Κομισιόν: «Πυροσβεστική» παρέμβαση στις αγροτικές κινητοποιήσεις - Χαλάρωση στους κανόνες της ΚΑΠ

Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει να επιτραπεί στους αγρότες της ΕΕ να επωφεληθούν από τις παρεκκλίσεις της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής που τους υποχρεώνουν να διατηρούν ορισμένες περιοχές μη παραγωγικές.

Η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν μάλιστα σε μια προσπάθεια να ρίξει τους τόνους και να βρεθούν σημεία σύγκλισης εκθείασε τον αγροτικό τομέα, κάνοντας λόγο για τη «ραχοκοκαλιά της επισιτιστικής ασφάλειας», αφήνοντας παράλληλα ανοιχτό το ενδεχόμενο παρεκκλίσεων από τους κανόνες της αγρανάπαυσης για το 2024.

Η πρόταση της Κομισιόν, που εστάλη σήμερα (31/1) στα κράτη - μέλη παρέχει μια πρώτη συγκεκριμένη πολιτική απάντηση για την αντιμετώπιση των ανησυχιών των αγροτών για το εισόδημα. Ακολουθεί επίσης αιτήματα που υποβλήθηκαν από πολλά κράτη - μέλη στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου Γεωργίας.

«Πρόσθετη ευελιξία στους αγρότες»

Η Πρόεδρος της Κομισιόν σημειώνει ότι «οι αγρότες είναι η ραχοκοκαλιά της επισιτιστικής ασφάλειας της ΕΕ και η καρδιά των αγροτικών περιοχών μας. Η διαρκής δέσμευση της Επιτροπής εκπληρώνεται μέσω του προϋπολογισμού της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, ύψους 386,7 δισεκατομμυρίων ευρώ, ο οποίος βοηθά στη σταθεροποίηση του εισοδήματος των Ευρωπαίων αγροτών, επιβραβεύοντας παράλληλα τις προσπάθειές τους για το κλίμα και τη βιωσιμότητα. Το σημερινό μέτρο προσφέρει πρόσθετη ευελιξία στους αγρότες σε μια εποχή που αντιμετωπίζουν πολλαπλές προκλήσεις. Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με τους αγρότες μας για να διασφαλίσουμε ότι η ΚΑΠ επιτυγχάνει τη σωστή ισορροπία μεταξύ της ανταπόκρισης στις ανάγκες τους, ενώ θα συνεχίσουμε να παρέχουμε δημόσια αγαθά για τους πολίτες μας».

Για να λάβουν τη στήριξη της ΚAΠ που δικαιούνται, οι αγρότες πρέπει να σέβονται ένα ενισχυμένο σύνολο εννέα προτύπων επωφελών για το περιβάλλον και το κλίμα. Αυτή η αρχή των όρων ισχύει για σχεδόν το 90% της χρησιμοποιούμενης γεωργικής έκτασης στην ΕΕ και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ενσωμάτωση των πρακτικών βιώσιμης γεωργίας. Αυτό το σύνολο βασικών προτύπων αναφέρεται ως GAEC, που σημαίνει «καλές γεωργικές και περιβαλλοντικές συνθήκες».

Οι πρόταση για εξαιρέσεις

Το πρότυπο GAEC 8 απαιτεί, μεταξύ άλλων, την αφιέρωση ενός ελάχιστου μεριδίου καλλιεργήσιμης γης σε μη παραγωγικές περιοχές ή χαρακτηριστικά. Το τελευταίο αναφέρεται συνήθως σε αγρανάπαυση, αλλά και σε χαρακτηριστικά όπως φράκτες ή δέντρα. Οι εκμεταλλεύσεις με λιγότερα από δέκα εκτάρια καλλιεργήσιμης γης συνήθως εξαιρούνται από την υποχρέωση αυτή. Σήμερα, η Επιτροπή παρέχει τη δυνατότητα σε όλους τους γεωργούς της ΕΕ να εξαιρεθούν από αυτήν την απαίτηση και να εξακολουθούν να είναι επιλέξιμοι για τη βασική άμεση ενίσχυση της ΚAΠ.

Αντί να διατηρούν τη γη σε αγρανάπαυση ή μη παραγωγική στο 4 % της αρόσιμης γης τους, οι γεωργοί της ΕΕ που καλλιεργούν καλλιέργειες αζωτοδέσμευσης (όπως φακές, μπιζέλια ή φάβα) ή/και δευτερεύουσες καλλιέργειες στο 7% της αρόσιμης γης τους θα θεωρούνται ότι πληρούν την απαίτηση. Οι δευτερεύουσες είναι φυτά που αναπτύσσονται ανάμεσα σε δύο κύριες καλλιέργειες. Αυτές οι καλλιέργειες μπορούν να χρησιμεύσουν ως ζωοτροφή για τα ζώα ή ως χλωρή κοπριά. Η χρήση καλλιεργειών που δεσμεύουν το άζωτο και δευτερευουσών καλλιεργειών αποφέρει μια σειρά περιβαλλοντικών πλεονεκτημάτων για την υγεία του εδάφους, συμπεριλαμβανομένης της βιοποικιλότητας του εδάφους. Οι καλλιέργειες πρέπει να καλλιεργούνται χωρίς φυτοπροστατευτικά προϊόντα για να διατηρηθεί η περιβαλλοντική φιλοδοξία της ΚΑΠ.

Η πρόταση της Επιτροπής είναι προσεκτικά βαθμονομημένη ώστε να παρέχει τη σωστή ισορροπία μεταξύ της παροχής κατάλληλης ανακούφισης στους αγρότες που αντιμετωπίζουν πολυάριθμες κρίσεις, αφενός, και της προστασίας της βιοποικιλότητας και της ποιότητας του εδάφους, αφετέρου, επισημαίνει η Κομισιόν.

Οι πιέσεις Μακρόν

Την ίδια ώρα, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν προσπάθησε να κατευνάσει την οργή των αγροτών καλώντας την Ευρωπαϊκή Ένωση να εντάξει σε κανόνες τις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από την Ουκρανία και να χαλαρώσει τους κανονισμούς για τη γεωργία.

Ο Μακρόν, που έκανε τις δηλώσεις αυτές στη διάρκεια επίσκεψης στη Σουηδία, απέρριψε επίσης ένα προσχέδιο εμπορικής συμφωνίας με τον συνασπισμό χωρών της Νότιας Αμερικής Mercosur στην παρούσα μορφή του.

«Ζητήσαμε (από την ΕΕ) πολύ συγκεκριμένα πράγματα για τους αγρότες μας», είπε ο Μακρόν, ο οποίος θα βρίσκεται στη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ στις Βρυξέλλες μεθαύριο, Πέμπτη. Ζήτησε να διεξαχθεί συζήτηση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο για τους κανονισμούς για τη γεωργία, ιδιαίτερα προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα εισαγόμενα προϊόντα θα πληρούν τα ευρωπαϊκά πρότυπα.

Οι εισαγωγές από την Ουκρανία, για τις οποίες η ΕΕ αποποιήθηκε ποσοστώσεις και δασμούς μετά την εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022, και η επανάληψη των διαπραγματεύσεων για την επίτευξη συμφωνίας με τη Mercosur έχουν ενισχύσει τη δυσφορία των αγροτών που διαμαρτύρονται για αθέμιτο ανταγωνισμό στη ζάχαρη, στα σιτηρά και στο κρέας.

Η Γαλλία θέλει «ξεκάθαρα μέτρα για τις εισαγωγές από την Ουκρανία επειδή σήμερα έχουμε σε όγκο και ποιότητα πράγματα που αποσταθεροποιούν την ευρωπαϊκή αγορά, είτε είναι κοτόπουλα είτε δημητριακά», είπε ο Μακρόν.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε σήμερα ότι εξακολουθεί να επιδιώκει μια συμφωνία με τη Mercosur, μία ημέρα αφότου το γραφείο του Μακρόν ανέφερε ότι κατά την αντίληψή του η ΕΕ έχει σταματήσει τις συνομιλίες. Ο Μακρόν είπε πως δε θέλει τη συμφωνία στην παρούσα μορφή της, επειδή δεν υπάρχουν διασφαλίσεις ότι τα εισαγόμενα προϊόντα θα πρέπει να ακολουθούν παρόμοιους κανόνες με τα ευρωπαϊκά.

Οι αγρότες στη Γαλλία λένε πως δεν πληρώνονται αρκετά, ασφυκτιούν με τις υπερβολικές κατά την άποψή τους ρυθμίσεις περιβαλλοντικής προστασίας και αντιμετωπίζουν αθέμιτο ανταγωνισμό από τις φτηνές εισαγωγές. Ορισμένες από τις ανησυχίες τους, όπως ο ανταγωνισμός από τις εισαγωγές και τους αυστηρούς περιβαλλοντικούς κανόνες μοιράζονται παραγωγοί και από άλλες χώρες της ΕΕ, ενώ άλλες όπως οι διαπραγματεύσεις για τις τιμές των τροφίμων είναι πιο ειδικές για τη Γαλλία.

Ο Μακρόν είπε επίσης ότι θέλει μεγαλύτερη ευελιξία για ορισμένους κοινούς ευρωπαϊκούς κανόνες περιλαμβανομένων αυτών για την αγρανάπαυση.

«Η Ευρώπη πρέπει να είναι λιγότερο απαιτητική με εκείνους (τους αγρότες) που δουλεύουν σκληρά κάθε μέρα», δήλωσε στους δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Σουηδία, προσθέτοντας πως θα ήθελε να συζητήσει το θέμα αυτό με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στις Βρυξέλλες την Πέμπτη.