Πώς δύο ποταμοί έδωσαν... πόντους στο Έβερεστ

Το Έβερεστ, ή Chomolungma («Θεά Μητέρα του Κόσμου» στη Θιβετιανή γλώσσα), είναι ένα από τα ψηλότερα βουνά της Γης, με υψόμετρο 8.848,86 μέτρα.

Η ιστορία προέλευσης του Έβερεστ ξεκίνησε πριν 40 εκατομμύρια έως 50 εκατομμύρια χρόνια, όταν χερσαίες μάζες σε δύο πλάκες του φλοιού της Γης - την πλάκα της Ινδίας και την Ευρασιατική πλάκα - συγκρούστηκαν σε αργή κίνηση και «τσάκισαν» το έδαφος, υψώνοντας βραχώδεις κορυφές που μετά από εκατομμύρια χρόνια έγιναν τα Ιμαλάια.

Το Έβερεστ είναι η υψηλότερη από αυτές τις κορυφές κατά περίπου 250 μέτρα.

• Διαβάστε επίσης: Έβερεστ: Ποιος κατέκτησε πρώτος την κορυφή - Η απάντηση του μεγαλύτερου μυστηρίου της ορειβασίας

Αυτή η αρχαία σύγκρουση εξακολουθεί να ανυψώνει τα Ιμαλάια.

Ωστόσο, πρόσφατες μετρήσεις GPS έδειξαν ότι το Έβερεστ αυξάνεται με ρυθμό περίπου 2 χιλιοστά ετησίως, αντί για το αναμενόμενο 1 χιλιοστό ετησίως.

Σύμφωνα με νέα έρευνα, αυτή η επιπλέον... ανάπτυξη προκύπτει από ένα πιο πρόσφατο γεωλογικό περιστατικό - μια πράξη «πειρατείας».

Πριν από περίπου 89.000 χρόνια, ο ποταμός Κόσι στα Ιμαλάια «κατάπιε» μέρος ενός παραπόταμου: τον ποταμό Αρούν.

Αυτή η διαδικασία, γνωστή ως πειρατεία ποταμών, έθεσε σε κίνηση μια αλυσίδα γεωλογικών γεγονότων που αναμόρφωσαν το τοπίο, ανέφεραν οι επιστήμονες στο περιοδικό Nature Geoscience.

Με μια ροή προς τα κάτω που ενισχύθηκε από την «πειρατεία», το σύστημα Kosi άρχισε να διαβρώνει περισσότερους βράχους από τις κοιλάδες κάτω από το Έβερεστ, έγραψαν οι ερευνητές.

Καθώς η βραχώδης μάζα κατέρρευσε, άλλα μέρη των Ιμαλαΐων μετακινήθηκαν προς τα πάνω για να αντισταθμίσουν την απώλεια.

Αυτή η πράξη εξισορρόπησης, γνωστή ως ισοστατική ανάκαμψη, «σήκωσε» το Έβερεστ και δύο άλλες κοντινές κορυφές - Lhotse και Makalu - αυξάνοντας το ύψος τους κατά τουλάχιστον 15 μέτρα και ίσως έως και 50 μέτρα, υπολόγισαν οι συγγραφείς της μελέτης, χρησιμοποιώντας μοντέλα υπολογιστών.

«Η μελέτη μας δείχνει πώς οι ξαφνικές αλλαγές στα συστήματα ποταμών μπορούν να έχουν εκτεταμένες επιπτώσεις στα τοπία», δήλωσε ο συν-συγγραφέας Jin-Gen Dai, καθηγητής γεωλογίας στο China University of Geosciences στο Πεκίνο.

«Ο κύριος οδηγός του ύψους του Έβερεστ παραμένει η σύγκρουση της πλάκας, αλλά η ανακάλυψή μας προσθέτει ένα νέο κομμάτι σε αυτό το περίπλοκο παζλ».

River ‘piracy’ gave towering Everest a growth spurt, scientists say