ΚΟΣΜΟΣ

Βρετανία: Ποιος είναι ο Εργατικός Κιρ Στάρμερ που θέλει να γίνει ο επόμενος πρωθυπουργός

Βρετανία: Ποιος είναι ο Εργατικός Κιρ Στάρμερ που θέλει να γίνει ο επόμενος πρωθυπουργός

O ηγέτης των Εργατικών και υποψήφιος πρωθυπουργός της Βρετανίας Κιρ Στάρμερ

AP Photo/Kirsty Wigglesworth

Στη βρετανική πολιτική σκηνή οι περισσότεροι βλέπουν τον ηγέτη των Εργατικών Κιρ Στάρμερ  της Βρετανίας πρωτίστως ως δικηγόρο. Είναι μεθοδικός, επαγγελματίας, καλός στις λεπτομέρειες, αλλά χωρίς ιδιαίτερο ταλέντο.

Αλλά όπως έμαθαν οι αντίπαλοί του ενόψει των εκλογών της 4ης Ιουλίου στη Βρετανία είναι κάτι περισσότερο από αυτό που φαίνεται με το μάτι.

Αν οι δημοσκοπήσεις είναι σωστές - το προβάδισμα του Εργατικού Κόμματος έναντι των κυβερνώντων Συντηρητικών είναι σήμερα πάνω από 20 μονάδες - τότε θα γίνει πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου στις γενικές εκλογές της 4ης Ιουλίου.

Οι Βρετανοί άρχισαν σιγά - σιγά, όπως γράφει το Politico να μαθαίνουν περισσότερα για τον χαρακτήρα αυτού του κουμπωμένου, κεντροαριστερού δικηγόρου που ηγείται του κόμματος της αντιπολίτευσης. Έμαθαν, επίσης, το περίγραμμα των σχεδίων του.

«Αν θέλετε να καταλάβετε την πολιτική του Στάρμερ, κοιτάξτε τη ζωή του πριν γίνει πολιτικός», δήλωσε ένα άτομο που γνωρίζει καλά τον 61χρονο.

Η δύσκολη παιδική ηλικία

Γεννημένος στο Λονδίνο και σπουδαγμένος σε ένα κρατικά χρηματοδοτούμενο σχολείο στο Σάρεϊ, στη νοτιοανατολική Αγγλία, ο Στάρμερ χρησιμοποιεί ηχητικά αποσπάσματα σχετικά με την παιδική του ηλικία - «ο πατέρας μου ήταν κατασκευαστής εργαλείων» και «το σπιτάκι μας με τα βότσαλα» - έχουν γίνει ανέκδοτο στο Ουεστμίνστερ.

Αλλά ένα βαθύτερο τραύμα κρύβεται από κάτω. Ο ψυχρός, απόμακρος πατέρας του ήταν ο φροντιστής της μητέρας του, η οποία διαγνώστηκε με τη σπάνια αυτοάνοση πάθηση Στιλ όταν ο Κιρ ήταν 11 ετών. «Με το ζόρι περπατούσε για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της ... έπρεπε να της κόψουν τα άκρα», δήλωσε ο Στάρμερ στο POLITICO σε συνέντευξή του το 2019.

Τέτοιες εμπειρίες εξηγούν σε κάποιο βαθμό τον αριστερό ζήλο που επέδειξε ο Στάρμερ στην αρχή της νομικής του καριέρας.

Ως γνωστόν, εκπροσώπησε δύο οικολογικούς ακτιβιστές που τα έβαλαν με τη δύναμη της McDonalds σε μια περιβόητη νομική υπόθεση στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Στη συνέχεια ειδικεύτηκε σε αμφιλεγόμενες υποθέσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αγωνιζόμενος πάντα υπέρ των αδικημένων. Όπως το έθεσε ο πρώην Διευθυντής Δημόσιας Δίωξης της Βρετανίας (DPP) Κεν Μακντόναλντ σε ένα προφίλ του Στάρμερ για το podcast Westminster Insider του POLITICO πέρυσι: «Ήρθε στο δικηγορικό σώμα για να εκπροσωπήσει τους ενοικιαστές και όχι τους ιδιοκτήτες».

Όμως το 2008 ο Στάρμερ διαδέχθηκε τον Μακντόναλντ στη θέση του DPP, όταν και εξελίχθηκε σε εκπρόσωπο του κατεστημένου - μια κληρονομιά που τώρα χρησιμοποιεί για να δημιουργήσει αίσθημα σταθερότητας στους ψηφοφόρους του κέντρου.

Η ενασχόλησή του με την πολιτική

Πολλοί διακρίνουν μια παρόμοια μετατόπιση στην προσωπική του πολιτική στα χρόνια που ακολούθησαν από τότε που έγινε ηγέτης των Εργατικών τον Απρίλιο του 2020.

Βουλευτής από το 2015, ο Στάμερ έγινε σκιώδης υπουργός Brexit υπό τον Τζέρεμι Κόρμπιν τον επόμενο χρόνο. Ήταν πάντα προσεκτικός ώστε να μην επιτίθεται ανοικτά στον αριστερό ηγέτη του, ενώ ο Κόρμπιν παρέμενε δημοφιλής στα μέλη των Εργατικών. Παράλληλα ήταν προσεκτικός να απευθυνθεί σε εκείνους στο κόμμα που ήταν υπέρ της παραμονής στην Ευρωπαϊκή Ένωση πιέζοντας για ένα δεύτερο δημοψήφισμα που θα μπορούσε να ανατρέψει την απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να εγκαταλείψει την Ε.Ε..

Ακόμη και το Δεκέμβριο του 2019 μετά την παραίτηση του Κόρμπιν ύστερα από την μεγαλύτερη ήττα των Εργατικών σε έναν αιώνα ο Στάρμερ ανέφερε ότι το κόμμα δεν πρέπει να μετακινηθεί πολύ στο κέντρο.

Οι αριστεροί επικριτές του λένε ότι έχει κάνει ακριβώς αυτό από τότε που κέρδισε την ηγεσία, εγκαταλείποντας γρήγορα τις «10 υποσχέσεις» που έδωσε στα μέλη κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας.

Η αριστερά του κόμματος έχει έκτοτε περιθωριοποιηθεί περαιτέρω από μια κεντρική κομματική μηχανή που βρίσκεται πλέον υπό τον έλεγχο του Στάρμερ. Ο ίδιος ο Κόρμπιν έχει τεθεί σε διαθεσιμότητα για σχόλια που έκανε σχετικά με την κλίμακα του αντισημιτισμού στους Εργατικούς υπό την ηγεσία του.

Η πορεία προς την ηγεσία των Εργατικών

Αυτό το ταξίδι στην κορυφή δεν ήταν τυχαίο. Επί δύο χρόνια πριν θέσει υποψηφιότητα για την ηγεσία, ο Στάρμερ πραγματοποιούσε μυστικές συναντήσεις προετοιμασίας κάθε Δευτέρα με έμπιστους φίλους και βοηθούς.

Ο ίδιος δεν μετανιώνει για την πορεία που ακολούθησε. Μάλιστα καυχιέται ότι άλλαξε χωρίς να διστάσει το κόμμα του από την εποχή του Κόρμπιν. Για τους συμμάχους του, αυτές οι αλλαγές δείχνουν μια μονομέρεια που θαυμάζουν. Λένε ότι θα επικεντρωθεί, βήμα προς βήμα, στο να κερδίσει το κόμμα του, στη συνέχεια τη χώρα και στη συνέχεια να την κυβερνήσει - και ότι κάθε βήμα θα μοιάζει διαφορετικό από αυτό που προηγήθηκε.

«Είναι ενστικτωδώς ψηφοφόρος και άνθρωπος των Εργατικών, αλλά δεν είναι από τη φυλή των Εργατικών», δήλωσε άνθρωπος από το περιβάλλον του που τον γνωρίζει καλά. Ο Στάρμερ δεν έχει τη δική του κλίκα βουλευτών και είναι χαρακτηριστικό ότι έχει προσλάβει δημόσιους υπαλλήλους σε θέσεις-κλειδιά.

«Δεν το καταλαβαίνει», τονίζει το ίδιο άτομο. «Οι φίλοι του είναι πραγματικοί φίλοι, οι άνθρωποι με τους οποίους παίζει ποδόσφαιρο - δεν βλέπει το κοινοβούλιο ως κοινωνική λέσχη» προσθέτει.

Το δημόσιο ύφος του Στάρμερ είναι γνωστό για τη μεθοδικότητά του, που συχνά φτάνει στο σημείο να φαίνεται πολύ στημένο. Προσπαθεί να εξελίσσεται με μικρο-ανάλυση. Η ομάδα του συνήθιζε να παρακολουθεί βίντεο με τον ίδιο στις ερωτήσεις του πρωθυπουργού διακόπτοντας όποτε ήταν απαραίτητο για να επισημάνει τι είχε κάνει καλά και πού θα μπορούσαν να γίνουν βελτιώσεις.

Ο προσεκτικός πραγματισμός του επεκτείνεται και στην εξωτερική πολιτική, όπου -σε αντίθεση με τον αριστερό προκάτοχό του - ο Στάρμερ συχνά αντικατοπτρίζει την κυβερνητική γραμμή. Συχνά ο Στάρμερ θα ήθελε μια στενότερη σχέση με την ΕΕ. Αλλά έχει υποστηρίξει τα πλήγματα στην Υεμένη και τα ιρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη που εκτοξεύτηκαν προς το Ισραήλ. Επίσης ενώ είχε χαρακτηρίσει «αποκρουστικές» τις παρατηρήσεις του Ντόναλντ Τραμπ το 2016 - λέει τώρα ότι μια κυβέρνηση των Εργατικών θα συνεργαστεί με όποιον κερδίσει τον Λευκό Οίκο τον Νοέμβριο.

Οι θέσεις του Στάρμερ στην εξωτερική πολιτική έχουν συχνά προκαλέσει προβλήματα με τη βάση του. Μια όχι και τόσο καλοδιατυπωμένη απάντηση μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, στην οποία ανέφερε ότι το Ισραήλ είχε το δικαίωμα να παρακρατήσει το ρεύμα και το νερό στη Γάζα, έβλαψε σοβαρά τις σχέσεις με τους μουσουλμάνους και τους φιλοπαλαιστινιακούς ψηφοφόρους. Αργότερα έδωσε διευκρινίσεις και έκτοτε ζήτησε βιώσιμη κατάπαυση του πυρός.

Οι βοηθοί του προσπαθούν τώρα να μεταφέρουν στο κοινό τον πιο χαλαρό, ανθρώπινο Στάρμερ, αυτό που ξέρουν ιδιωτικά. Όμως, όσον αφορά την πολιτική, οι λεπτομέρειες δεν έχουν ακόμη χαραχθεί και έχει παρουσιάσει μόνο ένα προσχέδιο των πολιτικών του.

Πίσω από αυτή την κίνηση είναι η εν μέρει φυσική επιφυλακτικότητα από ένα κόμμα που έχει υποστεί τέσσερις διαδοχικές εκλογικές ήττες. Οι πληγές από τις εκλογές του 2010 -όταν η κυβέρνηση των Εργατικών κατηγορήθηκε από τους Συντηρητικούς για την πρόσφατη οικονομική κρίση - εξακολουθούν να είναι βαθιές.

Με την Ντάουνινγκ Στριτ πλέον σχεδόν σε απόσταση αναπνοής, ο Στάρμερ έχει ενώσει με επιτυχία την πλειοψηφία του άλλοτε διασπασμένου κόμματός του πίσω του. Μιλάει κατ' ιδίαν και με τους δύο εν ζωή πρώην πρωθυπουργούς των Εργατικών, τον Τόνι Μπλερ και τον Γκόρντον Μπράουν με τον καθένα να προωθεί τη δική του ατζέντα.

Αλλά προς το παρόν, το μήνυμα της εκστρατείας του είναι απλό - ότι ήρθε η ώρα για αλλαγή, μετά από 14 χρόνια «χάους» των Τόρις. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι αυτό το απλό μήνυμα και μόνο μπορεί να είναι αρκετό για να τον οδηγήσει στην Ντάουνινγκ Στριτ τον Ιούλιο.