ΚΟΣΜΟΣ

Θα σπάσουν κάθε ρεκόρ οι φετινές θερμοκρασίες - Ο ρόλος του Ελ Νίνιο

Θα σπάσουν κάθε ρεκόρ οι φετινές θερμοκρασίες - Ο ρόλος του Ελ Νίνιο
Οχήματα διασχίζουν το σημείο πλημμυρικού ελέγχου, με τη στάθμη του νερού να έχει φτάσει σχεδόν στο οδόστρωμα, στις 20 Αυγούστου 2023, στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ. AP Photo/Mark J. Terrill

Κατά 90% η μέση θερμοκρασία αναμένεται να φτάσει σε νέο επίπεδο ρεκόρ μέχρι τον Ιούνιο του 2024, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε σήμερα στο περιοδικό Scientific Reports.

Οι υψηλές θερμοκρασίες έχουν τεράστιες επιπτώσεις αυξάνοντας τον κίνδυνο ξηρασίας και πυρκαγιάς. Για αυτό ευθύνεται το φαινόμενο El Niño. Το Ελ Νίνιο είναι μέρος ενός φυσικού, κυκλικού φαινομένου, αλλά η κλιματική κρίση έχει διαταράξει τόσο πολύ τη μέση θερμοκρασία με το Ελ Νίνιο να εκτινάσσει τελικά τον υδράργυρο ακόμη πιο ψηλά.

«Έχουμε δει ότι αυτός ο τύπος υπερθέρμανσης μπορεί να προκαλέσει τεράστια προβλήματα. Κρούουμε τον κώδωνα του κινδύνου», λέει ο Deliang Chen, ένας από τους συγγραφείς της νέας έρευνας και καθηγητής στο τμήμα Γης και Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ.

Τρεις φάσεις

Υπάρχουν τρεις φάσεις στην El Niño Southern Oscillation - ENSO (Νότια Ταλάντωση) με το El Niño να είναι η ακραία θερμή φάση του κύκλου. Κατά τη διάρκεια μιας ουδέτερης φάσης, οι άνεμοι πάνω από τον Ειρηνικό Ωκεανό σπρώχνουν τα ζεστά νερά κοντά στη Νότια Αμερική δυτικά προς την Ασία, επιτρέποντας στο ψυχρότερο νερό να ανέβει προς την επιφάνεια του ωκεανού. Αυτοί οι άνεμοι εξασθενούν κατά τη διάρκεια του Ελ Νίνιο, δημιουργώντας μια μεγάλη περιοχή στον Ειρηνικό που είναι πολύ θερμότερη από το συνηθισμένο. Ως αποτέλεσμα, η θερμότητα που έχει αποθηκευτεί στον ωκεανό απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το Ελ Νίνιο μπορεί να οδηγήσει σε περίεργα καιρικά φαινόμενα, αν και τα αποτελέσματά του τείνουν να διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή. Πριν αναπτυχθεί το El Niño τον περασμένο Ιούνιο, οι μετεωρολόγοι προανήγγειλαν ήδη τον όλεθρο που θα μπορούσε να προκαλέσει.

Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός είχε πει ότι σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή «θα σπρώξει τις παγκόσμιες θερμοκρασίες σε αχαρτογράφητη περιοχή». Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι το 2023 ήταν η θερμότερη χρονιά από τότε που ξεκίνησε η τήρηση αρχείων το 1850.

Τα σενάρια

Για να προβλέψουν τι επιφυλάσσει το 2024, ο Τσεν και οι συνάδελφοί του μοντελοποίησαν δύο πιθανά σενάρια: ένα βάσει ενός μέτριου Ελ Νίνιο και ένα άλλο που να προβλέπει ένα ισχυρό φαινόμενο. Με ένα μέτριο Ελ Νίνιο, ο Κόλπος της Βεγγάλης και οι Φιλιππίνες αναμένεται να πληγούν περισσότερο φέτος. Οι Φιλιππίνες θα αντιμετωπίσουν συνεχιζόμενη ξηρασία τους επόμενους αρκετούς μήνες, ενώ στον Κόλπο της Βεγγάλης που συνορεύει με πολλές χώρες της Νότιας και Νοτιοανατολικής Ασίας, το Ελ Νίνιο συχνά οδηγεί σε θαλάσσια κύματα καύσωνα που μπορούν να σκοτώσουν τους κοραλλιογενείς υφάλους, στους οποίους βασίζονται οι γειτονικές κοινότητες για την επιβίωσή τους και που παρέχουν προστασία έναντι των τροπικών καταιγίδων.

Ένα ισχυρό Ελ Νίνιο θα έσπαγε τα ρεκόρ θερμοκρασίας σε όλη την Καραϊβική, τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, τον Αμαζόνιο και την Αλάσκα. Σε αυτό το σενάριο η Καραϊβική, η Θάλασσα της Νότιας Κίνας και ο Κόλπος της Βεγγάλης θα αντιμετωπίσουν θαλάσσιους καύσωνες όλο το χρόνο. Η έντονη ξηρασία θα πυροδοτούσε πυρκαγιές στον Αμαζόνιο, ενώ οι υψηλές θερμοκρασίες θα επιτάχυναν την απώλεια παγετώνων και μόνιμου παγετού στην Αλάσκα.

Η ανθρωπότητα μπορεί να την γλιτώσει φέτος, καθώς φαίνεται ότι θα έχουμε ένα μέτριο Ελ Νίνιο. Αλλά ακόμη και αυτό αναμένεται να είναι αρκετό για να ξεπεραστεί ένα ακόμη ρεκόρ για την παγκόσμια μέση θερμοκρασία επιφάνειας μέχρι τον Ιούνιο.