ΚΟΣΜΟΣ

BBC: Τι είναι η Χαμάς, τι συμβαίνει στο Ισραήλ, τι είναι η Γάζα και γιατί απέτυχε η Μοσάντ

BBC: Τι είναι η Χαμάς, τι συμβαίνει στο Ισραήλ, τι είναι η Γάζα και γιατί απέτυχε η Μοσάντ
Ανήλικος παλαιστίνιος, μαχητής της Χαμάς, με όπλο στο χέρι AP Photo/Bilal Hussein

Έναν οδηγό για την κρίση στη Μέση Ανατολή δημοσίευσε σήμερα, Κυριακή 8/10, το βρετανικό BBC, με απλές, κατατοπιστικές απαντήσεις για όχι και τόσο απλά ζητήματα που συνθέτουν το γεωπολιτικό πλαίσιο στο οποίο διαδραματίζεται ένα πολύ σημαντικό δραματικό επεισόδιο στην πολυετή έχθρα Ισραήλ - Παλαιστίνης:

Η παλαιστινιακή μαχητική οργάνωση Χαμάς εξαπέλυσε μια πρωτοφανή σε έκταση επίθεση στο Ισραήλ, με τους μαχητές της να εισέρχονται σε κοινότητες κοντά στη Λωρίδα της Γάζας, να σκοτώνουν κατοίκους και να παίρνουν ομήρους. Το Ισραήλ απάντησε με αντίποινα και ο κύκλος του αίματος άνοιξε ξανά.

AP23281486601507.jpg
Ομάδες διάσωσης της Χαμάς μεταφέρουν τραυματισμένο κοριτσάκι στη Λωρίδα της Γάζας / AP Photo/Mahmoud Essa

Χαμάς

Η Χαμάς (πλήρες όνομα: Ισλαμικό Κίνημα Αντίστασης) είναι μια παλαιστινιακή ισλαμιστική σουνιτική παραστρατιωτική οργάνωση που κυβερνά τη Λωρίδα της Γάζας.

Αποτελεί και πολιτικό κόμμα που κατέχει την πλειοψηφία των εδρών του εκλεγμένου νομοθετικού συμβουλίου στην Παλαιστινιακή Εθνική Αρχή.

Εχει ορκιστεί στην καταστροφή του Ισραήλ και έχει διεξάγει αρκετούς πολέμους με το Ισραήλ από τότε που ανέλαβε την εξουσία στη Γάζα το 2007. Μεταξύ αυτών των πολέμων, έχει εκτοξεύσει χιλιάδες ρουκέτες στο Ισραήλ και έχει πραγματοποιήσει άλλες θανατηφόρες επιθέσεις. Το Ισραήλ έχει επίσης επανειλημμένα επιτεθεί στη Χαμάς με αεροπορικές επιδρομές και, μαζί με την Αίγυπτο, έχει αποκλείσει τη Λωρίδα της Γάζας από το 2007, όπως λέει, για την ασφάλειά της.

Η Χαμάς στο σύνολό της, ή σε ορισμένες περιπτώσεις η στρατιωτική της πτέρυγα, έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική ομάδα από το Ισραήλ, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και από άλλες δυνάμεις. Διεθνείς οργανισμοί την κατηγορούν για πολλαπλά εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας Η Χαμάς υποστηρίζεται από το Ιράν, το οποίο τη χρηματοδοτεί και της παρέχει όπλα και εκπαίδευση.

Λωρίδα της Γάζας

Η Λωρίδα της Γάζας είναι μια παράκτια περιοχή μήκους 41 χιλιομέτρων και πλάτους 10 χιλιομέτρων μεταξύ του Ισραήλ, της Αιγύπτου και της Μεσογείου. Εκεί ζουν περίπου 2,3 εκατομμύρια άνθρωποι και έχει μια από τις υψηλότερες πληθυσμιακές πυκνότητες στον κόσμο.

Το Ισραήλ ελέγχει τον εναέριο χώρο πάνω από τη Γάζα και την ακτογραμμή της και ορίζει ποιός αλλά και ποιά αγαθά επιτρέπεται να εισέρχονται και να εξέρχονται από τα σύνορα. Ομοίως, η Αίγυπτος ελέγχει ποιος περνάει από τα σύνορά της με τη Γάζα.

Ισραηλινοί στρατιώτες στους δρόμους της Σντερότ, στη Γάζα. /AP Photo/Tsafrir Abayov

Κόντρα Ισραήλ - Χαμάς

Υπάρχει συνεχής ένταση εδώ και πολλά χρόνια μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς, από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής της, το 1987 από τον σεΐχη Αχμέντ Γιασίν και τον Μοχάμεντ Ταχά της Παλαιστινιακής πτέρυγας της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, κατά την έναρξη της πρώτης Ιντιφάντα με βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας και άλλες επιθέσεις κατά ισραηλινών αμάχων και των δυνάμεων ασφαλείας.

Η αιματηρή επίθεση το Σάββατο, 7.10, έγινε χωρίς προειδοποίηση. Η Χαμάς εκτόξευσε χιλιάδες ρουκέτες εναντίον του Ισραήλ, ενώ δεκάδες μαχητές παραβίασαν τα σύνορα και εισέβαλαν σε ισραηλινές κοινότητες (κιμπούτζ, φεστιβάλ κλπ), σκοτώνοντας δεκάδες πολίτες και αιχμαλωτίζοντας άλλους.

Το Ισραήλ εξαπέλυσε άμεσα αεροπορικές επιδρομές, λέγοντας ότι στόχευε τις τοποθεσίες των μαχητών στη Γάζα.

Σοκαρισμένοι οι ισραηλινοί τραυματίες στα νοσοκομεία της χώρας / AP Photo/Maya Alleruzzo

Πρωτοφανής επίθεση

Πόσο πρωτοφανής είναι αυτή η επίθεση; Όπως γράφει ο συντάκτης του BBC Jeremy Bowen, πρόκειται για την πιο φιλόδοξη επιχείρηση που έχει εξαπολύσει ποτέ η Χαμάς από τη Γάζα και την πιο σοβαρή διασυνοριακή επίθεση που έχει αντιμετωπίσει το Ισραήλ εδώ και πάρα πολλά χρόνια.

Ισλαμιστές μαχητές παραβίασαν το συνοριακό συρματόλεγμα που χωρίζει τη Γάζα από το Ισραήλ σε πολλά σημεία.

Η άνευ προηγουμένου επίθεση έγινε μία ημέρα μετά την 50ή επέτειο της αιφνιδιαστικής επίθεσης από την Αίγυπτο και τη Συρία το 1973, η οποία ξεκίνησε έναν μεγάλο πόλεμο στη Μέση Ανατολή. Η σημασία της ημερομηνίας δεν θα έχει περάσει απαρατήρητη από την ηγεσία της Χαμάς.

Στις φλλογες η Γ'αζα / AP Photo/Fatima Shbair

Η μεγάλη αποτυχία της Μοσάντ

Πρόκειται για μεγάλη αποτυχία των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών; Ναι, λέει ο ανταποκριτής του BBC Frank Gardner. Με τις συνδυασμένες προσπάθειες της Shin Bet (ισραηλινής εσωτερικής υπηρεσίας πληροφοριών), της Μοσάντ (διεθνής υπηρεσίας κατασκοπείας του Ισραήλ) και όλων των μέσων των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων, είναι πραγματικά εκπληκτικό το γεγονός ότι κανείς δεν το είδε να έρχεται, κανείς δεν προειδοποίησε, κανείς δεν έλαβε δράση. Το Ισραήλ διαθέτει αναμφισβήτητα τις πιο εκτεταμένες και καλά χρηματοδοτούμενες υπηρεσίες μυστικών πληροφοριών στη Μέση Ανατολή, με πληροφοριοδότες και πράκτορες «σπαρμένους» μέσα στις παλαιστινιακές ομάδες μαχητών, καθώς και στον Λίβανο, τη Συρία κλπ.
Εξάλλου, κατά μήκος του συνοριακού φράχτη μεταξύ της Γάζας και του Ισραήλ υπάρχουν παντού κάμερες, αισθητήρες κίνησης στο έδαφος και τακτικές περιπολίες του στρατού.

Ο φράχτης με τα συρματοπλέγματα στην κορυφή υποτίθεται ότι αποτελεί ένα «έξυπνο φράγμα» για να αποτρέψει ακριβώς το είδος της εισβολής που πραγματοποίησαν αθόρυβα οι μαχητές της Χαμάς: Απλά πέρασαν με μπουλντόζες μέσα από αυτόν, άνοιξαν τρύπες στο σύρμα ή μπήκαν στο Ισραήλ από τη θάλασσα και με αλεξίπτωτο πλαγιάς.

Τα ανοίγματα στον φράχτη, στα σύνορα του Ισραήλ με το Λίβανο / AP Photo/Hussein Malla