Οι συντηρητικοί της ΕΕ κάνουν τον γύρο του θριάμβου πριν τις Ευρωεκλογές

Η φον ντερ Λάιεν, όπως αναφέρει το Politico έχτισε την εικόνα της στηρίζοντας την Ουκρανία, βάζοντας στόχους για το κλίμα, με την στάση της στην πανδημία και με τη σύσφιξη της σχέσης με τις ΗΠΑ. Η πρώην υπουργός Άμυνας της Γερμανίας που έγινε επικεφαλής της Κομισιόν είναι βέβαιο ότι θα κρατήσει την πιο ισχυρή θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι το 2029.

Δεν θα χρειαστεί να δαπανήσει πολύ ενέργεια ενόψει των εκλογών. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, η μεγαλύτερη πολιτική ομάδα στο Ευρωκοινοβούλιο θα είναι ο νικητής του Ιουνίου δίνοντάς του το δικαίωμα να έχει την Φον ντερ Λάιεν στο Μπερλεμόν αλλά και να διεκδικήσει και άλλες θέσεις-κλειδιά.

Το ΕΛΚ, με 12 επικεφαλής κυβερνήσεων στους κόλπους του έχει τόση αυτοπεποίθηση που η σημερινή συνεδρίαση στη Ρουμανία είναι απλά μία παράσταση.

Η διήμερη σύνοδος θα λειτουργήσει περισσότερο σαν το βήμα για να γίνει η χάραξη της πορείας της Ευρώπης την ώρα που ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία συνεχίζεται και υπό τη σκιά του Ντόναλντ Τραμπ.

«Ορίζουμε την πολιτική ατζέντα», λέει ο Θανάσης Μπακόλας γενικός γραμματέας του ΕΛΚ και επί σειρά ετών σύμβουλος του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.

Τόση αυτοπεποίθηση έχουν τα μέλη του ΕΛΚ που έχουν βάλει στο μάτι τρεις από τις τέσσερις κορυφαίες θέσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τις οποίες τη δεδομένη χρονική στιγμή τη μοιράζονται με τους Σοσιαλιστές και τους Φιλελεύθερους. Αυτό σημαίνει ότι δεν διεκδικούν μόνο την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωκοινοβουλίου, την οποία ασκεί τώρα το μέλος του ΕΛΚ Ρομπέρτα Μέτσολα, αλλά θέλουν και τη θέση του επικεφαλής της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής.

Με ποιο κόστος, όμως, ρωτούν κάποιοι.

Η άνοδος της ακροδεξιάς

Οι δημοσκοπήσεις προβλέπουν άνοδο της ακροδεξιάς στις εκλογές του Ιουνίου, όπου πολιτικές ομάδες που φιλοξενούν κόμματα όπως το γαλλικό «Εθνικός Συναγερμός», το γερμανικό «Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfG)» και το ισπανικό «Vox».

Αυτό δυνητικά σημαίνει 160 ευρωβουλευτές στα δεξιά του ΕΛΚ, οι οποίοι θα ασκούν πιέσεις όταν η Κομισιόν σχεδιάζει το νομοθετικό της έργο. Αν και μπορεί να μην είναι αρκετοί για να επηρεάσουν την δυναμική του τωρινού συνασπισμού (ΕΛΚ, Σοσιαλιστές και Φιλελεύθεροι) μπορεί να τους δώσει αρκετή εξουσία ώστε να μην επιτρέψουν την υιοθέτηση αποφάσεων ή να επηρεάσουν το περιεχόμενό τους.

«Πρέπει να λάβουμε υπόψη το εκλογικό αποτέλεσμα στο επόμενο πρόγραμμα εργασίας και στην επόμενη θητεία», δήλωσε στέλεχος του ΕΛΚ, το οποίο θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του. «Αν οι Σοσιαλιστές και οι Πράσινοι πιστεύουν ότι το εκλογικό αποτέλεσμα δεν πρέπει να έχει καμία απολύτως επίπτωση, τότε μπορείτε να περιμένετε πολύ σκληρές διαπραγματεύσεις».

Η φον ντερ Λάιεν, η οποία θα χρειαστεί την υποστήριξη της πλειοψηφίας των ευρωβουλευτών για να λάβει τη δεύτερη θητεία της, έχει ήδη ανοίξει την πόρτα για συνεργασία με ορισμένα τμήματα της ομάδας στα δεξιά του ΕΛΚ, τους Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές, βάζοντας αυστηρούς όρους. Είναι ένα σημάδι ότι είναι έτοιμη να αναζητήσει ψήφους πιο δεξιά και να απορρίψει τους Πράσινους.

Οι κύριοι αντίπαλοι του ΕΛΚ οι Σοσιαλδημοκράτες, ξεκίνησαν την εκστρατεία τους το περασμένο Σαββατοκύριακο, υποστηρίζοντας ότι το ΕΛΚ έχει παρασυρθεί τόσο πολύ προς τα δεξιά, ώστε πλέον υιοθετεί τα άκρα και θέτει σε κίνδυνο το ίδιο το ευρωπαϊκό εγχείρημα.

«Ας προειδοποιήσουμε τους συντηρητικούς. Τους ρωτώ: είστε πραγματικά πρόθυμοι να προδώσετε την ιστορία σας ανοίγοντας τις πόρτες στην ακροδεξιά; Πού είναι τα όριά σας;», ρώτησε η ηγέτης του Δημοκρατικού Κόμματος της Ιταλίας Έλι Σλέιν, σε ομιλία της στη Ρώμη στο συνέδριο των Σοσιαλιστών την περασμένη εβδομάδα.

Κεντροδεξιά κόμματα συγκυβερνούν με την άκρα δεξιά στην Ιταλία και τη Φινλανδία. Κυβερνούν με τη στήριξη της ακροδεξιάς στη Σουηδία. Στην Ολλανδία, το Κίνημα Αγροτών-Πολιτών έδωσε στον Γκερτ Βίλντερς το δικαίωμα να προσπαθήσει να σχηματίσει κυβέρνηση.

«Τα στοιχεία δείχνουν ότι βάζοντας αυτά τα κόμματα στην κυβέρνηση, κάνοντας παιχνίδι μαζί τους, αποδεχόμενοι τα αφηγήματά τους τα καθιστάς κάτι φυσιολογικό και έτσι αρχίζουν να γίνονται απειλή στην δημοκρατία», λέει η Δάφνη Χαλκιοπούλου καθηγητής συγκριτικής πολιτικής επιστήμης στο πανεπιστήμιο του Γιορκ.

Η Χαλκιοπούλου ενημέρωσε τους Σοσιαλιστές πολιτικούς κεκλεισμένων των θυρών στη Ρώμη για το πως μπορούν να αντιμετωπίσουν την ακροδεξιά απειλή ζητώντας τους ειδικότερα να μην κάνουν προεκλογική εκστρατεία πάνω στο θέμα της μετανάστευσης. «Αυτό που κάνει είναι να στέλνει τους ψηφοφόρους στην αγκαλιά της ακροδεξιάς, επειδή οι ψηφοφόροι ψηφίζουν για το αυθεντικό και όχι για το αντίγραφο», είπε.

«Ο μόνος ενήλικας το ΕΛΚ»

Ωστόσο, οι υπεύθυνοι για την χάραξη της στρατηγικής των συντηρητικών κομμάτων απορρίπτουν τις κατηγορίες ότι έχουν συνεργασία με την ακροδεξιά.

«Πιστεύω ότι βλέπουμε ότι το κόμμα συνεχίζει να έχει μια πολύ ισχυρή στάση ενάντια στην ακροδεξιά. Κάθε σχόλιο για το ΕΛΚ ότι έρχεται κοντά με την ακροδεξιά ακούγεται μόνο έξω από τους κόλπους του» λέει η Ντάρα Μέρφι υπεύθυνη για την καμπάνια του ΕΛΚ το 2019.

Αντιθέτως, δείχνουν την Πολωνία, όπου ο βετεράνος συντηρητικός ηγέτης Ντόναλντ Τουσκ ανέτρεψε την εθνικιστική κυβέρνηση «Νόμου και Δικαιοσύνης» με τον δικό του συνασπισμό με προοδευτικούς. Ή δείχνουν την αριστερή κυβέρνηση συνασπισμού του σοσιαλιστή Πέδρο Σάντσεζ στην Ισπανία, τον οποίο κατηγορούν ότι διέλυσε το κράτος δικαίου με την αμνηστία προς τους Καταλανούς αυτονομιστές.

«Πιστεύουμε ότι δεν υπάρχει άλλη πλειοψηφία εκτός από μια φιλοευρωπαϊκή πλειοψηφία φιλοευρωπαϊκών κομμάτων που μπορεί να προσφέρει σταθερότητα στην Ευρώπη. Οι Σοσιαλιστές το γνωρίζουν επίσης αυτό, απλώς προσπαθούν να είναι λίγο λαϊκιστές και να μας βλάψουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο», δήλωσε ο Ζίγκρφριντ Μουρεσάν, Ρουμάνος ευρωβουλευτής του ΕΛΚ, τηλεφωνικά από το Βουκουρέστι.

«Ο μόνος ενήλικας στο δωμάτιο είναι το ΕΛΚ», δήλωσε ο Μπακόλας.

Στροφή προς τα δεξιά

Παρόλα αυτά, όλα τα στοιχεία δείχνουν μια μετατόπιση του ΕΛΚ προς τα δεξιά από τότε που υποχώρησε η πανδημία.

Ο Μάνφρεντ Βέμπερ, ο Γερμανός συντηρητικός νομοθέτης που ηγείται του ΕΛΚ τόσο στο Κοινοβούλιο όσο και ως πρόεδρός του σε όλη την Ευρώπη, έχει τραβήξει την φον ντερ Λάιεν προς τα δεξιά, απαιτώντας πρώτα ένα μορατόριουμ για τους νέους νόμους για την Πράσινη Συμφωνία πέρυσι και τώρα ηγείται της συζήτησης για την ανάγκη η Ευρώπη να αυξήσει τις αμυντικές της ικανότητες.

Το χάσμα μεταξύ της αθόρυβα συντηρητικής, τεχνοκρατικής επικεφαλής της Επιτροπής φον ντερ Λάιεν και του θρασύτατου κοινοβουλευτικού Βέμπερ είναι ένα χάσμα που οι αντίπαλοι έχουν αρχίσει να αποκαλύπτουν για το δικό τους πολιτικό όφελος. Η Ιράτσε Γκαρσία, η επικεφαλής των Σοσιαλιστών στο Κοινοβούλιο, μίλησε για ασυνέπεια του ΕΛΚ» επισημαίνοντας σε δημοσιογράφους στη Ρώμη ότι το κόμμα προσπάθησε να «σκοτώσει» ένα νομοσχέδιο για τη φύση που πρότεινε η ίδια η πρόεδρος της Επιτροπής.

Αλλά είναι τέτοια η φύση της πολιτικής της ΕΕ που δημιουργεί συναίνεση, ώστε οι κύριοι νικητές των ευρωεκλογών - Συντηρητικοί και Σοσιαλδημοκράτες - θα καταλήξουν να ανταλλάσουν πλήγματα μόλις χτυπήσει το κουδούνι στις 9 Ιουνίου, ιδίως επειδή το ΕΛΚ απέχει πολύ από το να είναι παντοδύναμο.

Δεν βρίσκεται στην εξουσία σε δύο από τα βασικά βαριά χαρτιά του μπλοκ, τη Γερμανία και τη Γαλλία, οι ηγέτες των οποίων θα έχουν μεγάλο λόγο στην πορεία της ΕΕ.
Η Γερμανία έχει τη μεγαλύτερη οικονομία και βιομηχανική ισχύ στην ΕΕ, ενώ η Γαλλία είναι η μόνη πραγματική στρατιωτική υπερδύναμη, καθώς διαθέτει πυρηνικά όπλα.

Στη Γερμανία ο Όλαφ Σολτς ηγείται ενός συνασπισμού των Σοσιαλδημοκρατών του, των Φιλελευθέρων και των Πρασίνων, ενώ ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν προέρχεται από το κέντρο.

Και δεν υποστηρίζουν όλοι στο Βουκουρέστι τη φον ντερ Λάιεν: η γαλλική πτέρυγα της ομάδας έχει αποκλείσει την υποστήριξή της. Ο ηγέτης των Γάλλων Ρεπουμπλικάνων Ερίκ Τσιοτί έστειλε επιστολή στον Βέμπερ την περασμένη Τρίτη, περιγράφοντας τη φον ντερ Λάιεν ως «υποψήφια του Μακρόν και όχι της δεξιάς».

Αλλά αυτό είναι μόλις και μετά βίας μια μύγα στο γάλα για την φον ντε Λάιεν.