Παγετός εντοπίστηκε στις καλδέρες των κολοσσιαίων ηφαιστείων του Άρη

Τους ψυχρότερους μήνες, η λεπτή στρώση πάγου - λεπτότερη από μια ανθρώπινη τρίχα- φαίνεται να σχηματίζεται κατά τη διάρκεια της νύχτας στις καλδέρες των ηφαιστείων και σε τμήματα του χείλους τους, και στη συνέχεια να εξατμίζεται λίγες ώρες μετά την ανατολή του ήλιου.

Ενώ το παγωμένο στρώμα είναι εξαιρετικά λεπτό, καλύπτει μια τεράστια έκταση. Οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι στις πιο ψυχρές εποχές του Άρη, 150.000 τόνοι νερού, που αντιστοιχούν σε 60 πισίνες ολυμπιακών διαστάσεων, συμπυκνώνονται καθημερινά στις κορυφές των πανύψηλων βουνών, σύμφωνα με τον Guardian.

«Είναι η πρώτη φορά που ανακαλύπτουμε παγετό από νερό στις κορυφές των ηφαιστείων και η πρώτη φορά που τον ανακαλύπτουμε στις ισημερινές περιοχές του Άρη», δήλωσε ο Adomas Valantinas, πλανητικός επιστήμονας του Πανεπιστημίου της Βέρνης στην Ελβετία και του Πανεπιστημίου Brown στις ΗΠΑ.

Διαστημόπλοια σε τροχιά γύρω από τον Άρη έχουν εντοπίσει στο παρελθόν παγωμένο και υγρό νερό στον Κόκκινο Πλανήτη, με σημαντικές ποσότητες πάγου να έχουν παρατηρηθεί στο βόρειο και το νότιο πόλο. Τα μοτίβα στο τοπίο υποδηλώνουν ότι ο πλανήτης ήταν κάποτε ένας πολύ πιο υγρός, πιθανόν και κατοικήσιμος κόσμος, γεμάτος με γιγάντιες λίμνες και ελικοειδείς ποταμούς.

«Αυτό που βλέπουμε θα μπορούσε να είναι ένα ίχνος ενός προηγούμενου αρειανού κλίματος», δήλωσε ο Valantinas για τα παγωμένα ηφαίστεια. «Θα μπορούσε να σχετίζεται με ατμοσφαιρικές κλιματικές διεργασίες που γίνονταν νωρίτερα στην ιστορία του Άρη, ίσως πριν από εκατομμύρια χρόνια».

Ο Valantinas εντόπισε τα παγωμένα ηφαίστεια σε έγχρωμες εικόνες υψηλής ανάλυσης που τράβηξε τις πρώτες πρωινές ώρες στον Άρη το Trace Gas Orbiter (TGO) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος.

Μαζί με συναδέλφους του, επιβεβαίωσε την ανακάλυψη χρησιμοποιώντας ένα φασματόμετρο στο TGO και περαιτέρω εικόνες που ελήφθησαν από το σκάφος Mars Express του οργανισμού. Ο παγετός εμφανίζεται ως μια γαλαζωπή απόχρωση στα δάπεδα της καλδέρας και απουσιάζει από τις καλά φωτισμένες πλαγιές.

Πώς ο πάγος φτάνει στον Όλυμπο του Άρη

Η περιοχή Θαρσίς του Άρη είναι ένα τεράστιο ηφαιστειακό οροπέδιο κοντά στον ισημερινό του πλανήτη. Φιλοξενεί δώδεκα μεγάλα ηφαίστεια, συμπεριλαμβανομένων των ορέων Παβόνις και Όλυμπος, τα οποία με ύψος σχεδόν 14,5 και 25,7 χιλιόμετρα αντίστοιχα, είναι σχεδόν δύο και τρεις φορές ψηλότερα από το Έβερεστ. Μάλιστα ο Όλυμπος του Άρη είναι πολύ πιο πλατύς από ό,τι ψηλός, καλύπτοντας μια έκταση στο μέγεθος της Γαλλίας.

Οι επιστήμονες θεωρούσαν απίθανο να σχηματιστεί παγετός στις κορυφές των ηφαιστείων της Θαρσίδος, επειδή η ηλιοφάνεια και η αραιή ατμόσφαιρα του Άρη διατηρούν τις θερμοκρασίες της ημέρας σχετικά υψηλές, τόσο στις κορυφές όσο και στο επίπεδο του εδάφους.

Όμως, γράφοντας στο περιοδικό Nature Geoscience, οι ερευνητές περιγράφουν πώς οι αρειανοί άνεμοι μπορούν να φυσήξουν στις πλαγιές των βουνών και να μεταφέρουν πιο υγρό αέρα στις καλδέρες, όπου συμπυκνώνεται και εγκαθίσταται ως παγετός σε συγκεκριμένες εποχές του έτους. Η μοντελοποίηση της διαδικασίας υποδηλώνει ότι ο παγετός είναι πάγος νερού, καθώς οι κορυφές δεν είναι αρκετά ψυχρές για να σχηματιστεί παγετός από διοξείδιο του άνθρακα.