό,τι νωρίτερα φέτος ή το 2023.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, εν τω μεταξύ, ηγήθηκε των δυτικών δυνάμεων δίνοντας στο Κίεβο την άδεια να εκτοξεύει πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς σε στόχους εντός της Ρωσίας.

Το Κίεβο και η Μόσχα έχουν ο καθένας τους δικούς του λόγους να επιθυμούν ένα γρήγορο τέλος του πολέμου. «Βρίσκονται και οι δύο σε έναν αγώνα δρόμου ενάντια στον χρόνο, όχι μόνο λόγω του Τραμπ, αλλά και επειδή και οι δύο έχουν συστημικά, ενδημικά προβλήματα», δήλωσε ο Νίξεϊ.

Η Ουκρανία έχει έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού και φαίνεται να είναι «σε πορεία να χάσει αυτόν τον πόλεμο», σύμφωνα με τον Νίξεϊ. Η Ρωσία έχει βρει ενισχύσεις από τη Βόρεια Κορέα και πρόσθετη στρατιωτική υποστήριξη από την Κίνα, αλλά η οικονομία της δέχεται πιέσεις από την αποδυνάμωση του ρουβλίου και ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έχει αποφύγει μέχρι στιγμής να διατάξει έναν ακόμη γύρο επιστράτευσης.

Στο πεδίο της μάχης, οι αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ πιστεύουν ότι η Ρωσία κερδίζει έδαφος αλλά με υψηλό κόστος, χάνοντας ίσως 1.500 στρατιώτες την ημέρα. Η Ουκρανία κρατιέται, αν και είναι δύσκολο.

«Δεν είναι εύκολο, αλλά δεν έχει τελειώσει. Δεν είναι χαμένη υπόθεση», δήλωσε ο ναύαρχος Ρομπ Μπάουερ, πρόεδρος της στρατιωτικής επιτροπής του ΝΑΤΟ.

Ο Πούτιν εξακολουθεί να μάχεται

Οι τελευταίες εβδομάδες του πολέμου θα μπορούσαν να είναι κρίσιμες, καθώς οι όροι της εκεχειρίας θα μπορούσαν να καθορίσουν τις ζωές των ανθρώπων στην Ουκρανία για γενιές, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Νορβηγίας, Έσπεν Μπαρθ Άιντε.

«Αυτές οι ιστορικές αποφάσεις μεταξύ χωρών θα αφήνουν πάντα κάτι», πρόσθεσε.

Με τη δεύτερη θητεία του Τραμπ να πλησιάζει, οι σύμμαχοι της Ουκρανίας αποφάσισαν να αντισταθμίσουν το τοπίο. Εκτός από την άδεια που έδωσαν στο Κίεβο να εκτοξεύει πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς στη Ρωσία, δυτικοί αξιωματούχοι συναντήθηκαν τις τελευταίες ημέρες για να συζητήσουν πώς θα επιτευχθεί το καλύτερο αποτέλεσμα εάν ο Τραμπ επιβάλει κάποιου είδους διαπραγμάτευση τον Ιανουάριο.

Διαρροές από τη Γαλλία άφησαν να εννοηθεί ότι το Λονδίνο και το Παρίσι συζήτησαν την πιθανή αποστολή στρατευμάτων στο πλαίσιο μιας ειρηνευτικής πρωτοβουλίας. Ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας Ντέιβιντ Λάμι δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να βρεθούν βρετανικές μπότες στο έδαφος στο μέλλον.

Η επιλογή του Τραμπ για τον απεσταλμένο για την ειρήνη δείχνει τις προθέσεις. Τον Απρίλιο, ο Κέλογκ, 80 ετών, συνυπέγραψε ένα έγγραφο στρατηγικής που ζητούσε να συνεχιστεί ο εξοπλισμός της Ουκρανίας, αλλά μόνο εάν το Κίεβο συμφωνούσε να συμμετάσχει σε ειρηνευτικές συνομιλίες με τη Ρωσία.

Για να πείσει τον Πούτιν να συμμετάσχει, ο Κέλογκ υποστήριξε ότι οι ΗΠΑ «θα πρέπει να προσφέρουν την αναβολή της ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ για μια παρατεταμένη περίοδο με αντάλλαγμα μια συνολική και επαληθεύσιμη ειρηνευτική συμφωνία με εγγυήσεις ασφαλείας».

Υπάρχει μόνο ένα πρόβλημα με όλη αυτή τη συζήτηση περί ειρήνης: «Υπάρχουν ελάχιστες ενδείξεις ότι ο Πούτιν θέλει πραγματικά να διαπραγματευτεί πραγματικά», προσθέτει ο δυτικός αξιωματούχος που μίλησε υπό καθεστώς ανωνυμίας.

«Μπορεί να είναι υπομονετικός εκεί όπου αυτό είναι προς το συμφέρον του», καταλήγει.

Με τη σειρά της η Καναδή υπουργός Εξωτερικών Μελανί Ζολί προειδοποίησε ότι ο κίνδυνος των διαπραγματεύσεων με τον Πούτιν θα ήταν να ανασυνταχθεί και να επιτεθεί ξανά. «Πραγματικά πιστεύω ότι ο Πούτιν δεν έχει καμία κόκκινη γραμμή», δήλωσε.

«Η πραγματική απειλή που αντιμετωπίζουμε είναι είτε να αποφασίσει να φύγει, να επανεξοπλιστεί και να ξαναεπιδρομήσει, είτε να το κάνει αυτό και αλλού» υπογράμμισε.

Η επίθεση του Πούτιν δεν περιορίζεται στην άμεση ζώνη σύγκρουσης. Οι δυτικές κυβερνήσεις βρίσκονται σε αυξημένη επιφυλακή για τον λεγόμενο πόλεμο της «γκρίζας ζώνης» τόσο στο δικό τους έδαφος όσο και στην Ουκρανία.

Δυτικοί αξιωματούχοι κατηγορούν το Κρεμλίνο ότι τοποθετεί βόμβες μέσα σε δέματα σε αεροπλάνα, επιχειρεί στοχευμένες δολοφονίες και πραγματοποιεί επιθέσεις σε κρίσιμες υποδομές, όπως σιδηροδρομικές γραμμές, υποθαλάσσια καλώδια και δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας.

Αν λοιπόν ο Πούτιν δεν είναι έτοιμος για ειρήνη, τι θέλει;

Η απάντηση, σύμφωνα με τον Νίξεϊ του Chatham House, είναι η επέκταση του πολέμου.

«Πιστεύει όντως ότι βρίσκεται σε πόλεμο με την ευρύτερη Δύση και έχει βρει έναν νέο τρόπο αντιμετώπισής του καλώντας και ενώνοντας τις δυνάμεις του με αυτό που αποκαλεί «παγκόσμια πλειοψηφία»», δήλωσε ο Νίξει.

«Ο Πούτιν θέλει όντως να καταρρεύσει η βασισμένη σε κανόνες διεθνής τάξη, η οποία είναι άθλια και ατελής», πρόσθεσε.