Η μάχη της επιβίωσης κρατά τους μικρούς Σύρους μακριά από τα θρανία

Ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία έχει αναγκάσει περίπου 5 εκατομμύρια ανθρώπους να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και να αναζητήσουν καταφύγιο μακριά από την πατρίδα τους. Μεταξύ αυτών κι ένα εκατομμύριο παιδιά, που ζουν πια στο Λίβανο, την Τουρκία και την Ιορδανία κι αναγκάζονται να εργαστούν για να βοηθήσουν την οικογένειά τους στον σκληρό αγώνα της επιβίωσης, αδυνατώντας έτσι να δώσουν το «παρόν» στο σχολείο. Αλλά, ακόμη κι αν έχουν το χρόνο, συχνά δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν για μεταφορικά μέσα στα σχολεία, σύμφωνα με μια έκθεση που συντάχθηκε από τον επικεφαλής του ερευνητικού ινστιτούτου Overseas Development Institute, που εδρεύει στο Λονδίνο.

Τον Φεβρουάριο, κράτη-χορηγοί υποσχέθηκαν να δώσουν 1,4 δισεκατομμύρια δολάρια (1,28 δισ. ευρώ) για να βοηθήσουν τις χώρες υποδοχής να προσφέρουν σχολική μόρφωση σε όλα τα παιδιά Σύρων προσφύγων στον Λίβανο, την Τουρκία και την Ιορδανία. Περίπου 1 δισ. δολάρια (891.000 ευρώ) από το ποσό αυτό δεν έχει δοθεί ακόμα, σύμφωνα με την έκθεση.

Θα χρειαστούν ακόμα περισσότεροι πόροι για να βοηθήσουν τις οικογένειες να καλύψουν το φαγητό και άλλες βασικές ανάγκες, είπε ο διευθυντής του Ινστιτούτου Κέβιν Ουάτκινς.

«Αν είσαι γονιός και αντιμετωπίζεις την επιλογή να δώσεις στα παιδιά σου ένα σωστό γεύμα στο τέλος της μέρας ή να πληρώσεις για τη μεταφορά τους (...) για να τα στείλεις στο σχολείο, (...) οι πιθανότητες είναι να διαλέξεις τη σωστή διατροφή», είπε σε συνέντευξη.

Παιδιά από τη Συρία που ζουν πια στο Λίβανο/Πηγή: REUTERS/ Jamal Saidi

Το επίπεδο φτώχειας μεταξύ Σύρων προσφύγων έχει αυξηθεί απότομα από την αρχή του εμφυλίου στη Συρία το 2011, καθώς τα έξοδα ενοικίου, οι αυξανόμενες τιμές τροφίμων και το κόστος περίθαλψης και θέρμανσης έχουν μειώσει τα οικονομικά αποθέματα των οικογενειών των προσφύγων.

Πάνω από τους μισούς Σύρους πρόσφυγες, από το ένα εκατομμύριο που βρίσκονται στον Λίβανο, δεν έχουν χρήματα για αρκετό φαγητό, και περίπου 70% διαβιώνουν με λιγότερο από 115 δολάρια (102 ευρώ) τον μήνα, όριο φτώχειας της χώρας, σύμφωνα με την έκθεση.

Σχεδόν 90.000 Σύροι πρόσφυγες που παρακολουθούν ήδη μαθήματα σε σχολεία στον Λίβανο μπορεί να αναγκαστούν να σταματήσουν λόγω της έλλειψης χρηματοδότησης, πρόσθεσε ο διευθυντής του Ινστιτούτου.

Ο υπουργός Παιδείας του Λίβανου, Ελίας Μπου Σάαμπ, κάλεσε επειγόντως τους χορηγούς να εκπληρώσουν τις υποσχέσεις των του Φεβρουαρίου και να δεσμευτούν να παραχωρήσουν πόρους για την παιδεία για μια σειρά από έτη στο μέλλον.

Σύμφωνα με τον Ουάτκινς, υπάρχει τώρα μια "επιδημία" παιδικής εργασίας από πρόσφυγες στην περιοχή. Ο ίδιος υπολογίζει ότι στη Τουρκία μόνο εργάζονται μεταξύ 400.000 και 500.000 παιδιών από τη Συρία.

Αντί να παρακολουθούν μαθήματα, τα παιδιά Σύρων προσφύγων στην Τουρκία αναγκάζονται να δουλέψουν για να βοηθήσουν την οικογένειά τους/Πηγή: REUTERS/Murad Sezer

Η Τουρκία επιτρέπει σε πρόσφυγες να εργάζονται και να πληρώνονται το κατώτατο επιτρεπτό όριο. Ωστόσο, πολλοί εργάζονται στη μαύρη αγορά για πολύ λιγότερα, και υπάρχουν μερικές ενδείξεις ότι οι γονείς παντρεύουν τις κόρες τους σε μικρές ηλικίες για οικονομικούς λόγους, σύμφωνα με την αναφορά.

"Θα ήθελα να πάω στο σχολείο, μου λείπει το διάβασμα και το γράψιμο. Αλλά αν πάω σχολείο, κανείς δεν θα φέρει φαγητό στο σπίτι μου", δηλώνει μια 13χρονη πρόσφυγας από τη Συρία στην Τουρκία, σύμφωνα με την αναφορά.

Η Σάρα Μπράουν, σύζυγος του ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ για θέματα παιδείας και πρώην Βρετανού πρωθυπουργού Γκόρντον Μπράουν και πρόεδρος της διεθνούς φιλανθρωπικής οργάνωσης Theirworld, η οποία εξέδωσε την έκθεση, είπε σε γραπτή δήλωσή της:

"Η τεράστια απώλεια δυναμικού που δημιουργήθηκε από την κρίση στην παιδεία απειλεί τη Συρία με την έλλειψη των δεξιοτήτων που θα χρειαστεί για να επανοικοδομήσει μια κοινωνία διαλυμένη από τον πόλεμο".

Ο Ουάτκινς είπε ότι οι έφηβοι που δεν έχουν ελπίδες σχολικής μόρφωσης θα εκτεθούν σε μεγαλύτερο κίνδυνο στρατολόγησης από εξτρεμιστές. "Θα έλεγα ότι το να μην εκπληρώσει τη δέσμευσή της (της χρηματοδότησης) αποτελεί το μεγαλύτερο λάθος που μπορεί να κάνει σε αυτό το στάδιο η διεθνής κοινότητα", τόνισε.