Boeing: Πώς ο γίγαντας των αιθέρων έπεσε από τα ψηλά στα χαμηλά

Προς μεγάλη του έκπληξη όταν έφτασε στο αεροδρόμιο ανακάλυψε ότι η πτήση του θα γινόταν με Boeing 737 Max με αποτέλεσμα να κατέβει από το αεροπλάνο και η εταιρία να αναγκαστεί να βρει εναλλακτική διαδρομή.

Ο Πίρσον δεν είναι ένας απλός επιβάτης αλλά είναι διευθυντικό στέλεχος στο Ίδρυμα για την Ασφάλεια της Αεροπορίας, με πολυετή εμπειρία πιλότου στο Ναυτικό αλλά και σαν στέλεχος στη Boeing και καλός γνώστης του προγράμματος 737 Max πολύ πριν μπει στην παραγωγή.

Είναι ένας από τους πολλούς που αποφεύγουν τις πτήσεις με Boeing 737 Max και που πιστεύουν ότι η εταιρεία έχει θυσιάσει την ασφάλεια στο βωμό του κέρδους άποψη που ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο μετά το περιστατικό του Ιανουαρίου παρά την παραδοχή από τα ηγετικά στελέχη της εταιρίας ότι έγιναν λάθη και ότι θα υπάρξει απόλυτη συνεργασία με την FAA (Ομοσπονδιακή Διοίκηση Αεροπορίας).

«Κάποτε τον πρώτο λόγο είχαν οι μηχανικοί, γεγονός που δεν έκανε την εταιρία τόσο επικερδή. Μετά ανέλαβαν τα στελέχη με το οικονομικό υπόβαθρο», λέει ο Ρον Επστάιν αναλυτής για ζητήματα αεροπορίας για την Τράπεζα της Αμερικής.

Πολλοί, μάλιστα, ήταν από άλλα επαγγελματικά περιβάλλοντα και δεν είχαν γνώση της βιομηχανίας της κατασκευής αεροπλάνων. Κανένα υπόβαθρο σχετικά με τη μηχανική δεν έχει και ο τωρινός CEO της εταιρίας Ντέιβιντ Καλχούν.

Πρόκεται στην ουσία για μία μεταστροφή από την εταιρία που έφερε την επανάσταση τις αερομεταφορές, περηφανευόταν ότι τα αεροσκάφη της ήταν τα ασφαλέστερα και τα πιο προηγμένα τεχνολογικά και ουσιαστικά βοήθησε εκατομμύρια ανθρώπους να γνωρίσουν τον κόσμο.

Πολλοί είναι εκείνοι που λένε ότι έχασε τις ρίζες της όταν ακόμη και τα πιο υψηλόβαθμα στελέχη είχαν λεπτομερή γνώση της γραμμής παραγωγής αλλά και των προβλημάτων που υπήρχαν. Στην πορεία επήλθε και η αποξένωση και οι συμφωνίες με τα συνδικάτα των εργαζομένων προκειμένου να μην υπάρχει διακοπή της παραγωγής και κατά συνέπεια απώλεια εσόδων. Επίσης η ανάθεση μέρους της παραγωγής σε άλλες εταιρείες επινοικιάζοντας τις υπηρεσίες τους έκανε την κατάσταση ακόμη χειρότερη καθώς κόπηκε η αλυσίδα.

Ωστόσο τα συνδικάτα των εργαζομένων ετοιμάζονται για μάχη από το Σεπτέμβρη του 2024 όταν λήγει η συμφωνία με τα συνδικάτα που είχε πετύχει η Boeing το 2014. Οι επικεφαλής των συνδικάτων δηλώνουν ότι θα απαιτήσουν αυξήσεις της τάξης του 40% ενώ δεν διστάζουν να τονίζουν ότι θα κατέβουν σε απεργία αν χρειαστεί. Ένα τέτοιο σενάριο που θα ήταν καταστροφικό τη δεδομένη χρονική στιγμή.

Η αρχή της «καταστροφής»

Η πρώτη θανατηφόρα συντριβή ενός 737 Max σημειώθηκε στην Ινδονησία τον Οκτώβριο του 2018 και η δεύτερη στην Αιθιοπία τον Μάρτιο του 2019, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους συνολικά 346 άνθρωποι. Αυτό οδήγησε σε 20μηνη απαγόρευση πτήσεων όλων των αεροσκαφών 737 Max. Πέρα από την απώλεια σε ανθρώπινες ζωές οι συντριβές κόστισαν στην εταιρεία περισσότερα από 21 δισεκατομμύρια δολάρια, καθιστώντας την μία από τις πιο δαπανηρές εταιρικές καταστροφές που έχουν καταγραφεί ποτέ, καθώς και μία από τις πιο θανατηφόρες.

Μετά την πρώτη συντριβή, η Boeing ασκώντας όλους τους μοχλούς πίεσης που είχε στη διάθεσή της κατάφερε να διατηρήσει τα αεροπλάνα στον αέρα. Ακόμα και μετά το δεύτερο δυστύχημα, καθώς οι ρυθμιστικές αρχές των αεροπορικών εταιρειών σε όλο τον κόσμο τα καθήλωναν, η Boeing πίεσε την FAA να αναβάλει τη δική της εντολή απαγόρευσης πτήσεων.

Όταν η FAA υπέκυψε στις παγκόσμιες και δημόσιες πιέσεις για να ανακοινώσει τη δική της απαγόρευση η Boeing δήλωσε ότι αποδέχθηκε την κίνηση αυτή ως προληπτικό μέτρο και για το κοινό καλό.

Τελικά ένα σχεδιαστικό ελάττωμα του Max ήταν αυτό που θεωρήθηκε υπαίτιο για τις δύο θανατηφόρες συντριβές.

Ωστόσο οι επικριτές της Boeing λένε ότι το πρόβλημα δεν ήταν μόνο ο ελαττωματικός σχεδιασμός του αεροσκάφους που οδήγησε στους θανάτους, αλλά και οι αποφάσεις που έλαβε η Boeing να μην αναγνωρίσει γρήγορα το πρόβλημα μετά την πρώτη συντριβή και να λάβει μέτρα, τα οποία θα μπορούσαν να είχαν αποτρέψει τη δεύτερη συντριβή.

«Η πρώτη συντριβή ήταν ατύχημα, η δεύτερη συντριβή είναι έγκλημα», δήλωσε ο Ρόμπερτ Κλίφορντ, ο δικηγόρος που μηνύει την Boeing εκ μέρους των οικογενειών των θυμάτων της δεύτερης συντριβής, αυτής στην Αιθιοπία, σε συνέντευξή του στο CNNi.

Όπως υποστηρίζει, αν το αεροπλάνο είχε καθηλωθεί αμέσως, η Boeing θα μπορούσε να είχε καταλήξει να διορθώσει το πρόβλημα πολύ πιο γρήγορα και με λιγότερα έξοδα, καθώς και να αποτρέψει τη δεύτερη συντριβή.

«Έπαιξαν με τις ζωές των ανθρώπων και οι άνθρωποι έχασαν», είπε.

Τον Ιανουάριο του 2024 ήρθε το ατύχημα με το αεροσκάφος της Alaska Airlines γεγονός που οδήγησε στον εντοπισμό και άλλων κατασκευαστικών λαθών και στην καθήλωση των 737 Max και έβαλε την εταιρεία και πάλι στο μικροσκόπιο των Αρχών.

Τα μηνύματα που καίνε την Boeing

Αποκαλυπτική είναι η ανταλλαγή μηνυμάτων για εσωτερική «κατανάλωση» από εργαζόμενους στην Boeing τον Απρίλιο του 2017, όπως αναφέρει το CNNi όπου εργαζόμενος έγραψε «το αεροπλάνο έχει σχεδιαστεί από κλόουν, οι οποίοι με τη σειρά τους έχουν σαν υπεύθυνους πιθήκους». Ακόμη γίνεται λόγος για πολύ φτωχό σχεδιασμό και για αλλαγές που ήταν σαν να «επιδιορθώνει κανείς μια βάρκα που χάνει νερά».

Τα μηνύματα αυτά έφτασαν μέχρι την Επιτροπή Μεταφορών της Βουλής των Αντιπροσώπων η οποία σε 238σέλιδη έκθεσή της επέκρινε την εταιρεία κάνοντας λόγο για πιέσεις να τηρηθούν χρονοδιαγράμματα που έβαζαν σε κίνδυνο την ασφάλεια των πολιτών και μία πολιτική συγκάλυψης.

Το 2021 η Boeing συμφώνησε να καταβάλει το ποσό των 2,5 δισ. δολλαρίων για να κλείσει η υπόθεση στην οποία η εταιρία κατηγορούνταν ότι εξαπάτησε την FAA όταν εκείνη έδωσε το πράσινο φως για την παραγωγή του.

Από την πλευρά της η FAA - την οποία επίσης πολλοί κατηγορούν ότι δεν χειρίστηκε σωστά την υπόθεση καθώς επέτρεψε στα Max να βγουν πάλι στους αιθέρες χωρίς να διασφαλίσει ότι είχαν λυθεί όλα τα προβλήματα - έχει δώσει τρεις μήνες διορία στην εταιρία να εκπονήσει ένα σχέδιο για να δώσει λύση στα σοβαρά ζητήματα ποιότητας και ασφάλειας μετά το περιστατικό του περασμένου Ιανουαρίου με την Alaska Airlines.

Το μεγάλο στοίχημα

Αυτό που έκανε η εταιρία ήταν να απολύσει τον επικεφαλής του προγράμμματος 737 Max Εντ Κλαρκ την ώρα που ο μεγάλος ανταγωνιστής της η Airbus ετοιμάζει ένα αεροσκάφος με 1.000 θέσεις και αναμένεται να παραδώσει 800 αεροσκάφη φέτος, την ώρα που οι παραγγελίες στη Boeing έχουν πάρει την κατιούσα.

Ο πρόεδρος της Emirates, μάλιστα, χαρακτήρισε την Boeing σαν ένα «σαλούν χαμηλής ποιότητας», το οποίο σημαίνει ότι η Boeing πρέπει να κερδίσει όχι μόνο την εμπιστοσύνη όχι μόνο εκείνων που αγοράζουν τα αεροσκάφη της, αλλά και τους ανθρώπους που πετούν με αυτά. Και αυτό θα είναι ένα δύσκολο στοίχημα ειδικά από τη στιγμή που αποφάσισε να μην λειτουργήσει προληπτικά στην περίπτωση των δύο πολύνεκρων δυστυχημάτων τα οποία, όπως αποδείχθηκε, οφείλονταν σε κατασκευαστικό λάθος.

Γιατί δεν είναι μόνο η Airbus, αλλά υπάρχουν και άλλοι ανταγωνιστές που περιμένουν το στραβοπάτημα όπως η κινεζική Comac, η οποία, ωστόσο, κατασκευάζει τα αεροσκάφη της με τμήματα τα οποία εισάγει από την Ευρώπη ή την Αμερική.

Ωστόσο, είναι πολύ δύσκολο να ξεγράψει κάποιος την Boeing δεδομένου ότι δίνει δουλειά σε χιλιάδες ανθρώπους και συνεπώς είναι πολύ σημαντική για την αμερικανική οικονομία.