Πίτερ Χιγκς: Ο ταπεινός πατέρας του «Σωματιδίου του Θεού» και η σημαντική του παρακαταθήκη

«Πέθανε ήρεμα στο σπίτι του τη Δευτέρα 8 Απριλίου μετά από σύντομη ασθένεια», ανέφερε το Πανεπιστήμιο Εδιμούργου σε ανακοίνωσή του.

Ο Πίτερ Χιγκς άρχισε να επεξεργάζεται την επαναστατική του ιδέα το 1960, σε μια προσπάθεια να εξηγήσει γιατί τα βασικά στοιχεία του Σύμπαντος -τα άτομα- έχουν μάζα.

Η θεωρία του για το τι «ενώνει» το Σύμπαν, που απασχόλησε και δεκάδες άλλους επιστήμονες ανά τον κόσμο, πυροδότησε μια 50ετή αναζήτηση για το Ιερό Δισκοπότηρο της Φυσικής.

Το «Σωματίδιο του Θεού», όπως βαφτίστηκε από τον φυσικό Λέον Λέντερμαν, εντοπίστηκε το 2012 από τους επιστήμονες του «Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων» στο CERN της Ελβετίας.

«Είναι πολύ ωραίο να έχεις δίκιο μερικές φορές» είχε πει τότε ο Χιγκς, ένας ιδιαίτερα ντροπαλός άνθρωπος που δύσκολα μιλούσε σε δημοσιογράφους.

Ένα χρόνο αργότερα, η έρευνά του και η θεωρία που ανέπτυξε τιμήθηκαν με το βραβείο Νόμπελ για τη Φυσική.

Τα πρώτα χρόνια

Ο Πίτερ Χιγκς γεννήθηκε στο Νιούκαστλ το 1929. Πήγε σχολείο στο Μπρίστολ και οι καθηγητές του έλεγαν ότι επρόκειτο για ένα φοβερό επιστημονικό μυαλό -στη χημεία όμως, όχι τη φυσική.

Έκανε το διδακτορικό του στο King’s College στο Λονδίνο αλλά δεν εργάστηκε ποτέ εκεί, καθώς επιλέχτηκε για τη θέση του καθηγητή ένας φίλος του.

Εντάχθηκε στο διδακτικό προσωπικό του πανεπιστημίου του Εδιμβούργου όπου άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά το επιστημονικό του έργο, με τον Χιγκς να αναζητά μανιωδώς την απάντηση στο ερώτημα γιατί έχουν μάζα ορισμένα σωματίδια.

Η θεωρία του δεν έγινε εύκολα αποδεκτή. Επιστημονικά περιοδικά αρνήθηκαν να τη δημοσιεύσουν -εν μέρει επειδή ήταν εξαιρετικά δυσνόητη.

Το 1964 δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά η θεωρία του, ωστόσο, όπως είχε πει ο ίδιος ο Χιγκς, πήρε την τελική της μορφή αρκετά χρόνια αργότερα.

Την ίδια περίοδο υπήρχαν και άλλες δύο επιστημονικές ομάδες που παρουσίασαν αντίστοιχες θεωρίες, ωστόσο έγινε γνωστό στον πλανήτη ως «Μποζόνιο του Χιγκς» ή «Σωματίδιο του Χιγκς».

Ο φυσικός έλεγε τακτικά ότι δεν ήταν δίκαιο που το μποζόνιο πήρε το δικό του όνομα, καθώς και άλλοι συνάδελφοί του είχαν την ίδια ιδέα με εκείνον.

Ο φυσικός συνταξιοδοτήθηκε από το πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου το 2006 αλλά συνέχισε να παρακολουθεί στενά τις εργασίες στο CERN στη Γενεύη, όπου οι επιστήμονες αναζητούσαν το μποζόνιο που έφερε το όνομά του.

Η ανακάλυψη - επιβεβαίωση και το Νόμπελ

To 2012, οι ειδικοί του CERN έστειλαν στον Χιγκς ένα σημείωμα:

«Ο Πίτερ πρέπει να έρθει στο CERN για τις ανακοινώσεις αλλιώς θα το μετανιώσει».

Ο Χιγκς ταξίδευε εκείνη την περίοδο αλλά άλλαξε τα σχέδιά του για να πάει στη Γενεύη και να ακούσει την ανακοίνωση της επιστημονικής ομάδας: το «Σωματίδιο του Θεού» είχε βρεθεί.

«Περίμενα πολύ καιρό αλλά θα μπορούσε να είναι και περισσότερος. Θα μπορούσα να μην είμαι καν στον κόσμο» δήλωσε τότε ο καθηγητής Χιγκς, συμπληρώνοντας: «Στην αρχή δεν είχα ιδέα εάν η ανακάλυψη αυτή θα γινόταν ενώ ήμουν ακόμη εν ζωή».

Ένα χρόνο αργότερα, η Βασιλική Ακαδημία Επιστημών της Σουηδίας προσπάθησε να του τηλεφωνήσει για να του πει ότι κέρδισε το Νόμπελ μαζί με τον Βέλγο συνάδελφό του Φρανσουά Εγκλέρ.

Δεν κατάφερε όμως να τον εντοπίσει, καθώς ο Χιγκς δεν είχε κινητό τηλέφωνο.

Και έτσι, με περίπου μια ώρα καθυστέρηση, η ανακοίνωση έγινε χωρίς εκείνος να το γνωρίζει.

Όπως έγινε γνωστό αργότερα, ενημερώθηκε για τη σπουδαία αυτή τιμή από μια γειτόνισσά του, που τον σταμάτησε στο δρόμο για να τον συγχαρεί όταν επέστρεφε στο σπίτι του.

Όσοι γνώριζαν προσωπικά τον Χιγκς δεν παραξενεύτηκαν.

Άλλωστε, οι συνεργάτες και φίλοι του ήξεραν ότι ήταν ένας άνθρωπος πράος και ήπιων τόνων, που πρωτίστως τον ενδιέφερε η δουλειά του και η καταξίωση έμπαινε πάντα σε δεύτερη μοίρα.