Πώς το περπάτημα σε ένα λαβύρινθο μπορεί να μειώσει το στρες - Η σημασία τους ανά τους αιώνες

Οι λαβύρινθοι, όπως αναφέρει το BBC χρησιμοποιούνται παγκοσμίως εδώ και αιώνες ως ένας τρόπος για να ηρεμήσει το μυαλό, για να φύγει το άγχος, να ανακτηθεί η ισορροπία της ζωής, να ενισχυθεί η δημιουργικότητα και οι ιδέες. Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, σχεδόν το 25% των καθεδρικών ναών διέθεταν λαβύρινθους.

Ωστόσο δεν πρόκειται για λαβύρινθους που μπερδεύουν τους ανθρώπους με τα αδιέξοδα και την απειλή ότι θα χαθούν. Βασίζονται σε κλασικά σχέδια που, όσο περίπλοκη και αν είναι η διαδρομή, εγγυώνται την απρόσκοπτη πορεία προς και από το κέντρο τους.

«Ο λαβύρινθος είναι ένα σίγουρο μονοπάτι σε απρόβλεπτους καιρούς», λέει η αιδεσιμότατη Δρ. Λόρεν Αρτρες, η οποία ίδρυσε το 1996 τη μη κερδοσκοπική οργάνωση Veriditas για να βοηθήσει «να γεμίσουμε τον πλανήτη με λαβύρινθους».

«Για τους ανθρώπους στα νοσοκομεία και τις φυλακές, το περπάτημα του λαβύρινθου ως μια ολοκληρωμένη πρακτική νου-σώματος μπορεί να είναι ζωογόνος και θεραπευτική, εκτός από τις παραδοσιακές μορφές ιατρικής θεραπείας ή συμβουλευτικής», λέει η Τζόσλιν Σιλι Μακγκι, επίκουρη καθηγήτρια στη Σχολή Κοινωνικής Εργασίας Diana R Garland του Πανεπιστημίου Baylor στο Τέξας.

«Η έρευνά μας διαπίστωσε ότι το περπάτημα στο λαβύρινθο μπορεί να ενισχύσει την αίσθηση της ειρήνης και άλλα θετικά συναισθήματα, να μειώσει το στρες, να καλλιεργήσει την αυτοσυμπόνια και τη σύνδεση και να προσφέρει μια ευκαιρία για αναστοχασμό σχετικά με τη ζωή και τη δημιουργία νοήματος», υπογραμμίζει.

Αυτό έρχεται μέσω ενός συνδυασμού της σίγουρης προόδου προς την καρδιά του λαβυρίνθου, σε συνδυασμό με την ανάγκη να προχωράτε αργά και με περίσκεψη ακολουθώντας τις στροφές και τα γυρίσματα που είναι ενσωματωμένα στο μοτίβο.

Παραδείγματα κλασικών εικόνων λαβυρίνθου χρονολογούνται εδώ και 4.000 χρόνια. Στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αφρική σχέδια λαβυρίνθων εμφανίστηκαν σε βραχογραφίες και ζωγραφιές, καθώς και σε επιγραφές σε κεραμίδια και νομίσματα. Σε ολόκληρη την Ασία, την Αμερική και τη νότια Αφρική, εν τω μεταξύ, σκαλίζονταν σε βράχους ή σε άμμο και κοσμούσαν υφαντά καλάθια.

«Πολλοί άνθρωποι, όπως εγώ, έχουν αποτύχει στον καθιστικό διαλογισμό», λέει η Άρτρες. «Ο διαλογισμός με περπάτημα απαιτεί την ίδια εσωτερική επίγνωση», προσθέτει.

Πολλοί λαβύρινθοι, ωστόσο, παίρνουν σχεδιαστικά στοιχεία από δύο κλασικά πρότυπα. Οι κρητικοί λαβύρινθοι χρονολογούνται εδώ και περισσότερα από 3.000 χρόνια, πήραν το όνομά τους από το νησί της Μεσογείου όπου λέγεται ότι δημιουργήθηκαν οι σχηματισμοί αυτοί από την ελληνική μυθολογία και αποτελούνται από ένα μόνο μονοπάτι που κάνει κύκλους μπρος-πίσω σχηματίζοντας επτά κύκλους γύρω από το κέντρο.

Το μοτίβο Σαρτρ, εν τω μεταξύ, διαθέτει 11 κύκλους και πήρε το όνομά του από τον υπέροχο γαλλικό καθεδρικό ναό, στο δάπεδο του οποίου βρίσκεται το πιο διάσημο δείγμα. Οι λαβύρινθοι με βάση το σχέδιο Σαρτρ έγιναν δημοφιλείς στη μεσαιωνική Ευρώπη, εν μέρει ως μια μορφή μίνι προσκυνήματος που ήταν πολύ πιο εύκολο -και ασφαλέστερο- από το να κατευθυνθείς στην Ιερουσαλήμ ή να πας στο Σαντιάγο ντε Κομποστέλα.

Οι λαβύρινθοι με τα δάκτυλα

Οι ιστορικοί λαβύρινθοι εμπνέουν επίσης μια σύγχρονη τάση των λεγόμενων «λαβυρίνθων με τα δάχτυλα». Αυτές οι σύγχρονες εκδοχές των αρχαίων βραχογραφιών προσφέρουν μονοπάτια στοχασμού με τη δημιουργία τυπωμένων ή ανάγλυφων μοτίβων που οι χρήστες μπορούν να ανιχνεύσουν με το χέρι, αφήνοντας τα δάχτυλά τους να ταξιδέψουν στην καρδιά του μοτίβου.

Ένα από τα πιο φιλόδοξα παραδείγματα δακτυλικών λαβυρίνθων είναι ανάγλυφοι σε πλάκες σε 272 σταθμούς του τεράστιου δικτύου του μετρό του Λονδίνου.