Και βιασμοί στο μαρτύριο των γυναικών προσφύγων
Βία, σωματική, ενδοοικογενειακή ή ψυχική, σεξουαλική παρενόχληση, ακόμα και βιασμούς περιλαμβάνει ο Γολγοθάς που ανεβαίνουν, οι γυναίκες πρόσφυγες, στο μακρύ, γεμάτο πόνο, δάκρυα, κινδύνους, αβεβαιότητα και δυσκολίες ταξίδι, μακριά από τις πατρίδες τους που έχουν μετατραπεί σε εμπόλεμες ζώνες.
Όπως οι ίδιες παραδέχονται, γνώριζαν εξ αρχής ότι ο δρόμος της προσφυγιάς δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα, όμως αυτά που καλούνται σε καθημερινή βάση να αντιμετωπίσουν, ξεπερνούν ακόμα και την πιο νοσηρή φαντασία.
Οι ιστορίες νεαρών προσφύγων που γίνονται στόχος σεξουαλικής παρενόχλησης ή και βιασμού είναι καθημερινές και πολλές, ειδικά στην Ελλάδα, από την οποία πέρασαν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι, αναζητώντας καταφύγιο μακριά από την κόλαση του πολέμου.
«Δεν αντέχεται η σεξουαλική παρενόχληση»
Ενδεικτική είναι η περίπτωση της Warda, μιας νεαρής κοπέλας που έφυγε από την πόλη Ιντλίμπ της Συρίας και μέσω Τουρκίας βρέθηκε στην Ελλάδα, όπου τους τελευταίους τέσσερις μήνες ζούσε με τον αρραβωνιαστικό και άλλους έξι συγγενείς της, στον αυτοσχέδιο καταυλισμό προσφύγων που είχε στηθεί στο λιμάνι του Πειραιά.
Στριμωγμένη σε μια σκηνή μαζί με τους γονείς της και μη έχοντας την πολυτέλεια της ιδιωτικότητας ούτε στην... τουαλέτα, περιγράφει ως ασφυκτικές τις συνθήκες διαβίωσής της στον καταυλισμό, με «γείτονες» πολλούς νεαρούς κι αδέσμευτους Σύρους κι Αφγανούς, οι οποίοι συχνά κάθονται σε «πηγαδάκια», προκαλώντας αμηχανία στα κορίτσια, με τα σεξουαλικού περιεχομένου πειράγματά τους .
Η προσφυγιά είναι δύσκολη για όλους, όμως λίγο περισσότερο για τις νεαρές γυναίκες, είπε η 18χρονη από τη Συρία, η ιστορία της οποίας φιλοξενείται στο Thomson Reuters Foundation. «Στους Αφγανούς αρέσει να παρενοχλούν σεξουαλικά τις νεαρές γυναίκες εδώ. Δεν τους νοιάζει αν είμαστε αρραβωνιασμένες ή μουσουλμάνες. Το τρομακτικό είναι ότι, όταν μας ενοχλούν, δεν έχουμε που να πάμε», λέει η Warda.
Πηγή: EUROKINISSI/ΣΤΕΛΙΟΣ ΜΙΣΙΝΑΣ/φωτογραφία αρχείου
Σύμφωνα με την Διεθνή Αμνηστία, οι γυναίκες πρόσφυγες που βρίσκονται σε διαδικασία αιτήματος ασύλου, είναι ευάλωτες στη βία, την εκμετάλλευση και τη σεξουαλική παρενόχληση, από τη στιγμή που αφήνουν το Ιράκ και τη Συρία, ως την άφιξή τους σε ευρωπαϊκό έδαφος. Μάλιστα η ευρωπαϊκή Ένωση εξέδωσε τον Μάρτιο έναν οδηγό με χρήσιμες συμβουλές για την προστασία των γυναικών που ζητούν άσυλο, καθώς και άλλων ομάδων που αντιμετωπίζουν προβλήματα εξαιτίας επιλογών τους, όπως ομοφυλόφιλοι, αμφισεξουαλικοί κτλ. Η ΕΕ συνιστούσε την δημιουργία ξεχωριστών κοιτώνων και τουαλετών, πράγματα που δεν είναι πάντα εύκολο να εξασφαλιστούν στις πολύ δύσκολες συνθήκες που επικρατούν στους καταυλισμούς προσφύγων.
Απέτρεψε τον βιασμό της μητέρας του, όχι όμως και την κακοποίηση
Τη δική του δραματική ιστορία περιγράφει ο Αχμέντ Χαμούντ, ο οποίος πέρασε δύο βράδια σε ένα πάρκο στην Αθήνα, περιμένοντας την απάντηση στο αίτημά του για χορήγηση ασύλου, πριν επιστρέψει στο Καρά Τεπέ της Μυτιλήνης. Μαζί με τον Χαμούντ ήταν και η οικογένειά του, με τον πατέρα του μάλιστα να αντιμετωπίζει και σοβαρό πρόβλημα υγείας, έπειτα από εγκεφαλικό επεισόδιο.
«Το πρώτο βράδυ ήταν πολύ δύσκολο, με τον πατέρα μου να μην νιώθει πολύ καλά, όμως το δεύτερο βράδυ ήταν πραγματικά εφιαλτικό. Ξύπνησα από κλάματα και ουρλιαχτά, νομίζοντας ότι είναι η μικρή μου αδελφή και πήγα να την καθησυχάσω. Όμως διαπίστωσα ότι ήταν η μητέρα μου εκείνη που έκλαιγε», λέει ο Χαμούντ ο οποίος είδε τέσσερις άνδρες να προσπαθούν να βιάσουν τη μητέρα του, ενώ της είχαν επιτεθεί και με μαχαίρι και της είχαν προκαλέσει και εγκαύματα. Και οι τέσσερις όταν τον είδαν τράπηκαν σε φυγή πριν προλάβει να τους αναγνωρίσει.
Ο 18χρονος Χαμούντ καταγγέλλει μάλιστα ότι όταν ο ίδιος και η οικογένειά του απευθύνθηκαν στο γραφείο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασύλου στην Ελλάδα για βοήθεια, πήραν την απάντηση ότι δεν μπορούν να τους βοηθήσουν, πέρα από την αστυνομική συνοδεία που τους εξασφάλισαν ως την επιστροφή τους στις εγκαταστάσεις φιλοξενίας προσφύγων.
Ενδοοικογενειακή βία στα κέντρα φιλοξενίας
Ακόμη μία ιστορία που αποκαλύπτει τους κινδύνους του δύσκολου ταξιδιού της προσφυγιάς, αφηγείται η 17χρονη Μαριάμ Χουσεΐν, η οποία βίωσε την ψυχολογική κακοποίηση από τον ίδιο της τον πατέρα.
Η νεαρή πρόσφυγας, επανειλημμένα επιχείρησε να χωρίσουν οι δρόμοι της με τον πατέρα της, από τη στιγμή που έφτασαν στη Μυτιλήνη, τον περασμένο Μάρτιο, όμως δεν τα κατάφερε. Η απογοήτευσή της, σε συνδυασμό με την πολύμηνη κακομεταχείριση και τις αποτυχημένες προσπάθειες μετεγκατάστασής της, ήταν τόσο μεγάλη, που η Μαριάμ αποπειράθηκε να βάλει τέλος στη ζωή της.
Πηγή: EUROKINISSI/ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΝΔ/ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΜΗΤΣΟΣ/φωτογραφία αρχείου
Η ίδια περιγράφει την άσχημη ψυχολογική της κατάσταση, ειδικά όταν το προσωπικό του κέντρου φιλοξενίας αποκάλυψε στον πατέρα της τις συνεχείς προσπάθειές της να φύγει μακριά του. Σημειώνοντας πως ακόμη και σήμερα η ίδια είναι σε άσχημη ψυχολογική κατάσταση, λέει ότι ανυπομονεί να ενηλικιωθεί τον Σεπτέμβριο, ελπίζοντας ότι τότε θα καταφέρει να ξεφύγει από την κακομεταχείριση του πατέρα της.
Στο σχετικό ρεπορτάζ του Thomson Reuters Foundation, φιλοξενείται και δήλωση της Γιώτας Περιστέρη, από την υπηρεσία Ασύλου στην Αθήνα, η οποία δήλωσε σοκαρισμένη από την ιστορία της Μαριάμ, προσθέτοντας ότι η ίδια δεν είχε ιδέα για το πόσες πολλές γυναίκες πρόσφυγες υφίστανται βία, περιμένοντας να τους χορηγηθεί άσυλο.
Καταγγελίες και για αστυνομική βία
Αρκετές όμως είναι οι καταγγελίες και για άσκηση βίας σε γυναίκες πρόσφυγες από αστυνομικούς, κάτι που ωστόσο αρνούνται οι αστυνομικές αρχές στην Ελλάδα.
Η 20χρονη συρο-παλαιστίνια Σαλάαμ, αποκάλυψε ότι δέχθηκε επίθεση από αστυνομικούς όταν επιχείρησε να μπει σε άλλο καταυλισμό προσφύγων για να επισκεφθεί φίλο της. «Με χτύπησαν τόσο βίαια, που έσπασαν ένα από τα πλευρά μου», είπε χαρακτηριστικά η νεαρή πρόσφυγας, με την κα Περιστέρη της υπηρεσίας Ασύλου, να σημειώνει ότι αυτό είναι το μοναδικό περιστατικό αστυνομικής βίας, για το οποία η ίδια είναι ενήμερη.