Ανάλυση CNNi: To Κίεβο ταπεινώνει τον Πούτιν με αιφνιδιαστική επίθεση στο νότο

Την ίδια στιγμή, εκατοντάδες ουκρανικά στρατεύματα, υποστηριζόμενα από άρματα μάχης και δυνατή αεράμυνα, προέλαυναν στο Κουρσκ. Οι Ρώσοι στρατιώτες παραδίδονταν ενώ εκατοντάδες Ρώσοι πολίτες μέσα και γύρω από την πόλη Sudzha έφευγαν με ό,τι προλάβαιναν να πάρουν μαζί τους.

Μετά από δυόμισι χρόνια πολέμου, το Κίεβο πραγματοποίησε μια άνευ προηγουμένου εισβολή σε ρωσικό έδαφος.

Όπως δήλωσε ο ίδιος ο Πούτιν σε συνεδρίαση στο Κρεμλίνο, πρόκειται για «μια μεγάλη πρόκληση».

Πέρα από πρόκληση όμως είναι φανερό πως αυτό που συνέβη ήταν πάνω απ’ όλα ταπεινωτικό για ένα κράτος όπως η Ρωσία που υπερηφανεύεται για την προστασία της πατρίδας.

• Διαβάστε επίσης: Guardian - Η πρώτη «εξήγηση» του Κιέβου σε Κρεμλίνο και Λευκό Οίκο για την επίθεση στο Κουρσκ

Όπως περιγράφουν αναλυτές, η επίθεση στο Κουρσκ ήταν μια τολμηρή κίνηση από τον ουκρανικό στρατό: Εκανε το λιγότερο προφανές.

Παρά το γεγονός ότι χάνει η Ουκρανία χάνει συνεχώς έδαφος στο ανατολικό Ντονιέτσκ, επέλεξε να στείλει έμπειρες ταξιαρχίες σε ρωσικό έδαφος, με προφανή στόχο να φέρει σε δύσκολη θέση το Κρεμλίνο και να αναγκάσει το ρωσικό υπουργείο Άμυνας να προχωρήσει σε αναδιάταξη αλλά και σε εσωτερική όσο και αναγκαία τόνωση του ηθικού του ρωσικού στρατού.

Επιχειρησιακός αιφνιδιασμός

Ο Τζορτζ Μπάρος, αναλυτής του Ινστιτούτου Μελέτης του Πολέμου (Institute for the Study of War) με έδρα την Ουάσιγκτον λέει ότι οι Ουκρανοί «πέτυχαν επιχειρησιακό αιφνιδιασμό και σήμερα εκμεταλλεύονται την έλλειψη ετοιμότητας της Ρωσίας στις παραμεθόριες περιοχές της»

(Η ίδια τακτική λειτούργησε τον Σεπτέμβριο του 2022, όταν ανέκτησαν μεγάλο μέρος της κατεχόμενης περιοχής του Χάρκοβο μέσα σε μια εβδομάδα).

Το ρωσικό σύνταγμα που ήταν επιφορτισμένο με την υπεράσπιση αυτού του τμήματος των συνόρων εγκατέλειψε τις θέσεις του.

Θριαμβολογίες Ζελένσκι

Αρκετές δεκάδες στρατιώτες αιχμαλωτίστηκαν, γεγονός που οδήγησε τον Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να εκφράσει την Παρασκευή την «ιδιαίτερη ευγνωμοσύνη στους πολεμιστές και τις μονάδες μας καθώς αναπληρώνουν το "ταμείο ανταλλαγής" - παίρνοντας τους κατακτητές ως αιχμαλώτους και βοηθώντας έτσι να απελευθερωθεί ο λαός μας από τη ρωσική αιχμαλωσία».

Ακόμη και αν οι Ουκρανοί χρειαστεί να αποσυρθούν από πιο προωθημένες θέσεις, μια τέτοια επιχείρηση εξυπηρετεί πολλούς σκοπούς.

Ο Μπάρος επισημαίνει πως «εκθέτει ορισμένες από τις παραδοχές σχεδιασμού της Ρωσίας και τα κρίσιμα τρωτά σημεία».

Και ο Μάθιου Σμιτ, ο οποίος έχει διδάξει στρατηγικό και επιχειρησιακό σχεδιασμό στη Σχολή Διοίκησης και Γενικού Επιτελείου του αμερικανικού στρατού, δήλωσε ότι η «δημιουργική χρήση βίας από τους Ουκρανούς είχε σχεδιαστεί για να ασκήσει πίεση στους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων στη Μόσχα» - και ενδεχομένως να κοστίσει σε κάποιους από αυτούς τη δουλειά τους.

Αυτό επιβεβαιώνει ο Ρώσος στρατιωτικός μπλόγκερ Βλαντισλάβ Σουργκίν, σε μια ανάρτηση στο Telegram την περασμένη Παρασκευή, λέγοντας ότι ο εχθρός είχε «πολύ επιδέξια και με ακρίβεια επιλέξει μια διαφορετική στρατηγική - εκμεταλλευόμενος τη γραφειοκρατική ακαμψία και τη βραδύτητα του ρωσικού συστήματος διαχείρισης, για να εξαντλήσει τη Ρωσία με συνεχή απροσδόκητα χτυπήματα σε ευαίσθητες υποδομές και τον άμαχο πληθυσμό, προκαλώντας δυσαρέσκεια, απογοήτευση και απάθεια».

Και ηλεκτρονικός πόλεμος

Μια ρωσική φάλαγγα εξουδετερώθηκε από πυραυλική επίθεση κοντά στην πόλη Rylsk το βράδυ της Πέμπτης, καθώς οι Ουκρανοί είχαν καταφέρει να παραβιάσουν πολλαπλές κάμερες κυκλοφορίας που διαθέτουν οι ρωσικοί αυτοκινητόδρομοι.

Ένας Ρώσος μπλόγκερ, ο Αλεξάντερ Κοτς, δήλωσε ότι είχε οδηγήσει τη διαδρομή: «Παρατήρησα ότι υπάρχουν κάμερες που λειτουργούν κατά μήκος ολόκληρου του αυτοκινητόδρομου. Αναβοσβήνουν συνεχώς τα φώτα τους».

Συναντώντας ελάχιστη αντίσταση - και με τις ρωσικές επικοινωνίες στην περιοχή να έχουν μπλοκάρει λόγω ενός αποτελεσματικού ηλεκτρονικού πολέμου - οι ουκρανικές ταξιαρχίες προωθήθηκαν πάνω από 20 χιλιόμετρα μέσα στο Κουρσκ τις πρώτες δύο ημέρες της επιχείρησης.

Η σωστή πληροφόρηση επέτρεψε στο στρατό να προχωρήσει ακόμη περισσότερο, παρακάμπτοντας συχνά τις ρωσικές άμυνες.

Η επιθεση προκαλεσε έντονη δυσαρέσκεια μεταξύ των Ρώσων πολιτών στην περιοχή, χιλιάδες από τους οποίους εγκατέλειψαν τα σπίτια τους.

Ο επικεφαλής της πόλης Rylsk - σε κάποια απόσταση από τις πιο προηγμένες ουκρανικές μονάδες - δήλωσε την Παρασκευή ότι πάνω από τον μισό πληθυσμό των 15.000 κατοίκων έχει φύγει.

Βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης απεικόνιζαν την απογοήτευση των αμάχων για την υποτονική αντίδραση του στρατού- ορισμένοι απευθύνθηκαν απευθείας στον πρόεδρο Πούτιν.

Ο κόμβος διαμετακόμισης φυσικού αερίου

Μέχρι την Παρασκευή (9/8) οι ρωσικές αρχές είχαν χάσει τον έλεγχο τουλάχιστον 250 τετραγωνικών χιλιομέτρων εδάφους, σύμφωνα με διάφορες ανεξάρτητες αναλύσεις και τη χαρτογράφηση του CNNi.

Δεν επρόκειτο απλώς για ένα κομμάτι της ρωσικής υπαίθρου.

Ανάμεσα στα μέρη που περιήλθαν υπό ουκρανικό έλεγχο ήταν ένας κόμβος διαμετακόμισης φυσικού αερίου κοντά στα σύνορα, μέσω του οποίου η Μόσχα προμηθεύει την Ευρώπη με σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου.

Στο Κίεβο το πλεονέκτημα

Η επιχείρηση στο Κουρσκ αποδεικνύει επίσης στους συμμάχους της Δύσης ότι η Ουκρανία διατηρεί το πλεονέκτημα – και τις δυνατότητες - να εκπλήξει τον εχθρό της, να φέρει σε δύσκολη θέση το Κρεμλίνο, ιδαίτερα τώρα, μια εποχή που πολλές ειδήσεις από το μέτωπο ήταν δυσοίωνες για το Κίεβο.

«Ο στόχος αυτής της νέας στρατηγικής είναι να τεθεί η Ρωσία ενώπιον της προοπτικής ενός όλο και πιο δαπανηρού πολέμου (οικονομικό, οργάνωσης, αλλά και εντυπώσεων) και να αναγκαστεί να διαπραγματευτεί την ειρήνη μέχρι τον Νοέμβριο-Δεκέμβριο»

Ο Ντάνιελ Φριντ, αναλυτής του Ατλαντικού Συμβουλίου λέει ότι υπάρχει μακρά ιστορία τέτοιων αιφνιδιαστικών στρατιωτικών επιδρομών - άλλες ασήμαντες και άλλες με αντίκτυπο. Θυμάται τον τολμηρό ελιγμό του Τζορτζ Ουάσινγκτον να διασχίσει τον ποταμό Ντελαγουέαρ το 1776, όταν επέστρεψε με αιχμαλώτους και προμήθειες και ανέβασε το ηθικό για τον αγώνα κατά των Βρετανών.

Ο Φριντ, πρώην βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ για την Ευρώπη, λέει ότι, καταδεικνύοντας την αποτυχία των πληροφοριών και την αδυναμία της Ρωσίας κατά μήκος των συνόρων της, η επιδρομή στόχευσε με επιτυχία στο αφήγημα του Κρεμλίνου «ότι η ουκρανική αντίσταση είναι άχρηστη και η υποστήριξη προς την Ουκρανία μάταιη».

Το κόλπο της Ουκρανίας στο Κουρσκ αναγκάζει το ρωσικό υπουργείο Άμυνας να αντιμετωπίσει δύσκολες επιλογές. Φαίνεται ότι οι υπάρχουσες ομάδες στο Κουρσκ, όπως η Εθνοφρουρά και η FSB δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τους Ουκρανούς.

Όπως δήλωσε ο Μπάρος στο CNNi «η πρόσφατη επιχείρηση μπορεί να επιστρατεύσει τα σημαντικά αποθέματα της Ρωσίας σε μια μεγαλύτερης κλίμακας επιχείρηση».

Ή μπορεί οι Ρώσοι να στραφούν στην αεροπορία για να επιτεθούν στα ουκρανικά τεθωρακισμένα μέσα στο Κουρσκ, εμποδίζοντας έτσι τις ουκρανικές δυνάμεις να εδραιώσουν τις θέσεις τους και να βοηθήσουν τις τρέχουσες ρωσικές δυνάμεις που έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή. Όποιον συνδυασμό και αν επιλέξουν οι Ρώσοι, θα προσπαθήσουν να αντιστρέψουν ένα ταπεινωτικό επεισόδιο στη πολύμηνη ρωσο-ουκρανική σύγκρουση, τη στιγμή που η καθαρή στρατιωτική υπεροχή στο ανατολικό Ντονιέτσκ είχε αρχίσει να προσφέρει σταδιακή πρόοδο, στηρίζοντας την επιμονή του Κρεμλίνου να παραδώσει η Ουκρανία τέσσερις ανατολικές περιοχές ως προϋπόθεση για διαπραγματεύσεις.

«Τα γεγονότα που εκτυλίσσονται καταδεικνύουν την έκταση στην οποία η Μόσχα εξαρτάται βαθιά από την πεποίθηση πως δεν διακινδυνεύει ούτε σπιθαμή από το ρωσικό έδαφος προκειμένου να διεξάγει την επίθεση κατά της Ουκρανίας», δήλωσε ο Μπάρος στο CNNi.

«Η Ρωσία έχει υποστελεχώσει τα σύνορά της, βασιζόμενη στην αντίληψη της ασφάλειας, επειδή δεν αισθανόταν ευάλωτη».

Σε ένα νότιο σύνορο με την Ουκρανία που έχει μήκος εκατοντάδων χιλιομέτρων, αυτή η αντίληψη κλονίστηκε σοβαρά και απροσδόκητα.

Ανάλυση του Tim Lister, CNNi ‘Doing the least obvious thing’: Ukraine embarrasses Putin with surprise assault on southern Russia