Εντοπίστηκε η πιο φωτεινή και αδηφάγα μαύρη τρύπα - Πώς διαμορφώνουν τους γαλαξίες
Το πιο φωτεινό αντικείμενο που έχει εντοπιστεί ποτέ βρίσκεται κάπου βαθιά στο Σύμπαν. Πρόκειται για ένα κβάζαρ, έναν φωτεινό πυρήνα ενός γαλαξία που τροφοδοτείται από μια γιγάντια μαύρη τρύπα περίπου 17 δισεκατομμύρια φορές τη μάζα του Ήλιου μας.
Γνωστό και ως J0529-4351, η ισχύς του αντικειμένου επιβεβαιώθηκε σε παρατηρήσεις από το τηλεσκόπιο VLT στη Χιλή. Οι επιστήμονες, λένε στο περιοδικό Nature Astronomy, ότι η μαύρη τρύπα έχει μια αδηφάγα όρεξη, καταναλώνοντας μάζα που ισοδυναμεί με έναν Ήλιο κάθε μέρα.
Δεδομένα για το J0529-4351 καταγράφηκαν πριν από πολλά χρόνια, αλλά το πραγματικό του μέγεθος αναγνωρίστηκε πρόσφατα. «Ανακαλύψαμε ένα αντικείμενο που προηγουμένως δεν είχε αναγνωριστεί για αυτό που πραγματικά είναι. Μας κοιτάζει επίμονα στα μάτια για πολλά χρόνια ακτινοβολώντας πολύ πριν και από την ίδια την ανθρωπότητα. Αλλά τώρα το έχουμε αναγνωρίσει, όχι ως ένα από τα πολλά αστέρια στο προσκήνιο στον Γαλαξία μας, αλλά ως ένα πολύ μακρινό αντικείμενο», είπε ο Κρίστιαν Γουλφ, από το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας (ANU), στο BBC News.
Ο όρος κβάζαρ χρησιμοποιείται από τους αστρονόμους για να περιγράψει έναν συγκεκριμένο τύπο Ενεργού Γαλαξιακού Πυρήνα. Είναι ο πολύ ενεργητικός πυρήνας ενός γαλαξία που τροφοδοτείται από μια τεράστια μαύρη τρύπα, η οποία έλκει ύλη με εκπληκτικό ρυθμό. Καθώς η ύλη επιταχύνεται γύρω από την τρύπα, σχίζεται και εκπέμπει τεράστια ποσότητα φωτός, τόσο πολύ μεγάλη που ακόμη και ένα αντικείμενο τόσο απομακρυσμένο όσο το J0529-4351 είναι ορατό σε εμάς.
Η εκπομπή αυτού του κβάζαρ χρειάστηκε 12 δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσει στους ανιχνευτές στο VLT. Όλα όσα σχετίζονται με αυτό το αντικείμενο είναι εκπληκτικά. Οι επιστήμονες λένε ότι η ενέργεια που εκπέμπεται κάνει το κβάζαρ πάνω από 500 τρισεκατομμύρια φορές πιο φωτεινό από τον Ήλιο.
Όλο αυτό το φως προέρχεται από έναν θερμό δίσκο προσαύξησης που έχει διάμετρο επτά έτη φωτός. Αυτή είναι περίπου 15.000 φορές η απόσταση από τον Ήλιο έως την τροχιά του Ποσειδώνα. Όλοι οι γαλαξίες φαίνεται να έχουν ένα υπερμεγέθη αντικείμενο στον πυρήνα τους, πράγμα που πιθανώς σημαίνει ότι τέτοια αντικείμενα είναι εγγενή στην εξέλιξη τέτοιων γαλαξιών.
«Με απλά λόγια, σημαίνει ότι χωρίς αυτές τις μαύρες τρύπες, ο γαλαξίας μας δεν θα ήταν αυτό που είναι σήμερα. Στην πραγματικότητα, όλοι οι γαλαξίες θα ήταν πολύ διαφορετικοί χωρίς τις υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες τους. Στην πραγματικότητα, μπορεί ακόμη και να είναι πιθανόν όλοι οι γαλαξίες να σχηματίζονται γύρω από αυτές τις υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες», δήλωσε ο διδάκτορας του ANU και συν-συγγραφέας Samuel Lai στο BBC News.
Το ερώτημα είναι πώς μερικές από αυτές τις μαύρες τρύπες έγιναν τόσο μεγάλες τόσο νωρίς στο Σύμπαν. Αυτό οδηγεί τους επιστήμονες να εξετάσουν ένα σενάριο, στο οποίο τα αντικείμενα αναπτύχθηκαν απευθείας από το αέριο που υπήρχε αμέσως μετά το Big Bang, ίσως ακόμη και πριν σχηματιστούν τα πρώτα αστέρια.