Η χώρα που βρίσκεται ακόμα στο 2016 - Το «ιδιαίτερο» ημερολόγιο που χρησιμοποιεί

Γιατί λοιπόν η δεύτερη πολυπληθέστερη χώρα της Αφρικής βρίσκεται επτά χρόνια και οκτώ μήνες πίσω;

Στην Αιθιοπία, το έτος γέννησης του Ιησού Χριστού αναγνωρίζεται ως επτά ή οκτώ χρόνια αργότερα από το Γρηγοριανό ή «δυτικό» ημερολόγιο, το οποίο εισήχθη από τον Πάπα Γρηγόριο ΧΙΙΙ το 1582. Η Ρωμαϊκή Εκκλησία προσάρμοσε τον υπολογισμό της το 500 μ.Χ., ενώ η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αιθιοπίας επέλεξε να παραμείνει στις αρχαίες ημερομηνίες.

Παρόλο που μεγάλο μέρος του υπόλοιπου κόσμου υιοθέτησε το Γρηγοριανό ημερολόγιο, η Αιθιοπία διατήρησε το δικό της, που χρονολογείται τουλάχιστον 1.500 χρόνια πριν. Ακολουθώντας ένα σύστημα ήλιου-σελήνης, έχει διάρκεια 13 μήνες, με 12 από αυτούς τους μήνες να διαρκούν 30 ημέρες. Ο τελευταίος μήνας αποτελείται από μόλις πέντε ημέρες, ή έξι ημέρες κατά τη διάρκεια ενός δίσεκτου έτους.

Καθώς οι διεθνείς επιχειρήσεις και τα σχολεία που εδρεύουν στη χώρα τείνουν να ακολουθούν το Γρηγοριανό ημερολόγιο, πολλοί Αιθίοπες δεν έχουν άλλη επιλογή από το να χρησιμοποιούν ταυτόχρονα το παραδοσιακό αιθιοπικό ημερολόγιο και το δυτικό ημερολόγιο.

«Είναι πολύ δύσκολο να πηγαίνω από το ένα στο άλλο», λέει στο CNNi ο Αιθίοπας αρχαιολόγος Goitom W. Tekle. «Πρέπει να σκέφτομαι τις ώρες, τις ημέρες. Μερικές φορές τους μήνες, και μερικές φορές ακόμη και το έτος. Είναι μεγάλη πρόκληση».

Ο Tekle εξηγεί ότι ορισμένα ιδρύματα πρέπει να κάνουν συνεχώς εναλλαγές μεταξύ των δύο ημερολογίων, ενσωματώνοντας τις διαφορετικές ημερομηνίες και ώρες, όταν αλληλογραφούν με τους Αιθίοπες, ιδίως εκείνους που βρίσκονται σε αγροτικές περιοχές και εκείνους που βρίσκονται εκτός της χώρας.

«Είναι πιο λογικό»

Ο φωτογράφος Abel Gashaw είναι ένας από τους πολλούς Αιθίοπες που έχουν προσαρμοστεί σχετικά άνετα στη μετακίνηση μεταξύ των δύο ημερολογίων. Μάλιστα, δηλώνει ότι προτιμά το αιθιοπικό ημερολόγιο, περιγράφοντάς το ως «πιο λογικό», ιδίως όσον αφορά την αρχή του έτους.

Η Πρωτοχρονιά, ή Enkutatash, που μεταφράζεται ως «δώρο των κοσμημάτων» στα αμχαρικά, έρχεται προς το τέλος της περιόδου των βροχών. Το Adey Abeba, ενδημικό λουλούδι της Αιθιοπίας, ανθίζει κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και έχει γίνει σύμβολο του αιθιοπικού νέου έτους.

Όπως επισημαίνει ο Gashaw, το να έχουν την Πρωτοχρονιά την 1η Ιανουαρίου δεν θα είχε νόημα στην Αιθιοπία, καθώς η ημερομηνία αυτή πέφτει κατά τη διάρκεια της ξηρής περιόδου, ενώ η 11η Σεπτεμβρίου (ή η 12η Σεπτεμβρίου σε δίσεκτο έτος), η οποία σηματοδοτεί επίσης την αρχή του αιγυπτιακού έτους, λειτουργεί καλύτερα.

Και δική της ώρα

Δεν είναι μόνο οι μήνες, οι ημέρες και τα έτη που διαφέρουν στην Αιθιοπία. Η χώρα λειτουργεί επίσης με το δικό της σύστημα ώρας. Ενώ οι περισσότερες χώρες ξεκινούν τη μέρα τους τα μεσάνυχτα, οι Αιθίοπες χρησιμοποιούν ένα σύστημα 12ωρου ρολογιού που λειτουργεί από την αυγή έως το σούρουπο, ξεκινώντας από τη 1 π.μ.

Αυτό σημαίνει ότι αυτό που οι άνθρωποι θεωρούν ως 7 π.μ., οι Αιθίοπες το θεωρούν 1 π.μ. Ο Gashaw εξηγεί ότι αυτό αντικατοπτρίζει τη ζωή στην Αιθιοπία, όπου οι ώρες του φωτός της ημέρας είναι αρκετά σταθερές λόγω της γειτνίασης της χώρας με τον Ισημερινό.

«Για να είμαι ειλικρινής, δεν μπορώ να καταλάβω γιατί η ευρωπαϊκή ώρα αλλάζει τα μεσάνυχτα», λέει. «Επειδή όλοι κοιμούνται».

Όπως είναι κατανοητό, αυτό μπορεί να προκαλέσει σύγχυση, ιδίως στους ταξιδιώτες που επισκέπτονται τη χώρα. Πάντως, τόσο τα ρολόγια όσο και το ημερολόγιο δεν πρόκειται να αλλάξουν σύντομα.

«Η Αιθιοπία είναι μια πολύ συντηρητική χριστιανική χώρα, όπου η πλειοψηφία των ανθρώπων δεν ενδιαφέρεται για τον υπόλοιπο κόσμο», λέει ο Tekle.

Ο τρόπος με τον οποίο γίνονται τα πράγματα στον δυτικό κόσμο δεν θα ενδιέφερε ή δεν θα απασχολούσε πολλούς Αιθίοπες, ιδίως εκείνους που ζουν στην ύπαιθρο, εξηγεί ο ίδιος.

Η Αιθιοπία έφτασε μέχρι το 2024 – ή το 2016, σύμφωνα με το δικό της σύστημα – χωρίς να αλλάξει το ημερολόγιό της ή να τροποποιήσει τη μέθοδο μέτρησης των ετών. Και τα 130 εκατομμύρια των κατοίκων της, στην πλειοψηφία τους δεν θέλουν να αλλάξουν μια παράδοση 15 αιώνων.

Με πληροφορίες από: The country where it’s still 2016 by Tamara Hardingham-Gill, CNN