Μπορεί η αρχαιότερη πυραμίδα της Αιγύπτου να χτίστηκε με υδραυλικό ανυψωτήρα;

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι έχτισαν την Κλιμακωτή Πυραμίδα του φαραώ Ζοζέρ τον 27ο αιώνα π.Χ., και ήταν η ψηλότερη κατασκευή εκείνη την εποχή, φτάνοντας τα 62 μέτρα. Αλλά το πώς ακριβώς ανεγέρθηκε το μνημείο, κάποιες από τις πέτρες του οποίου ζυγίζουν 300 κιλά, παρέμενε ένα μυστήριο αιώνων, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα (5/8) στο περιοδικό PLOS One.

«Πολλές λεπτομερείς δημοσιεύσεις έχουν συζητήσει τις διαδικασίες κατασκευής πυραμίδων και έχουν παράσχει απτά στοιχεία, αλλά αυτές συνήθως επικεντρώνονται σε πιο πρόσφατες, καλύτερα τεκμηριωμένες και μικρότερες πυραμίδες του Μέσου και του Νέου Βασιλείου (1980 έως 1075 π.Χ.)», δήλωσε στο CNNi ο επικεφαλής συγγραφέας Δρ. Ξαβιέ Λαντρό, διευθύνων σύμβουλος της Paleotechnic, ενός ιδιωτικού ερευνητικού ινστιτούτου στο Παρίσι που μελετά τις αρχαίες τεχνολογίες.

«Οι τεχνικές θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν ράμπες, γερανούς, βαρούλκα, ανυψωτήρες ή συνδυασμό αυτών των μεθόδων. Τι γίνεται όμως με τις πυραμίδες του Παλαιού Βασιλείου (2675 έως 2130 π.Χ.), οι οποίες είναι πολύ μεγαλύτερες; Για αυτές μπορεί να χρησιμοποιήθηκαν άλλες τεχνικές», πρόσθεσε.

Η νέα μελέτη υποστηρίζει ότι ένα πολύπλοκο σύστημα επεξεργασίας νερού από τοπικούς πόρους επέτρεπε τη δημιουργία ενός υδροκίνητου ανυψωτήρα εντός του εσωτερικού κάθετου φρεατίου της πυραμίδας, που θα σήκωνε τις βαριές πέτρες.

Το σύστημα διοχέτευσης του νερού

Αναλύοντας τα διαθέσιμα δεδομένα από την επιστήμη της παλαιοκλιματολογίας, οι ερευνητές θεωρούν ότι το νερό από αρχαία ρέματα έρεε από τα δυτικά του οροπεδίου Σακκάρα σε ένα σύστημα βαθιών υδάτινων τάφρων και σηράγγων που περιέβαλλαν την Κλιμακωτή Πυραμίδα.

Το νερό θα έρεε επίσης μέσα στο Γκισρ Ελ Μουντίρ, μια ορθογώνια ασβεστολιθική κατασκευή διαστάσεων 650 επί 350 μέτρα, η οποία θα λειτουργούσε ως φράγμα ελέγχου. Αυτή η κατασκευή, την οποία παλιότερες θεωρίες ήθελαν να είναι φρούριο, αρένα για εορτασμούς ή χώρος περίφραξης βοοειδών, θα έλεγχε και θα αποθήκευε το νερό από τις έντονες πλημμύρες, φιλτράροντας παράλληλα τα ιζήματα και τη βρωμιά ώστε να μην φράζουν τις διόδους του νερού. Το σύστημα αυτό δεν επέτρεπε μόνο τον έλεγχο του νερού κατά τη διάρκεια πλημμυρικών φαινομένων, αλλά επίσης εξασφάλιζε επαρκή ποιότητα και ποσότητα νερού τόσο για σκοπούς κατανάλωσης και άρδευσης όσο και για μεταφορές ή κατασκευές, σημειώνεται στη μελέτη.

Το νερό αυτό θα γέμιζε τις δομές που θα υποστήριζαν τον υδραυλικό ανυψωτήρα, όπως η «Ξηρή Τάφρος», ένα γιγαντιαίο κανάλι που περιβάλλει την Κλιμακωτή Πυραμίδα.

Το μυστηριώδες κουτί στο φρεάτιο

Την πυραμίδα του Ζοζέρ διατρέχει ένα κάθετο φρεάτιο, το οποίο επικοινωνεί μέσω μιας υπόγειας σήραγγας 200 μέτρων με ένα άλλο κάθετο φρεάτιο, έξω από την πυραμίδα. Ενώ μεταγενέστερες πυραμίδες, όπως η Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας, έχουν φρεάτια που πιστεύεται ότι χρησιμοποιήθηκαν για φωτισμό και εξαερισμό, η Κλιμακωτή Πυραμίδα ήταν μια πειραματική κατασκευή, η πρώτη του είδους της, που πιθανότατα ξεκίνησε ως μασταμπάς (τάφος) και στη συνέχεια πήρε ύψος – επομένως δεν είναι σαφές για ποιο ακριβώς σκοπό προορίζονταν τα εσωτερικά χαρακτηριστικά της, υποστηρίζουν οι ερευνητές.

Σύμφωνα με τη θεωρία τους, το εξωτερικό φρεάτιο γέμιζε με νερό από την τάφρο που περιέβαλλε την πυραμίδα, το οποίο μεταφερόταν μέσω της σήραγγας στο εσωτερικό φρεάτιο, στη βάση του οποίου βρίσκεται ένα γρανιτένιο κουτί με ένα πώμα. Αυτό το κουτί πιστεύεται ευρύτερα ότι είναι ο ταφικός θάλαμος του Ζοζέρ, αλλά οι συγγραφείς της μελέτης υποστηρίζουν ότι κατασκευάστηκε με σκοπό να επιτρέπει στο νερό να γεμίζει το φρεάτιο, ενεργοποιώντας τον υδραυλικό ανυψωτήρα.

Όσον για το αν με τη μέθοδο αυτή χτίστηκαν και άλλες πυραμίδες, ο Δρ. Λαντρό δήλωσε ότι χρειάζεται περαιτέρω έρευνα. «Μπορεί να είναι το κλειδί για την αποκάλυψη του μυστηρίου του πώς υψώθηκαν οι μεγαλύτεροι μονόλιθοι, που βρίσκονται σε πυραμίδες όπως του Χέοπα. Αυτοί οι μονόλιθοι ζυγίζουν δεκάδες τόνους, καθιστώντας φαινομενικά αδύνατη τη μεταφορά τους μόνο με τη χρήση ανθρώπινης εργασίας. Αντίθετα, ένας μέτριου μεγέθους υδραυλικός ανελκυστήρας μπορεί να σηκώσει 50 έως 100 τόνους. Η εξερεύνηση κρυμμένων φρεατίων μέσα σε αυτές τις πυραμίδες θα μπορούσε να είναι μια πολλά υποσχόμενη έρευνα», πρόσθεσε.

Με πληροφορίες από: How did ancient Egyptians stack those heavy stones of the oldest pyramid? Scientists float new theory by Taylor Nicioli, CNN