Μέση Ανατολή: Οι λόγοι πίσω από την επίθεση του Ιράν - Ανησυχία για την απάντηση του Ισραήλ
Ιρανή περπατά μπροστά από μεγάλη αφίσα με το πρόσωπο του δολοφονημένου Χασάν Νασράλα. Γράφει στίχο από το Κοράνι: «Η βοήθεια του Θεού είναι σίγουρα κοντά»
(AP Photo/Vahid Salemi)
Υπέκυψε, όπως όλα δείχνουν, στις εσωτερικές πιέσεις η μετριοπαθής κυβέρνηση του Μασούντ Πεζεσκιάν, με το Ιράν να προχωρά το βράδυ της Τρίτης (1/10) σε επίθεση με πυραύλους κατά του Ισραήλ και να ανοίγει το δρόμο για νέα επικίνδυνη κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή.
Το Ιράν εκτόξευσε 200 βαλλιστικούς πυραύλους σε μια άνευ προηγουμένου επίθεση, που αναχαιτίστηκε επιτυχώς από την αεροάμυνα του Ισραήλ και με τη βοήθεια των ΗΠΑ και των υπόλοιπων συμμάχων.
«Το Ιράν έκανε ένα μεγάλο λάθος» και «θα πληρώσει» διεμήνυσε ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, εγείροντας φόβους για ολοκληρωτικό πόλεμο μεταξύ των δύο δυνάμεων.
Κατά τη διάρκεια της επίθεσης σκοτώθηκε ένας άνθρωπος στη Δυτική Όχθη ενώ προσώρας δεν έχει γίνει γνωστό το μέγεθος της καταστροφής.
Βαλλιστικοί πύραυλοι του Ιράν εκτοξεύτηκαν προς το Ισραήλ (AP Photo/Majdi Mohammed)
(AP Photo/Majdi Mohammed)Το CNNi μεταδίδει πως βάσει ανάλυσής του, πολλοί από τους πυραύλους έπεσαν κοντά στα κεντρικά γραφεία της Μοσάντ και δύο αεροπορικών βάσεων.
Το αδιέξοδο του Ιράν: Πώς το χτύπημα της Τεχεράνης δίνει πλεονέκτημα στο Ισραήλ
Η χθεσινή επίθεση διαφέρει από αυτή του Απριλίου γιατί επιχείρησε να πλήξει πυκνοκατοικημένες περιοχές.
Παρότι δεν υπήρξαν θύματα, το γεγονός ότι μπήκαν στο στόχαστρο πόλεις θα αναγκάσει το Ισραήλ να απαντήσει διαφορετικά.
Τον Απρίλιο ήταν σε μεγάλο βαθμό ένα «σόου» και ο μοναδικός στόχος εντός Ιράν που χτυπήθηκε ήταν ένα φυλάκιο της αεροάμυνας σε στρατιωτική βάση κοντά στο Ισφαχάν.
Τώρα, όμως, απειλήθηκαν πολίτες και ο Μπενιαμίν Νετανιάχου θα αντιδράσει πολύ πιο αποφασιστικά -ή τουλάχιστον αυτό εκτιμούν ορισμένοι αναλυτές.
Τα επιχειρησιακά σχέδια σίγουρα υπάρχουν ήδη και θα επιλεγεί το καταλληλότερο.
Οι στόχοι θα είναι πιο καίριοι και υπάρχει φόβος ότι ένας από αυτούς μπορεί να είναι και τα πυρηνικά του Ιράν.
«Δηλητηριώδης» ατμόσφαιρα στο Ιράν
Οι σκληροπυρηνικοί του Ιράν ζητούν εδώ και καιρό να υιοθετηθεί μια πιο σκληρή στάση απέναντι στο Ισραήλ.
Αναφερόμενος στην επίθεση, ο Ιρανός πρόεδρος έκανε λόγο για μια «αποφασιστική απάντηση στην επιθετικότητα του σιωνιστικού καθεστώτος… Να ξέρει ο Νετανιάχου ότι το Ιράν δεν είναι αποδεκατισμένο αλλά αντιστέκεται σθεναρά σε οποιαδήποτε απειλή. Μην ξεκινήσετε σύγκρουση με το Ιράν»
Σύμφωνα με αναλυτές, η επίθεση της Τρίτης ενδεχομένως να ήταν ένας τρόπος για τον Πεζεσκιάν να αποσυμφωρήσει την πίεση που δέχεται και να ικανοποιήσει την κοινή γνώμη της χώρας, που βράζει μετά από τον αποδεκατισμό της ηγεσίας της Χεζμπολάχ και την -έστω και περιορισμένη- εισβολή του Ισραήλ στον Λίβανο.
Ο θάνατος του ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα αλλά και του υποδιοικητή των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης Αμπάς Νιλφορουσάν την περασμένη Παρασκευή (27/9) πυροδότησε εκ νέου η συζήτηση για την πολιτική που έχει υιοθετήσει απέναντι στο Ισραήλ ο νέος πρόεδρος της χώρας Μασούντ Πεζεσκιάν και την «απροθυμία» του -όπως τη χαρακτηρίζουν- να υψώσει το ανάστημά του απέναντι στο Ισραήλ.
Σε ανάλυσή της, η Guardian αναφέρει ότι αυτό αποτελεί και μια βολική αφορμή για να βάλουν στον πάγο και οποιαδήποτε μελλοντική συζήτηση με τη Δύση για το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας.
Οι συντηρητικοί αυτοί κύκλοι έχουν κατηγορηθεί ότι προσπαθούν να δημιουργήσουν μια «δηλητηριώδη» ατμόσφαιρα στο εσωτερικό της χώρας, διαστρεβλώνοντας τις δηλώσεις του προέδρου και του εκπροσώπου Τύπου του.
Η κυβέρνηση του Ιράν έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν σχεδιάζει να στείλει στρατεύματα στο Λίβανο για να υποστηρίξει τους μαχητές της Χεζμπολάχ. Τονίζουν, ωστόσο, ότι η οργάνωση δεν πρέπει να αφεθεί στη μοίρα της.
Και αυτό Τεχεράνη δεν φαίνεται να επιθυμεί να βρεθεί σε ανοιχτό πόλεμο με το Ισραήλ, με κυβερνητικούς κύκλους να υποστηρίζουν ότι αυτό όχι μόνο θα βόλευε τον Μπενιαμίν Νετανιάχου αλλά θα ανάγκαζε και τις ΗΠΑ να εμπλακούν.
«Το Ιράν δεν επιθυμεί πιο εκτεταμένο πόλεμο»
Τη θέση αυτή ενισχύει, άλλωστε, και η δήλωση του πρώην υπουργού Άμυνας Μαρκ Έσπερ στο CNNi.
«Το Ιράν δεν επιθυμεί πιο εκτεταμένο πόλεμο» εκτίμησε ο πολιτικός, υπογραμμίζοντας παράλληλα: «Δεν ξέρω πώς θα μπορούσε να απαντήσει. Οι συμμαχικές του οργανώσεις (σ.σ. Χεζμπολάχ και Χαμάς) έχουν αποδεκατιστεί».
«Νομίζω ότι σε αυτό το σημείο γνωρίζουν ότι σίγουρα δεν μπορούν να κερδίσουν αυτό τον πόλεμο» είπε επίσης.
Το Ισραήλ διεμήνυσε από την πρώτη στιγμή ότι σκοπεύει να απαντήσει στις επιθέσεις, κάτι που ενδεχομένως να κάνει βομβαρδίζοντας ιρανικούς στρατιωτικούς ή οικονομικούς στόχους.
«Η αντίδραση του Ιράν θα είναι πιθανότατα περιορισμένη» δήλωσε ο Έσπερ.
Η ερευνήτρια ασφαλείας για τη Μέση Ανατολή για το thinktank άμυνας Rusi Μπούρκου Ότσελικ γράφει σε ανάλυσή της ότι μια ευθεία επίθεση του Ιράν εναντίον του Ισραήλ θα ήταν καταστροφική απόφαση.
«Παρότι αυτό θα διασώσει την αξιοπιστία του Ιράν εντός των συνόρων και με τον άξονα ένα τέτοιο ρίσκο, υπάρχει ο κίνδυνος ότι το μπαράζ των πυραύλων του θα αναχαιτιστεί από το Iron Dome του Ισραήλ, τις ΗΠΑ και τους Άραβες συμμάχους -όπως άλλωστε έγινε και τις 13 Απριλίου, όταν "απάντησε" στην επίθεση του Ισραήλ στο προξενείο της στη Δαμασκό».
Οι ηγέτες του Ισραήλ φαίνεται ότι πιστεύουν ότι έχουν τώρα μια σπάνια ευκαιρία να επανασχεδιάσουν τη Μέση Ανατολή, μια «αποστολή» πολύ πέραν της εξόντωσης της Χαμάς και της Χεζμπολάχ.
Σε ανάλυσή της, η πολιτική ιστοσελίδα Politico αναφέρει πως μπορεί το Ισραήλ να έχει βάλει στο «στόχαστρο» το Λίβανο αυτή τη στιγμή, ωστόσο ο απώτερος στόχος του είναι το Ιράν.
Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις του Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος υποσχέθηκε στους «Πέρσες ότι η ημέρα που θα είναι ελεύθεροι από τους τυράννους και θα μπορούν να ζουν ειρηνικά με το Ισραήλ» θα έρθει «πολύ νωρίτερα από όσο πιστεύετε».
Προειδοποίησε, μάλιστα:
«Δεν υπάρχει κάποιο σημείο της Μέσης Ανατολής που δεν μπορεί να αγγίξει το Ισραήλ».
Η πρώτη φάση αυτού του σχεδίου έχει, άλλωστε, ήδη τεθεί σε εφαρμογή από το Τελ Αβίβ: οι σύμμαχοι της Τεχεράνης, όπως η Χεζμπολάχ στο Λίβανο και οι Χούθι στην Υεμένη, σφυροκοπούνται αδιάκοπα και το Ισραήλ επιδεικνύει ξεκάθαρα την υπεροχή του σε τεχνολογία αλλά και κατασκοπεία εντός του ιρανικού εδάφους.
Η αντίδραση και η αδυναμία των ΗΠΑ
Μετά την επίθεση του Ιράν, ο Τζο Μπάιντεν έσπευσε να επαναλάβει ότι οι ΗΠΑ βρίσκονται στο πλευρό του Ισραήλ και χαρακτήρισε το μπαράζ των βαλλιστικών πυραύλων «αναποτελεσματικό».
Ξεκαθάρισε, παράλληλα, ότι ο Αμερικανικός στρατός θα βοηθάει πάντα την άμυνα του Ισραήλ.
«Η επίθεση φαίνεται ότι αναχαιτίστηκε και ήταν αναποτελεσματική και αυτό λέει κάτι για τις στρατιωτικές ικανότητες του Ισραήλ και των ΗΠΑ» δήλωσε σε δημοσιογράφους ο Αμερικανός πρόεδρος.
«(…) Οι ΗΠΑ στηρίζουν απόλυτα το Ισραήλ» είπε επίσης.
Με τη σειρά της, η αντιπρόεδρος και υποψήφια των Δημοκρατικών για την προεδρία των ΗΠΑ Κάμαλα Χάρις, χαρακτήρισε το Ιράν «αποσταθεροποιητική και επικίνδυνη δύναμη στη Μέση Ανατολή» και δεσμεύτηκε πως θα διασφαλίσει ότι το Ισραήλ θα έχει τη δυνατότητα να αμυνθεί έναντι της Τεχεράνης και των συμμάχων της.
Με τη σειρά του, ο πρώην πρόεδρος και υποψήφιος για τους Ρεπουμπλικάνους Ντόναλντ Τραμπ ανέφερε ότι όταν ήταν στην εξουσία, το Ιράν ήταν υπό πλήρη έλεγχο.
«Δεν είχε μετρητά, ήταν περιορισμένο, και αναζητούσε απεγνωσμένα να καταλήξει σε κάποια συμφωνία» τονίζει δηκτικά η σχετική ανακοίνωση.
Οι ΗΠΑ εμφανίζονται το τελευταίο διάστημα αδύναμες να επηρεάσουν ουσιαστικά τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και να ανοίξουν το δρόμο για αποκλιμάκωση της έντασης.
Αυτό κατέστη σαφές όταν ο Μπενιαμίν Νετανιάχου προχώρησε σε μικρής κλίμακας χερσαία εισβολή στον Λίβανο.
«Πρέπει να έχουμε εκεχειρία τώρα» είχε πει σχετικά ο Τζο Μπάιντεν και, ερωτηθείς τι γνωρίζει για παλαιότερες εισβολές των ισραηλινών δυνάμεων στο νότιο Λίβανο, είπε ότι θα ήθελε να σταματήσουν.
Το σχόλιό του αποκαλύπτει το χάσμα που υπάρχει ανάμεσα στις ΗΠΑ και το Ισραήλ σε αυτή τη φάση -χάσμα που αναμένεται να βαθύνει ακόμη περισσότερο ενόψει των κρίσιμων αμερικανικών εκλογών.