Μελέτη αποκαλύπτει γιατί κάποιοι δεν νοσούν με Covid – Το γονίδιο «κλειδί»

Η μελέτη, κατά την οποία χορηγήθηκε ρινικά σε υγιείς ενήλικες μια μικρή δόση του ιού Covid, έδειξε ότι εξειδικευμένα ανοσοποιητικά κύτταρα στη μύτη μπορούν να απομακρύνουν τον ιό στο αρχικό στάδιο πριν την πλήρη μόλυνση. Εκείνοι που δεν υπέκυψαν στη μόλυνση είχαν επίσης υψηλά επίπεδα δραστηριότητας σε ένα γονίδιο που θεωρείται ότι βοηθάει στην επισήμανση της παρουσίας των ιών στο ανοσοποιητικό σύστημα, αναφέρει ο Guardian.

«Τα ευρήματα αυτά ρίχνουν νέο φως στα κρίσιμα πρώιμα γεγονότα, που είτε επιτρέπουν στον ιό να επικρατήσει είτε τον απομακρύνουν γρήγορα προτού αναπτυχθούν συμπτώματα», δήλωσε ο Δρ. Μάρκο Νίκολιτς, κύριος συγγραφέας της μελέτης στο University College του Λονδίνου.

«Έχουμε πλέον πολύ μεγαλύτερη κατανόηση του πλήρους φάσματος των ανοσολογικών αντιδράσεων, το οποίο θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για την ανάπτυξη πιθανών θεραπειών και εμβολίων που μιμούνται αυτές τις φυσικές προστατευτικές αντιδράσεις».

Στο πλαίσιο της βρετανικής μελέτης Covid-19 Human Challenge, σε 36 υγιείς ανεμβολίαστους ενήλικες εθελοντές χωρίς προηγούμενο ιστορικό Covid, χορηγήθηκε χαμηλή δόση του ιού από τη μύτη. Η μελέτη διεξήχθη το 2021 στο αποκορύφωμα της πανδημίας.

Τρεις τύποι μόλυνσης

Σε 16 εθελοντές, οι ερευνητές παρακολούθησαν τη δραστηριότητα των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος στο αίμα και στον βλεννογόνο της μύτης, ώστε να παρέχουν το πιο λεπτομερές χρονοδιάγραμμα της ανοσολογικής δραστηριότητας πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη μόλυνση.

Διαπιστώθηκε ότι οι συμμετέχοντες αυτοί κατατάσσονται σε τρεις διαφορετικές ομάδες: έξι άτομα ανέπτυξαν μόνιμη λοίμωξη και αρρώστησαν· τρία άτομα έγιναν παροδικά θετικά, χωρίς όμως να αναπτύξουν πλήρη λοίμωξη· και επτά παρουσίασαν μια «αποτυχημένη λοίμωξη». Αυτή η υποομάδα δεν βρέθηκε ποτέ θετική, αλλά οι εξετάσεις έδειξαν ότι είχαν αναπτύξει ανοσολογική απόκριση.

Το γονίδιο «κλειδί»

Στις ομάδες των αποτυχημένων και παροδικών μολύνσεων, δείγματα που ελήφθησαν πριν από την έκθεση στον ιό Covid έδειξαν ότι οι εθελοντές αυτοί είχαν υψηλά επίπεδα δραστηριότητας σε ένα γονίδιο που ονομάζεται HLA-DQA2. Αυτό παρατηρήθηκε σε αντιγονοπαρουσιαστικά κύτταρα, τα οποία επισημαίνουν τον κίνδυνο για το ανοσοποιητικό σύστημα.

«Αυτά τα κύτταρα θα πάρουν ένα μικρό κομμάτι του ιού και θα το δείξουν στα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος και θα πουν: "Αυτό είναι ξένο: πρέπει να πάτε να το τακτοποιήσετε"», δήλωσε η Δρ. Κέιλι Ουόρλοκ του University College του Λονδίνου, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.

Τα ευρήματα, που δημοσιεύονται στο περιοδικό Nature, υποδηλώνουν ότι οι άνθρωποι που έχουν υψηλά επίπεδα δραστηριότητας σε αυτό το γονίδιο μπορεί να έχουν πιο αποτελεσματική ανοσολογική απόκριση στον Covid, πράγμα που σημαίνει ότι η μόλυνση δεν ξεπερνά ποτέ την πρώτη γραμμή άμυνας του οργανισμού. Ωστόσο, δεν είχαν πλήρη ανοσία – οι εθελοντές παρακολουθήθηκαν μετά τη μελέτη και κάποιοι αργότερα κόλλησαν Covid.

Στα άτομα που βρέθηκαν για λίγο θετικά, οι επιστήμονες κατέγραψαν επίσης μια γρήγορη ανοσολογική απόκριση στα ρινικά κύτταρα, μέσα σε μια ημέρα από την έκθεση, και μια πιο αργή ανοσολογική απόκριση στα κύτταρα του αίματος. Αντίθετα, εκείνοι που εμφάνισαν πλήρη λοίμωξη είχαν πολύ πιο αργή ρινική αντίδραση, που ξεκίνησε κατά μέσο όρο πέντε ημέρες μετά την έκθεση, επιτρέποντας στον ιό να εγκατασταθεί.