Οι αγρότες της Ευρώπης πιέζουν και κερδίζουν έδαφος - Οι υποχωρήσεις σε πολιτικό επίπεδο

Από την Πολωνία μέχρι την Πορτογαλία, οι αγρότες έχουν κερδίσει αξιοσημείωτες παραχωρήσεις ως απάντηση στις μαζικές κινητοποιήσεις τους, αναδιαμορφώνοντας την πράσινη πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης μήνες πριν από τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Οι περιβαλλοντικοί ακτιβιστές και αναλυτές λένε ότι η οπισθοδρόμηση της πολιτικής δείχνει τη σημαντική πολιτική επιρροή των αγροτών, καθώς τα κυρίαρχα κόμματα προσπαθούν να εμποδίσουν το κυνήγι της ακροδεξιάς και των εθνικιστικών κομμάτων για ψήφους στις αγροτικές περιοχές, αναφέρει δημοσίευμα του Reuters.

Οι αγρότες απέκλεισαν ξανά τους δρόμους γύρω από τα κεντρικά γραφεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες την περασμένη εβδομάδα, ψεκάζοντας κοπριά για να διαμαρτυρηθούν για τα χαμηλά εισοδήματα, τις φθηνές εισαγωγές τροφίμων και την επαχθή γραφειοκρατία. Καθώς το έκαναν, οι υπουργοί γεωργίας του μπλοκ υποστήριξαν μια νέα σειρά αλλαγών για την αποδυνάμωση των πράσινων κανόνων που συνδέονται με την εκταμίευση δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ σε γεωργικές επιδοτήσεις.

Η χρονιά των «θυμωμένων αγροτών»

Όταν διεξήχθησαν οι τελευταίες ευρωπαϊκές εκλογές το 2019, οι Πράσινοι σημείωσαν ισχυρά κέρδη και η ακτιβίστρια για το κλίμα Γκρέτα Τούνμπεργκ ψηφίστηκε Πρόσωπο της Χρονιάς από το περιοδικό Time.

«Οι εκλογές το 2024 θα είναι εκλογές στη χρονιά των θυμωμένων αγροτών», δήλωσε ο Φρανκ Μπογκοβιτς, Σλοβένος βουλευτής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αγρότης και ο ίδιος.

Ο αγώνας για να κατευναστούν οι αντιδράσεις των αγροτών έχει επηρεάσει βασικούς πυλώνες της πολιτικής της ΕΕ, πιέζοντας το μπλοκ για την Πράσινη Συμφωνία και τις συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου, σημειώνεται στο ίδιο δημοσίευμα.

Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος της ΕΕ Βιρτζίνιους Σινκεβίτσιους προειδοποίησε για «καταστροφικό» πλήγμα στην αξιοπιστία του μπλοκ την περασμένη εβδομάδα, όταν οι χώρες της ΕΕ αρνήθηκαν να εγκρίνουν έναν νόμο ορόσημο για την προστασία της φύσης, αφήνοντας ασαφές εάν η πολιτική θα ψηφιστεί τελικά.

Φρένο

Και άλλα πράσινα μέτρα «απειλούνται» ενόψει των εκλογών. Οι χώρες της ΕΕ ζήτησαν από τις Βρυξέλλες την περασμένη εβδομάδα να περιορίσουν και πιθανώς να καθυστερήσουν μια νέα πολιτική κατά της αποψίλωσης των δασών, η οποία, όπως είπαν, θα μπορούσε να βλάψει τους ντόπιους αγρότες.

Στη Γαλλία, οι γερουσιαστές τον Μάρτιο καταψήφισαν την επικύρωση μιας συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου ΕΕ-Καναδά, που στοχεύει σε συμβολισμό της προθυμίας της ΕΕ να ανοίξει τις αγορές και να τονώσει τον ανταγωνισμό.

Και ενώ η ΕΕ έχει επεκτείνει την πρόσβαση χωρίς δασμούς για τους Ουκρανούς παραγωγούς τροφίμων, συμφώνησε, τον περασμένο μήνα, να επιβάλει δασμούς εάν οι εισαγωγές υπερβούν ένα ορισμένο επίπεδο, ως απάντηση στις διαμαρτυρίες των αγροτών.

Ορισμένες αγροτικές ομάδες αναγνωρίζουν ότι η απάντηση των υπευθύνων χάραξης πολιτικής στις διαμαρτυρίες συνδέεται πιθανότατα με τις εκλογές του Ιουνίου - αλλά λένε ότι η αποδυνάμωση των πράσινων κανόνων δεν είναι αυτό που θέλουν.

«Τα αιτήματά μας (για δίκαιες τιμές) δεν ικανοποιήθηκαν στην πραγματικότητα», δήλωσε ο Ολλανδός αγρότης Λεονάρντο βαν ντεν Μπεργκ, εκπρόσωπος της αγροτικής ένωσης La Via Campesina.

Δυσαρέσκεια

Οι αγρότες αντιπροσωπεύουν το 4,2% του εργατικού δυναμικού της ΕΕ και παράγουν μόλις το 1,4% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος του μπλοκ. Ωστόσο, οι διαμαρτυρίες τους αντηχούν στην ύπαιθρο, όπου η δυσαρέσκεια προς τους μακρινούς διαμορφωτές πολιτικής και τα ζητήματα της πολιτιστικής ταυτότητας είναι βαθιά.

Μια έκθεση που ανατέθηκε από την Επιτροπή των Περιφερειών της ΕΕ, που δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα, διαπίστωσε ότι η ευρωσκεπτικιστική ψήφος ήταν υψηλή σε πολλές αγροτικές περιοχές, όπου οι ανησυχίες, μεταξύ άλλων για τη μετανάστευση και τις χαμηλότερες οικονομικές ευκαιρίες, ενίσχυσαν τα λαϊκιστικά κόμματα.

Μια έρευνα του Elabe τον Ιανουάριο έδειξε ότι το 87% των Γάλλων υποστήριξε την υπόθεση των αγροτών. Στην Πολωνία, σχεδόν οκτώ στους 10 ανθρώπους υποστήριξαν τα αιτήματα των αγροτών, σύμφωνα με δημοσκόπηση του Ινστιτούτου Αγοράς και Κοινωνικών Ερευνών.

Η ακροδεξιά στη Γαλλία αλλά και αλλού απεικονίζει τις διαμαρτυρίες των αγροτών ως σύμπτωμα μιας αποσύνδεσης μεταξύ μιας αστικής ελίτ και του σκληροπυρηνικού λαού της υπαίθρου. Οι αγρότες είναι μια μικρή ομάδα, αλλά η ακροδεξιά πιστεύει ότι μπορεί να προσελκύσει πολλούς περισσότερους ψηφοφόρους στην ύπαιθρο κατ' επέκταση, δήλωσε ο αναλυτής της Τενέο Αντόνιο Μπαρόσο.

Τα ακροδεξιά κόμματα αγωνίζονται για να είναι οι «σημαιοφόροι» της δυσαρέσκειας των αγροτών, χρησιμοποιώντας τους για να απεικονίσουν την αντιληπτή αποτυχία αυτών που θεωρούν ελιτιστικές πράσινες πολιτικές, δήλωσε ο Σιμόν Ταλιαπίέτρα, ανώτερος συνεργάτης στο think-tank Bruegel.

Στη Γαλλία, οι αγρότες αποτελούν μια αυξανόμενη εκλογική δεξαμενή για το ακροδεξιό κόμμα Εθνικό Ράλι (Rassemblement National) της Μαρίν Λεπέν. Έχει ζητήσει να σταματήσουν οι συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών της ΕΕ.

Ερωτηθείς γιατί οι αγρότες αποδεικνύονταν τόσο αποτελεσματικοί στην επιρροή στη χάραξη πολιτικής, οι υπουργοί Γεωργίας στις Βρυξέλλες την περασμένη εβδομάδα περιέγραψαν τους αγρότες ως κρίκους της αγροτικής οικονομίας.

«Όλοι πρέπει να τρώνε καθημερινά», είπε η υπουργός της Φινλανδίας Σάρι Εσάια. «(Η γεωργία) είναι ένας από εκείνους τους βασικούς τομείς που πρέπει να υποστηρίξουμε».

Ο Ιρλανδός υπουργός Γεωργίας Τσάρλι ΜαΚόναλογκ είπε ότι η Ευρώπη πρέπει να μάθει από την αναταραχή στις αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων που προκλήθηκε από τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.

«Δεν μπορούμε να θεωρούμε δεδομένη την επισιτιστική ασφάλεια», είπε.

Προειδοποιήσεις

Οι περιβαλλοντολόγοι προειδοποιούν για τον ρυθμό με τον οποίο χαλαρώνουν οι περιβαλλοντικές πολιτικές για αυτό που λένε ότι είναι πολιτική σκοπιμότητα, επισημαίνεται στο δημοσίευμα.

Οι αλλαγές για την αποδυνάμωση των περιβαλλοντικών κριτηρίων που συνδέονται με την εκταμίευση των επιδοτήσεων στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) της ΕΕ έγιναν με ταχύτητα αστραπής χωρίς την κατάλληλη διαβούλευση, ανέφερε η Greenpeace.

«Αυτό που παρουσιάζουν τώρα ως ένα σύνολο προσαρμογών απλούστευσης είναι κυριολεκτικά μια μεταρρύθμιση της ΚΑΠ που ολοκληρώθηκε μέσα σε μια εβδομάδα», δήλωσε ο Μάρκο Κοντιέρο, διευθυντής αγροτικής πολιτικής της ΕΕ της ομάδας, υπερβάλλοντας κάπως τις γρήγορες προτάσεις.

«Πρόκειται για πολιτικό, εκλογικό χαρτί που παίζεται», είπε.

Εκπρόσωπος της Κομισιόν είπε ότι οι προτάσεις για την τροποποίηση της ΚΑΠ ήταν «προσεκτικά βαθμονομημένες και στοχεύουν στη διατήρηση υψηλού επιπέδου φιλοδοξίας για το περιβάλλον και το κλίμα».

Η Επιτροπή συμβουλεύτηκε τέσσερις γεωργικές ενώσεις σε επίπεδο ΕΕ και κράτη μέλη της ΕΕ προτού προτείνει μέτρα για τη μείωση της γραφειοκρατίας για τους αγρότες, είπε ο εκπρόσωπος.