Πόσο διαφορετικός είναι πραγματικά ο Ερντογάν της «υποτονικής» επίσκεψης στην Αθήνα;

Ο Τούρκος Πρόεδρος έδειξε πως δεν έχει κανένα απολύτως πρόβλημα να φέρει σε εξαιρετικά δύσκολη θέση ακόμη και τον Καγκελάριο της Γερμανίας μέσα στην ίδια του την χώρα.

Στην Αθήνα, ωστόσο, ήρθε ένας «άλλος» Ερντογάν, με περισσότερο χαμόγελο από όσο μας έχει γενικώς συνηθίσει, μία φρασεολογία στα όρια του «υποτονικού» και το κυριότερο χωρίς καμία διάθεση για δευτερολογίες και επιθετικότητα.

Φυσικά και το συγκεκριμένο κλίμα πιστώνεται στα θετικά της συνάντησης αλλά η αλήθεια είναι πως στην διπλωματία τέτοιες μεταστροφές σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα είναι «περίεργες» και απαιτούν προσοχή τόσο στην προσέγγιση όσο και στην ερμηνεία.

«Μεταλλάχθηκε» όμως ο Τούρκος Πρόεδρος;

Το ερώτημα απλοϊκά διατυπωμένο έχει μία επίσης «εύκολη» απάντηση… όχι. Ο Ταγίπ Ερντογάν τα τελευταία 20 χρόνια έχει καταφέρει να αλλάξει δομικά την πολιτική, κοινωνική, οικονομική και διεθνή εικόνα της χώρας του.

Είναι χωρίς αμφιβολία ένας από τους σημαντικότερους πόλους όχι μόνο στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο και σήμερα δεν υπάρχει παγκοσμίου εμβέλειας γεγονός στο οποίο η δική του Τουρκία δεν υπάρχει σε πρωτεύον, ή σε ελάχιστες περιπτώσεις, δευτερεύον κάδρο.

Ο τρόπος με τον οποίο ασκεί πολιτική ο Ερντογάν τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό δεν αλλάζει συχνά τρόπο ή τόνο. Οι ελιγμοί είναι πάγια πρακτική για τον πολιτικό Ερντογάν και ο τρόπος που επιλέγει να ασκήσει πίεση είναι σε τέτοιο βαθμό σταθερός που δεν είναι απίθανο ο ιστορικός του μέλλοντος να αποδώσει και το όνομά του στην συγκεκριμένη διπλωματική πρακτική.

Θέλει αναστροφή του κλίματος

Ο Τούρκος Πρόεδρος δεν ήταν στην Αθήνα λοιπόν σε «καταστολή» ούτε υπάρχει και κάτι που θα τον έκανε να αλλάξει τακτική εάν πρώτα δεν πίστευε ο ίδιος σε αυτή την κίνηση. Η Αθήνα είναι κρίσιμη σήμερα για τον Ερντογάν όμως... από την Αθήνα θέλει να ξεκινήσει την αναστροφή του κλίματος που θα του δώσει μεγάλη ανάσα και στο εσωτερικό της χώρας του.

Οι ΗΠΑ έχουν ξεκαθαρίσει πως για να υπάρξει εξέλιξη στις σχέσεις και το «σχετικό» άνοιγμα προς τη Δύση θα πρέπει να σταματήσει η δική του Τουρκία τις προκλήσεις προς την Ελλάδα. Το να μην υπάρχουν παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και οι αερομαχίες να μηδενιστούν στο Αιγαίο δίνει στον Ερντογάν ένα χαρτί που μπορεί να «παίξει» και μάλιστα σε διπλό ταμπλό.

Πρώτα δείχνει στις ΗΠΑ και συγκεκριμένα στην πανίσχυρη, ακόμη και χωρίς τον Μενέντεζ, επιτροπή εξωτερικών υποθέσεων του Κογκρέσου, πως τα αμερικανικά όπλα και συγκεκριμένα τα μαχητικά των ΗΠΑ δεν θα χρησιμοποιούνται «κακόπιστα» προς συμμάχους στο ΝΑΤΟ. Σε δεύτερο χρόνο δείχνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση πως η Τουρκία αντιλαμβάνεται πως ειδικά το μεταναστευτικό δεν μπορεί να περιοριστεί μόνο από τα χρήματα που η Άγκυρα θα λάβει, αλλά μέσα και από τη συνεργασία με τη γείτονα Ελλάδα…

Με προτεραιότητα την ανάκαμψη της οικονομίας

Για τους ακραίους Κυβερνητικούς εταίρους του ο Ερντογάν ήταν πολύ ήπιος στην Αθήνα αλλά ακόμη και αυτοί δεν τολμούν με πολύ νωπή την εκλογική του νίκη και μάλιστα μέσα σε πολύ δύσκολες συνθήκες λόγω των φονικών σεισμών, να αρθρώσουν δημόσια τουλάχιστον ενστάσεις.

Ο Ερντογάν δεν θα είχε πρόβλημα άλλωστε να δώσει εντολή για αύξηση των επιδρομών στα ανατολικά της χώρας και κατά της «τρομοκρατίας» του PKK στα Συριακά εδάφη. Ο Ταγίπ Ερντογάν έχει απάντηση σήμερα σε κάθε πρόβλημα που θα του παρουσιαστεί αλλά έχει πάρει την απόφαση πως προτεραιότητα και μάλιστα άμεση είναι η ανάκαμψη της οικονομίας.

Χωρίς την Δυτική βοήθεια και με μόνο «χορηγό» το Κατάρ κάτι τέτοιο δεν θα γίνει. Τα σημάδια είναι ξεκάθαρα και απλά σήμερα ο Τούρκος Πρόεδρος έχει επιλέξει να μην τα αγνοήσει. Δεν είναι απίθανο με τον τρόπο που έχει επιλέξει να κινηθεί να καταφέρει να αυξήσει μαζί με την διαθέσιμη ρευστότητα στα ταμεία του και την ίδια την δημοτικότητά του ξανά.

Στην Αθήνα εχθές δεν ήρθε ένας μεταλλαγμένος Τούρκος Προέδρος αλλά ο γνωστός και όσοι υποδέχθηκαν με σκεπτικισμό την στάση και τα λεγόμενά του γνωρίζουν καλά πως πίσω από τα «Γιαβάς – Γιαβάς» (σ.σ βήμα – βήμα) της τουρκικής διπλωματίας κρύβονται διαχρονικά αξιώσεις και κορώνες για «γαλάζιες πατρίδες» και «τουρκική μειονότητα της Θράκης» που όταν θα απαιτηθεί θα κάνουν την επανεμφάνισή τους.