Μέση Ανατολή: Στο «παιχνίδι» Μπάιντεν και Πούτιν - Στα όρια της επιβίωσης οι άμαχοι

Όσο περνούν οι ώρες και οι ημέρες εντείνεται η ανησυχία για το πώς θα εξελιχθεί ο πόλεμος Χαμάς - Ισραήλ, καθώς στην περιοχή βρίσκονται πετρελαιοπαραγωγικές χώρες, αλλά και ένα κρίσιμο θαλάσσιο πέρασμα.

Στο μεταξύ, η επίσκεψη του Τζο Μπάιντεν στο Ισραήλ την Τετάρτη (18/10), ενέχει τόσο πολιτικούς, όσο και φυσικούς κινδύνους, την ώρα που -όπως όλα δείχνουν- είναι καθοριστικής σημασίας διότι έχει «παγώσει» την χερσαία επίθεση του Ισραήλ.

Μάλιστα, σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών της κυβέρνησής του, Άντονι Μπλίνκεν, ο πρόεδρος των ΗΠΑ αναμένεται να διαμηνύσει ότι το Ισραήλ έχει δικαίωμα να αμυνθεί απέναντι στις τρομοκρατικές ενέργειες της Χαμάς.

Σημειώνεται ότι, ο Τζο Μπάιντεν εν μέσω και των διεθνών πιέσεων είχε τονίσει ότι οποιαδήποτε προσπάθεια του Ισραήλ να επιβάλει εκ νέου κατοχή στη Λωρίδα της Γάζας «θα ήταν ένα μεγάλος λάθος», υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα την ανάγκη να περιοριστούν οι απώλειες των αμάχων.

Σε Ισραήλ και Αίγυπτο ο Σολτς

Στο μεταξύ, ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς σήμερα μεταβαίνει στο Ισραήλ και ακολούθως στην Αίγυπτο, προκειμένου αφενός να εκφράσει την στήριξή του στο Ισραήλ και αφετέρου να προωθήσει την προσπάθεια αποτροπής επέκτασης της κρίσης.

«Μου είναι σημαντικό να εκφράσω με πολύ έμπρακτο τρόπο την αλληλεγγύη μας προς το Ισραήλ μετά την επίθεση της Χαμάς», δήλωσε ο κ. Σολτς, ενώ όπως είπε, θα συζητήσει «συγκεκριμένα πρακτικά ζητήματα», όπως την κατάσταση ασφάλειας στη χώρα και την οργάνωση της ανθρωπιστικής βοήθειας.

Αντίστοιχα και ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, ενημέρωσε σε συνέντευξη Τύπου πως θα μεταβεί στο Ισραήλ εν ευθέτω χρόνω, χωρίς όμως να αποκαλύψει το πότε θα γίνει ακριβώς.

«Υποστηρίζω το δικαίωμα του Ισραήλ να υπερασπιστεί τον εαυτό του (...) Αλλά αυτό πρέπει πάντα να είναι συμβατό με τον σεβασμό του διεθνούς δικαίου, του ανθρωπιστικού δικαίου», πρόσθεσε.

Έτοιμος να μεσολαβήσει ο Πούτιν

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου, υπογραμμίζοντας πως η Μόσχα είναι έτοιμη να μεσολαβήσει για τον τερματισμό της κρίσης στη Μέση Ανατολή.

«Ο ισχυρός άνδρας του Κρεμλίνου Βλαντίμιρ Πούτιν ενημέρωσε τον Μπενιαμίν Νετανιάχου για τις προσπάθειες που καταβάλλει η Ρωσία προκειμένου να εξομαλυνθεί η κατάσταση και να αποτραπεί περαιτέρω κλιμάκωση της βίας και μια ανθρωπιστική καταστροφή στη Λωρίδα της Γάζας», ανέφερε η ανακοίνωση του Κρεμλίνου.

ΟΗΕ: Τρόφιμα για 4-5 ημέρες ακόμα διαθέτουν τα καταστήματα στη Γάζα

Παράλληλα, όπως ανακοίνωσε σήμερα (17/10) το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (WFP), τα καταστήματα στη Λωρίδα της Γάζας διαθέτουν τρόφιμα για τέσσερις με πέντε ημέρες ακόμη.

«Στα καταστήματα τα αποθέματα αρκούν για μερικές ημέρες, ίσως τέσσερις ή πέντε», επεσήμανε η Αμπίρ Ετέφα, εκπρόσωπος της υπηρεσίας του ΟΗΕ στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στη Γενεύη μέσω βιντεοσύνδεσης από το Κάιρο.

Έκκληση από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας

Επείγουσα πρόσβαση στη Γάζα για να παραδώσει βοήθεια και ιατρικές προμήθειες ανακοίνωσε ότι χρειάζεται ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.

Μιλώντας σε ενημέρωση των δημοσιογράφων, ο δρ. Ρίτσαρντ Μπρέναν, περιφερειακός διευθυντής για την αντιμετώπιση εκτάκτων καταστάσεων στο γραφείο του ΠΟΥ στην ανατολική Μεσόγειο, δήλωσε ότι ο Οργανισμός συναντάται σήμερα με αξιωματούχους που είναι υπεύθυνοι για τη «λήψη αποφάσεων», προκειμένου να επιτραπεί η πρόσβαση στη Γάζα το συντομότερο δυνατόν.

«Έχουμε βοήθεια νότια της Ράφα και περιμένουμε να επιτραπεί η είσοδος στη Γάζα», δήλωσε, αναφερόμενος στο πέρασμα της Ράφα, ζωτική αρτηρία πριν από τη σύρραξη που τώρα αποτελεί βασική δίοδο για τη μεταφορά απαραίτητων προμηθειών στη Γάζα.

Παράλληλα, ο Οργανισμός ανέφερε ότι υπάρχει ο κίνδυνος να ξεσπάσουν ασθένειες ενώ αυξάνονται οι ανησυχίες για περίπου 350.000 ανθρώπους στη Γάζα με χρόνια νοσήματα.

Νέες απειλές από το Ιράν

Στο μεταξύ, νέες απειλές συνεχίζει να εκτοξεύει το Ιράν, με τον ανώτατο ηγέτη του Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ να δηλώνει ότι «κανείς δεν θα μπορέσει να σταματήσει τους μουσουλμάνους σε όλο τον κόσμο και τις δυνάμεις της αντίστασης» εάν συνεχιστούν τα εγκλήματα του Ισραήλ στη Γάζα.

Το Ιράν αναφέρεται στις ένοπλες ομάδες που υποστηρίζει στη Μέση Ανατολή ως μέρος «του Άξονα της Αντίστασης».

Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν ανέφερε εξάλλου ότι «Ισραηλινοί αξιωματούχοι πρέπει να δικαστούν για τα εγκλήματά τους που διέπραξαν κατά των Παλαιστινίων στη Γάζα, μετέδωσε η κρατική τηλεόραση».

Νωρίτερα ο εκπρόσωπος του ισραλινού στρατού είχε δηλώσει ότι το καθεστώς της Λωρίδας της Γάζας μετά τη σχεδιαζόμενη επίθεση του Ισραήλ στον παλαιστινιακό θύλακα θα είναι «παγκόσμιο ζήτημα» για συζήτηση από Ισραηλινούς πολιτικούς και με άλλες χώρες.

«Έχουμε όλα τα πιθανά σενάρια κατάληξης», δήλωσε ο υποναύαρχος Ντάνιελ Χάγκαρι σε δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια ενημέρωσης, απαντώντας σε ερώτηση για το εάν το Ισραήλ σχεδιάζει να παραμείνει και να κυβερνήσει τη Γάζα μετά τη χερσαία εισβολή του.

«Το υπουργικό συμβούλιο συζητά επίσης πώς θα μπορούσε να μοιάζει αυτό … αυτό είναι επίσης παγκόσμιο ζήτημα, πώς θα είναι η κατάσταση στην περιοχή αυτή», δήλωσε.

Έκτακτη συνεδρίαση των Ευρωπαίων ηγετών

Παράλληλα, έκτακτη συνεδρίαση μέσω τηλεδιάσκεψης θα πραγματοποιήσουν σήμερα το απόγευμα (17/10) οι Ευρωπαίοι ηγέτες, για να συμφωνήσουν σε κοινή προσέγγιση στον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, έπειτα από ημέρες εσωτερικών διαμαχών και μικτών μηνυμάτων από τις Βρυξέλλες.

«Νιώσαμε την ανάγκη να βάλουμε τάξη», εξήγησε Ευρωπαίος αξιωματούχος. «Είναι ύψιστης σημασίας το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (…) να αποκτήσει κοινή θέση και να υιοθετήσει μια ξεκάθαρη, κοινή πορεία δράσης που να αντιστοιχεί στην περιπλοκότητα της τρέχουσας κατάστασης», επεσήμανε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ στην επιστολή που έστειλε στους ηγέτες των 27 κρατών μελών καλώντας τους στην τηλεδιάσκεψη.

Τις ημέρες που ακολούθησαν την επίθεση της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκάλεσε σύγχυση αρχικά αναφορικά με το ζήτημα της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τους Παλαιστίνιους.

Ο Ούγγρος επίτροπος Όλιβερ Βαρχέλι ανακοίνωσε την αναστολή της βοήθειας, προκαλώντας την αντίδραση πολλών χωρών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προχώρησε στη συνέχεια σε διευκρινίσεις, εξηγώντας ότι προχωρά στην «έκτακτη επανεξέταση» της αναπτυξιακής βοήθειας και προσθέτοντας ότι το «πάγωμα» δεν αφορά την ανθρωπιστική βοήθεια.

Στη συνέχεια το Σάββατο η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επεσήμανε ότι η ανθρωπιστική βοήθεια προς τους Παλαιστίνιους θα τριπλασιαστεί και θα φτάσει τα 75 εκατ. ευρώ. Ωστόσο η φον ντερ Λάιεν δέχθηκε επικρίσεις από χώρες μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την επίσκεψή της την Παρασκευή στο Ισραήλ.

«Προβληματικό» επεισόδιο

Έχοντας δίπλα της τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπερασπίστηκε το δικαίωμα του Ισραήλ να αμύνεται, ωστόσο δεν πρόσθεσε ότι η ΕΕ αναμένει από το εβραϊκό κράτος να τηρεί το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, όπως είχε δηλώσει νωρίτερα ο επικεφαλής της ευρωπαϊκή διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ.

«Δεν κατανοώ τι δουλειά έχει η πρόεδρος της Κομισιόν με την εξωτερική πολιτική της ΕΕ, για την οποία δεν είναι αρμόδια», κατήγγειλε η Γαλλίδα ευρωβουλεύτρια Ναταλί Λουαζό.

Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν Έρικ Μάμερ υπερασπίστηκε το δικαίωμα της φον ντερ Λάιεν «να ταξιδεύει όπου θέλει». «Δεν θυμάμαι να επικρίνει κανείς την πρόεδρο επειδή πήγε στην Ουκρανία μετά την έναρξη του πολέμου», τόνισε.

Η αντιπαράθεση οδήγησε στη σύγκληση της τηλεδιάσκεψης των Ευρωπαίων ηγετών, σήμερα στις 17:30 (ώρα Βρυξελλών, 18:30 ώρα Ελλάδας).

Πρέπει «να προσπαθήσουμε να βάλουμε τα πράγματα σε έναν δρόμο ώστε η συζήτηση να επικεντρωθεί στην κατάσταση και όχι στον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ μιλά για αυτή», εκτίμησε Ευρωπαίος διπλωμάτης κάνοντας λόγο για ένα «προβληματικό» επεισόδιο.

«Δεν είναι ώρα για αντικρουόμενα μηνύματα. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι μια αποφασιστική ηγεσία, επικεντρωμένη στην ειρήνη. Κάθε λεπτό που περνά οι άμαχοι πληρώνουν ένα ολοένα και πιο υψηλό τίμημα», προειδοποίησε ο Βιτόριο Ινφάντε της μη κυβερνητικής οργάνωσης Oxfam, η οποία αναγκάστηκε να αναστείλει τις δραστηριότητές της στη Γάζα μετά την εντολή εκκένωσης του βόρειου τμήματος του παλαιστινιακού θύλακα που εξέδωσε το Ισραήλ.

Κίνδυνος μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη

Στην τηλεδιάσκεψή τους οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα επικεντρωθούν στους τρόπους αντιμετώπισης των πιθανών επιπτώσεων της κρίσης, την ώρα που επίκειται η χερσαία επιχείρηση του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας.

Το Ισραήλ έχει επιβάλει πλήρη αποκλεισμό στη Γάζα, την οποία βομβαρδίζει ανηλεώς. Το ζήτημα μιας εκεχειρίας είναι επίσης πιθανό να συζητηθεί στη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης, όπως και οι διπλωματικές προσπάθειες και οι τρόποι ώστε να αποφευχθεί η περιφερειακή εξάπλωση της σύγκρουσης.

Οι εντάσεις και οι κίνδυνοι για την ασφάλεια των ευρωπαϊκών χωρών λόγω του πολέμου αυτού αποτελούν επίσης αιτία ανησυχίας, όπως και το ενδεχόμενο ενός μεταναστευτικού κύματος προς την ΕΕ.

«Η σύγκρουση μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις ασφαλείας για τις κοινωνίες μας. Αν δεν είμαστε προσεκτικοί, υπάρχει το ενδεχόμενο να οξύνει τις εντάσεις μεταξύ κοινοτήτων και να τροφοδοτήσει τον εξτρεμισμό», προειδοποίησε ο Μισέλ στην επιστολή του. «Αν δεν αντιμετωπιστεί με προσοχή, υπάρχει κίνδυνος μεταναστευτικών κυμάτων προς την Ευρώπη», πρόσθεσε.