Κλιματική αλλαγή: Νωρίτερα από τις προβλέψεις η αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου

Οι παγκόσμιοι ηγέτες υποσχέθηκαν το 2015 να προσπαθήσουν να περιορίσουν τη μακροπρόθεσμη άνοδο της θερμοκρασίας στον 1,5C, κάτι που θεωρείται ζωτικής σημασίας για την αποφυγή των πιο επιζήμιων επιπτώσεων.

Αν και αυτή η εξέλιξη δεν παραβιάζει αυτή τη «συμφωνία του Παρισιού» που αποτελεί ορόσημο, φέρνει τον κόσμο πιο κοντά στο να το κάνει μακροπρόθεσμα.

Η ανάληψη δράσεων για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μπορεί ακόμη να επιβραδύνει την αύξηση της θερμοκρασίας, λένε οι επιστήμονες.

«Η υπέρβαση της αύξησης της θερμοκρασίας κατά 1,5C σε ετήσιο μέσο όρο είναι σημαντική», λέει η καθηγήτρια Λιζ Μπέντλει, διευθύνουσα σύμβουλος της Βασιλικής Μετεωρολογικής Εταιρείας.

«Είναι ένα ακόμη βήμα προς τη λάθος κατεύθυνση. Αλλά ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε».

Ο περιορισμός της μακροπρόθεσμης αύξησης της θερμοκρασίας κατά 1,5C πάνω από τα «προβιομηχανικά» επίπεδα - πριν ο άνθρωπος αρχίσει να καίει μεγάλες ποσότητες ορυκτών καυσίμων - είναι στο επίκεντρο των διεθνών προσπαθειών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Μια έκθεση-ορόσημο του ΟΗΕ το 2018 ανέφερε ότι οι κίνδυνοι από την κλιματική αλλαγή - όπως οι έντονοι καύσωνες, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας και η απώλεια της άγριας ζωής - ήταν πολύ υψηλότεροι σε αύξηση της θερμοκρασίας κατά 2C από ό,τι σε 1,5C.

Ωστόσο, οι θερμοκρασίες συνεχίζουν να αυξάνονται με ανησυχητικό ρυθμό, όπως δείχνουν τα στοιχεία της υπηρεσίας Copernicus Climate Change Service της ΕΕ από το περασμένο έτος. Η περίοδος από τον Φεβρουάριο του 2023 έως τον Ιανουάριο του 2024 έφθασε τους 1,52 C αύξησης της θερμοκρασίας.

Τα δεδομένα αυτά δεν αποτελούν μεγάλη έκπληξη. Ο Ιανουάριος ήταν ο όγδοος θερμός μήνας-ρεκόρ στη σειρά.

Στην πραγματικότητα, μια επιστημονική ομάδα, η Berkeley Earth, λέει ότι το ημερολογιακό έτος 2023 ήταν πάνω από 1,5C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα. Άλλοι επιστημονικοί φορείς, όπως η Nasa, τοποθετούν τους τελευταίους 12 μήνες ελαφρώς κάτω από 1,5C θέρμανσης.

Αυτές οι μικρές διαφορές οφείλονται κυρίως στον τρόπο με τον οποίο υπολογίζονται οι παγκόσμιες θερμοκρασίες για τα τέλη του 1800, όταν οι μετρήσεις ήταν πιο αραιές.

Ωστόσο, όλα τα στοιχεία συμφωνούν στο ότι ο κόσμος διανύει μακράν τη θερμότερη περίοδο από την έναρξη των σύγχρονων καταγραφών - και πιθανότατα για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Ένα άλλο ανησυχητικό στοιχείο είναι ότι και η επιφάνεια της θάλασσας στον κόσμο βρίσκεται επίσης στην υψηλότερη μέση θερμοκρασία που έχει καταγραφεί ποτέ - ένα ακόμη σημάδι της εκτεταμένης φύσης των κλιματικών καταγραφών.