ΚΟΣΜΟΣ

Μεγάλη νευρικότητα στο Ιράν για τα ισραηλινά αντίποινα - Πυρετός επαφών με τις χώρες του Κόλπου

Μεγάλη νευρικότητα στο Ιράν για τα ισραηλινά αντίποινα - Πυρετός επαφών με τις χώρες του Κόλπου

Διυλιστήριο πετρελαίου στον Ιράν (ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ)

AP Photo/Vahid Salemi

Η κυβέρνηση του Ιράν είναι εξαιρετικά νευρική και έχει εμπλακεί σε κατεπείγουσες διπλωματικές επαφές με χώρες της Μέσης Ανατολής για να διαπιστώσει αν μπορεί να μειωθεί η κλίμακα της απάντησης του Ισραήλ στην πυραυλική επίθεση που δέχθηκε νωρίτερα αυτό το μήνα και - αν αυτό αποτύχει - να βοηθήσουν στην προστασία της Τεχεράνης.

Αυτό δήλωσαν στο CNNi πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα.

Η ανησυχία του Ιράν πηγάζει από την αβεβαιότητα για το αν οι ΗΠΑ μπορούν να πείσουν το Ισραήλ να μην πλήξει τις ιρανικές πυρηνικές και τις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, καθώς και από το γεγονός ότι η Χεζμπολάχ, έχει αποδυναμωθεί σημαντικά από τις ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις τις τελευταίες εβδομάδες, ανέφεραν οι πηγές αυτές.

Ο ρόλος των ΗΠΑ

Οι ΗΠΑ βρίσκονται σε διαβουλεύσεις με το Ισραήλ για το πώς σχεδιάζει να απαντήσει στην επίθεση του Ιράν την 1η Οκτωβρίου και οι Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν επιθυμούν το Ισραήλ να βάλει στο στόχαστρο ιρανικές πυρηνικές ή πετρελαϊκές εγκαταστάσεις . Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν μίλησε με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου την Τετάρτη (9/10), στην πρώτη τους συνομιλία εδώ και σχεδόν δύο μήνες, καθιστώντας σαφές ότι τα αντίποινα του Ισραήλ θα πρέπει να είναι «ανάλογα».

Οι σύμμαχοι των ΗΠΑ στον Κόλπο, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, του Μπαχρέιν και του Κατάρ, έχουν επίσης εκφράσει την ανησυχία τους στην Ουάσινγκτον για μια πιθανή επίθεση σε ιρανικές πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, η οποία θα μπορούσε να δημιουργήσει αρνητικές οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις για ολόκληρη την περιοχή, δήλωσε ένας Άραβας διπλωμάτης στο CNNi.

Έντονη είναι η ανησυχία στην κυβέρνηση Μπάιντεν ότι οι συνεχιζόμενες επιθέσεις μεταξύ του Ιράν και του Ισραήλ, οι οποίες ξεκίνησαν νωρίτερα φέτος, αφού το Τελ Αβίβ έπληξε, σύμφωνα με την Τεχεράνη, το κτίριο του προξενείου του στη Δαμασκό, θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε έναν μεγάλο περιφερειακό πόλεμο που θα συμπαρασύρει και τις ΗΠΑ.

Αυτό συμβαίνει γιατί η επιρροή των ΗΠΑ στο Ισραήλ φαίνεται να μειώνεται σταθερά τον τελευταίο χρόνο. Όπως συμβαίνει με τις επιχειρήσεις του στη Γάζα, το Ισραήλ αγνοεί όλο και περισσότερο τις εκκλήσεις των ΗΠΑ για περισσότερη αυτοσυγκράτηση στο Λίβανο, όπου η έντονη εκστρατεία βομβαρδισμών και η χερσαία επίθεση του Ισραήλ έχει προκαλέσει το θάνατο πάνω από 1.400 ανθρώπων από τα τέλη του περασμένου μήνα.

Το Ισραήλ δεν συμβουλεύτηκε επίσης τις ΗΠΑ προτού πραγματοποιήσει μια μαζική επίθεση που ανατίναξε χιλιάδες βομβητές και ασύρματους που χρησιμοποιούσαν πράκτορες της Χεζμπολάχ τον περασμένο μήνα ή προτού δολοφονήσει τον επικεφαλής της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα στη Βηρυτό και «ακυρώσει» μια πρόταση κατάπαυσης του πυρός που είχαν υποβάλει οι ΗΠΑ και η Γαλλία λιγότερο από 48 ώρες νωρίτερα.

Συνεχείς οι συσκέψεις του υπουργικού συμβουλίου ασφαλείας του Ισραήλ

Το υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας του Ισραήλ δεν έχει ακόμη καταλήξει σε απόφαση για το πώς θα προχωρήσει, αποκάλυψε Ισραηλινός αξιωματούχος στο CNNi την Παρασκευή (11/10). Και ενώ το χάσμα μεταξύ των θέσεων των ΗΠΑ και του Ισραήλ μειώνεται, μπορεί να μην παραμείνει έτσι, δήλωσε Αμερικανός αξιωματούχος.

«Στην πραγματικότητα δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αν ψήφισαν ή όχι», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης σχετικά με τις συζητήσεις του ισραηλινού υπουργικού συμβουλίου, εκφράζοντας σκεπτικισμό σχετικά με το επίπεδο διαφάνειας για το τι μοιράζεται το Ισραήλ με τις ΗΠΑ. Ο αξιωματούχος πρότεινε ότι δεν μπορούν να «δώσουν μεγάλη βάση στις μηχανορραφίες» της ισραηλινής κυβέρνησης.

Μέχρι την περασμένη εβδομάδα, το Ισραήλ δεν είχε δώσει καμία διαβεβαίωση ότι δεν θα στοχοποιούσε τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, ανέφερε το CNNi.

Το Ισραήλ σχεδιάζει εδώ και δεκαετίες επιθέσεις με στόχο τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν και μόλις πριν από δύο χρόνια προσομοίωσε το χτύπημά τους σε μια στρατιωτική άσκηση. Το Ισραήλ θεωρείται επίσης ύποπτο για την πραγματοποίηση δολοφονιών εναντίον Ιρανών πυρηνικών επιστημόνων τα τελευταία χρόνια, ενώ οι πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν έχουν γίνει σστόχος από κυβερνοεπιθέσεις, πιθανότατα από το Ισραήλ -ο πιο διάσημος ιός είναι ο ιός Stuxnet, ο οποίος μπόρεσε να διεισδύσει στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν στη Νατάνζ.

«Το χτύπημά μας θα είναι ισχυρό»

Ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ Γιοάβ Γκαλάντ απηύθυνε την Τετάρτη (9/10) μια αυστηρή προειδοποίηση προς το Ιράν σχετικά με την απάντηση της χώρας του.

«Το χτύπημά μας θα είναι ισχυρό, ακριβές και -πάνω απ' όλα- αιφνιδιαστικό. Δεν θα καταλάβουν τι συνέβη και πώς συνέβη», δήλωσε ο Γκάλαντ.

Τα κράτη του Κόλπου επιθυμούν να παραμείνουν στο περιθώριο της σύγκρουσης, δήλωσε ο Άραβας διπλωμάτης. Με το Ιράν να έχει προειδοποιήσει δημοσίως ότι οποιαδήποτε μέρη θεωρηθεί ότι βοηθούν το Ισραήλ θα αντιμετωπιστούν ως στόχος, είναι επίσης απίθανο οι γείτονες του Ιράν να προστρέξουν ρητά στην υπεράσπιση της Τεχεράνης σε περίπτωση ισραηλινής επίθεσης.

Όμως η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Κατάρ έχουν δηλώσει τόσο στις ΗΠΑ όσο και στο Ιράν ότι δεν θα επιτρέψουν στο Ισραήλ να χρησιμοποιήσει τον εναέριο χώρο τους για να πλήξει το Ιράν, όπως αποκάλυψαν στο CNNi Άραβας διπλωμάτης και μια άλλη πηγή που έχει γνώση του θέματος. Η Ιορδανία θα προστατεύσει επίσης τον εναέριο χώρο της από οποιαδήποτε μη εξουσιοδοτημένη εισβολή, ανεξάρτητα από την προέλευσή της, δήλωσε Ιορδανός αξιωματούχος.

Οι ΗΠΑ δεν πιστεύουν ότι το Ιράν θέλει να εμπλακεί σε έναν πόλεμο πλήρους κλίμακας με το Ισραήλ, ενώ και ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραγκτσί δήλωσε αυτή την εβδομάδα στο Al Jazeera ότι ο Νετανιάχου «είναι ο μόνος που θέλει έναν πόλεμο και να βάλει φωτιά στην περιοχή για να παραμείνει στην εξουσία».

Αλλά οι ΗΠΑ εξακολουθούν να παροτρύνουν την Τεχεράνη, μέσω παρασκηνιακών καναλιών, να περιορίσει την απάντησή της εάν το Ισραήλ της επιτεθεί, τόνισε αξιωματούχος που δεν κατονομάζεται.

Με το Κατάρ μιλάει τακτικά με τους Ιρανούς και αναμεταδίδει στις ΗΠΑ όσα λένε, ο Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι τελικά «απλά δεν ξέρουμε τι θα κάνει το Ιράν».

Τα πρόσωπα που συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων εντός του Ιράν θα έχουν διαφορετικές ιδέες σχετικά με το αν και πώς θα απαντήσει στο Ισραήλ, αλλά αυτό θα εξαρτηθεί από την κλίμακα και την έκταση της πολυαναμενόμενης ισραηλινής κίνησης, δήλωσε άλλος Αμερικανός αξιωματούχος.

Το Ιράν έχει ενδιαφερθεί ιδιαίτερα να λάβει βοήθεια από τη Σαουδική Αραβία για να αποτρέψει μια ισραηλινή επίθεση και να χρησιμοποιήσει την επιρροή της στην Ουάσινγκτον για να βοηθήσει στην εξεύρεση λύσης στην κρίση, δήλωσε ο Άραβας διπλωμάτης στο CNNi.

Επαφές του Ιρανού ΥΠΕΞ με ηγέτες της περιοχής

Αξιωματούχοι από κάθε χώρα έχουν συναντηθεί τρεις φορές σε λιγότερο από ένα μήνα και ο Αραγκτσί ταξίδεψε στη Σαουδική Αραβία την Τετάρτη (9/10) για να «συμβουλευτεί τις περιφερειακές εξελίξεις» και να «προσπαθήσει να σταματήσει τα εγκλήματα του σιωνιστικού καθεστώτος στο Λίβανο και τη Γάζα», δήλωσε στα τοπικά μέσα ενημέρωσης.

Ο κόσμος παρακολουθεί κάθε κίνηση του Ισραήλ καθώς σκέφτεται πώς να απαντήσει.

Αλλά τουλάχιστον μέχρι τη δύση του ηλίου του Σαββάτου, το Ισραήλ θα βρίσκεται σε ακινησία για να γιορτάσει το Γιομ Κιπούρ, την εβραϊκή ημέρα εξιλέωσης και την ιερότερη ημέρα του έτους στον ιουδαϊσμό.

Και αν και δεν αποκλείεται το Ισραήλ να ξεκινήσει δράση, τα καταστήματα, τα εστιατόρια και άλλες υπηρεσίες θα είναι κλειστά, τα μέσα μαζικής μεταφοράς δεν θα λειτουργούν και ακόμη και το κύριο αεροδρόμιο της χώρας - το Μπεν Γκουριόν στο Τελ Αβίβ - θα κλείσει.

Iran engages in urgent diplomacy as it braces for Israel’s response to missile attacks

By Natasha Bertrand, Kylie Atwood, Jennifer Hansler and Alex Marquardt, CNN