Αργεντινή: Οδεύει προς αποχώρηση από τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα

Η αποχώρηση της —μικροσκοπικής πάντως, αποτελούμενης από μερικούς ειδικούς που καταπιάνονται με τεχνικές εκθέσεις— αντιπροσωπείας της Αργεντινής από την COP29 εγγράφεται στην «επανεκτίμηση της κατάστασης», σε «αναστοχασμό» από πλευράς του νέου υπουργού Εξωτερικών Χεράρδο Γουέρτεϊν, είπε προχθές Πέμπτη, χωρίς να υπεισέλθει σε περισσότερες λεπτομέρειες, ο εκπρόσωπος της προεδρίας, την επομένη της εξέλιξης.

Ο κ. Γουέρτεϊν επιβεβαίωσε, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Washington Post, πως «επανεξετάζουμε τη στρατηγική μας για όλα τα ζητήματα που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή». Ωστόσο διαβεβαίωσε πως η κυβέρνηση δεν έχει πάρει καμία απόφαση για την αποχώρηση από τη Συμφωνία του Παρισιού (2015), ακρογωνιαίο λίθο ως προς την δράση για την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής.

Τι προβλέπει η συμφωνία

Τα συμβαλλόμενα μέρη στη συμφωνία δεσμεύτηκαν να μειώσουν τις εκπομπές αερίων που προκαλούν την κλιματική αλλαγή ώστε να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη στους 2° Κελσίου, και ει δυνατόν στον 1,5° Κελσίου, σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή.

Στην COP28, στο Ντουμπάι, τον Δεκέμβριο του 2023, η Αργεντινή είχε εκφράσει τη βούλησή της να παραμείνει στη Συμφωνία του Παρισιού. Όμως έναν χρόνο αργότερα, με τον πρόεδρο Μιλέι ενδυναμωμένο μετά τη νίκη του συμμάχου του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ, με τον οποίο μοιράζεται τον σκεπτικισμό για την κλιματική αλλαγή, οι αμφιβολίες για την τήρηση των δεσμεύσεων που είχε αναλάβει το Μπουένος Άιρες εντείνονται.

H αντίδραση της αντιπολίτευσης

«Αν η κυβέρνηση Μιλέι αποφάσιζε να βγούμε από τη Συμφωνία του Παρισιού, θα βρισκόμασταν αντιμέτωποι με μεγάλες επιπλοκές, νομικές και συνταγματικές. Όμως, πέρα από αυτό, θα παίρναμε τον ομιχλώδη δρόμο της απομόνωσης, σε μια τοποθεσία στον γεωπολιτικό χάρτη όπου βρίσκονται μόνο το Ιράν, η Λιβύη και η Υεμένη», έκρινε ο Μαξιμιλιάνο Φεράρο, κοινοβουλευτικός της αντιπολίτευσης.

«Στο Μπακού συζητώνται ουσιώδη ζητήματα για την παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση και την πράσινη χρηματοδότηση, που αντιπροσωπεύουν επενδυτικές ευκαιρίες τις οποίες η Αργεντινή δεν μπορεί να επιτρέψει στον εαυτό της να αγνοήσει», έκρινε εξάλλου το κόμμα του, η Συμμαχία Πολιτών (κεντροδεξιά), καταδικάζοντας την αποχώρηση της αντιπροσωπείας της χώρας από την COP29.

Τι ανέφερε η Greenpeace

Η Greenpeace Αργεντινής από την πλευρά της χαρακτήρισε «πολύ κακό σημάδι» το γεγονός πως η χώρα «αποσύρθηκε από τη λήψη αποφάσεων για ζήτημα τόσο ευαίσθητο και κρίσιμο που είναι η χρηματοδότηση (της βοήθειας για την άσκηση πολιτικών φιλικών προς το περιβάλλον)». «Δεν αρνούμαστε την ύπαρξη της κλιματικής αλλαγής», διαβεβαίωσε την Washington Post ο ΥΠΕΞ Γουέρτεϊν. Και «ασφαλώς είμαστε υπέρ της λήψης μέτρων για να αμβλυνθεί».

Αλλά οι αμφιβολίες δεν κοπάζουν, καθώς ο «αναρχοκαπιταλιστής» (έτσι χαρακτηρίζει ο ίδιος τον εαυτό του) πρόεδρος Μιλέι έχει δηλώσει στο παρελθόν πεπεισμένος ότι η κλιματική αλλαγή δεν είναι παρά ιστορικός «κύκλος» —και ασφαλώς δεν «ευθύνεται ο άνθρωπος» για αυτή.

Είναι η φύση αυτή που πρέπει «να υπηρετεί τον άνθρωπο και την ευημερία του, όχι το αντίστροφο (...) Γι’ αυτό το κυριότερο πρόβλημα που έχουμε είναι η ακραία φτώχεια, και θα το επιλύσουμε μόνο αν εκμεταλλευτούμε πόρους», κατά τον ίδιο.

Ο Όσκαρ Σόρια, διευθυντής της ΜΚΟ The Common Initiative, με έδρα τη Νέα Υόρκη, σημειώνει πως αντιλαμβάνεται πως έχει αναπτυχθεί «σεναριολογία για την πιθανότητα η Αργεντινή να αποχωρήσει από τη Συμφωνία του Παρισιού» και κυκλοφορούν «φήμες πως επίκειται ανακοίνωση» άμεσα.

«Θα χρειαστεί έγκριση του κοινοβουλίου»

Ωστόσο, πρόσθεσε, ο πρόεδρος Μιλέι «θα χρειαστεί έγκριση του κοινοβουλίου» και «λαμβανομένης υπόψη της τρέχουσας πολιτικής κατάστασης στη χώρα», με το κόμμα του αρχηγού του κράτους μειοψηφικό στην ομοσπονδιακή εθνική αντιπροσωπεία, οι πιθανότητες το σενάριο αυτό να προχωρήσει είναι «περίπου μια στις δύο».

«Παράγοντας-κλειδί που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη», σύμφωνα με τον κ. Σόρια, είναι το ότι «οι διεθνείς συμφωνίες που έχουν επικυρωθεί από την Αργεντινή έχουν συνταγματική κατοχύρωση», συμπεριλαμβανομένης της Συμφωνίας του Παρισιού, που επικυρώθηκε το 2016.

«Είναι δύσκολο να προβλέψουμε τι θα γίνει, αλλά ξέρω πως πολλοί υπερασπιστές του περιβάλλοντος και συμπατριώτες μου Αργεντινοί είναι έτοιμοι να προσφύγουν στη δικαιοσύνη» αν ο αρχηγός του κράτους έπαιρνε τέτοια απόφαση.

Κινητοποιούνται εκατοντάδες οργανώσεις

Για τον βιολόγο Γκιγιέρμο Φολγκέρα, του δημόσιου φορέα επιστημονικής έρευνας CONICET, ή ελπίδα επαφίεται στην κοινωνία των πολιτών, αυτή πρέπει να εναντιωθεί στον πρόεδρο Μιλέι, ο οποίος «λέει ανερυθρίαστα πως το περιβάλλον δεν χρησιμεύει παρά για να μας δίνει αγαθά».

Στην Αργεντινή, διαβεβαίωσε, «κινητοποιούνται» εκατοντάδες οργανώσεις και μελετούν σχέδιο σε περιφερειακό επίπεδο «εναντίον της λεηλασίας του περιβάλλοντος».

Για τον κ. Σόρια, «η παγκόσμια δράση εναντίον της κλιματικής αλλαγής θα συνεχιστεί με ή χωρίς στην Αργεντινή. Όπως συνέβη όταν ο Τραμπ αποφάσισε (η χώρα του) να εγκαταλείψει τη Συμφωνία του Παρισιού το 2017», κάτι που ο Δημοκρατικός διάδοχός του Τζο Μπάιντεν, που ανέλαβε τα καθήκοντά του το 2021, αντέστρεψε, επαναφέροντας τις ΗΠΑ σε αυτήν.