Ανάλυση CNNi: Η προσελήνωση της Ινδίας αποκαλύπτει τις διαστημικές αποτυχίες της Ρωσίας

Ο Λίροϊ Τσιάο (Leroy Chiao) είναι ο διευθύνων σύμβουλος και συνιδρυτής της One Orbit LLC, μιας εταιρείας κατάρτισης, εκπαίδευσης και μάνατζμεντ. Υπηρέτησε ως αστροναύτης της NASA από το 1990 έως το 2005 και πέταξε τέσσερις αποστολές στο διάστημα με τρία διαστημικά λεωφορεία – και μία φορά ως συγκυβερνήτης ενός ρωσικού διαστημοπλοίου Soyuz στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, όπου υπηρέτησε ως κυβερνήτης κατά τη διάρκεια της Αποστολής 10. Στο σχόλιο που ακολουθεί εκφράζονται οι προσωπικές του απόψεις.

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους τα έθνη δημιουργούν και συνεχίζουν τα πολιτικά (μη στρατιωτικά) διαστημικά προγράμματα. Ορισμένα ελπίζουν να εξελίξουν τις προσπάθειές τους στην επιστήμη και την τεχνολογία, άλλα επιδιώκουν να διευρύνουν το τεχνικό τους εργατικό δυναμικό και άλλα αναζητούν έναν τρόπο να δώσουν κίνητρα στην επόμενη γενιά νέων εργαζομένων.

Ωστόσο, από την αυγή της διαστημικής κούρσας, το μεγαλύτερο κίνητρο είναι μακράν η ενίσχυση της αίσθησης του εθνικού γοήτρου, στο εσωτερικό της χώρας και διεθνώς.

Αυτό είναι ένα μεγάλο μέρος των κινήτρων της Ινδίας, η οποία την περασμένη Τετάρτη έγινε μόλις το τέταρτο έθνος που κατάφερε να προσεδαφίσει με επιτυχία ένα σκάφος στη Σελήνη.

Το ορόσημο αυτό σηματοδοτεί ένα τεράστιο επίτευγμα για το εκκολαπτόμενο διαστημικό της πρόγραμμα, που έχει σημειώσει σταθερή πρόοδο με την πάροδο των ετών. Αναμένω ότι θα ακολουθήσουν μελλοντικές επιτυχίες: η Ινδία αποδεικνύει ότι έχει δεσμευτεί να κάνει σημαντικές επενδύσεις στις προσπάθειες εξερεύνησης του διαστήματος.

Το δυνατό ξεκίνημα της Ρωσίας

Στην αυγή της διαστημικής εποχής, η Σοβιετική Ένωση, η οποία κατάλαβε πολύ καλά πώς ένα επιτυχημένο διαστημικό πρόγραμμα θα μπορούσε να ενισχύσει τη θέση της στην εθνική σκηνή, χτύπησε πρώτη με την εκτόξευση του Sputnik, του πρώτου δορυφόρου το 1957.

Αν και εξέπεμπε μόνο ένα απλό ηχητικό σήμα, οι επιπτώσεις της εκτόξευσης ήταν τεράστιες. Η Σοβιετική Ένωση μπορούσε πλέον να πλήξει τους εχθρούς της, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, με πυρηνικούς πυραύλους. Η Μόσχα ακολούθησε αυτό το επίτευγμα με άλλα, όπως το πρώτο ζώο σε τροχιά (η σκυλίτσα Λάικα το 1957) και ο πρώτος άνθρωπος στο διάστημα (ο Γιούρι Γκαγκάριν το 1961).

Καθώς η Ρωσία σημείωνε τη μία επιτυχία μετά την άλλη στο διάστημα, η Αμερική βρισκόταν σχεδόν σε πανικό. Αν και οι ΗΠΑ ακολούθησαν με τις δικές τους επιτυχίες, η πρώτη εντύπωση ήταν ότι τεχνολογικά υστερούσαν έναντι των Σοβιετικών. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το κάλεσμα του προέδρου Τζον Φ. Κένεντι να προσεδαφιστούν Αμερικανοί αστροναύτες στη Σελήνη είχε τόσο βαθιά απήχηση στο έθνος, συγκεντρώνοντας ενθουσιώδη υποστήριξη τόσο από τους Δημοκρατικούς όσο και από τους Ρεπουμπλικανούς στο Κογκρέσο, καθώς και από το αμερικανικό κοινό ευρύτερα.

Ο αγώνας για το διάστημα θεωρήθηκε σχεδόν ως ένας πόλεμος για επιβίωση, τον οποίο δεν είχαν την πολυτέλεια να χάσουν.

Το φιάσκο του Luna-25

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν είναι ο τελευταίος σε μια μακρά σειρά ηγετών που επιχειρούν να χρησιμοποιήσουν ένα επιτυχημένο διαστημικό εγχείρημα ως αντανάκλαση του μεγαλείου του έθνους τους. Ο Πούτιν ήλπιζε την εβδομάδα που φεύγει να λάμψει με την επιτυχημένη προσγείωση του ρωσικού διαστημοπλοίου Luna-25 στο φεγγάρι.

Μάλιστα, ο Ρώσος πρόεδρος – που χρειαζόταν επειγόντως μια νίκη εθνικού γοήτρου – προγραμμάτισε τη σεληνιακή αποστολή να πραγματοποιηθεί λίγες ημέρες πριν από το ταξίδι στη Σελήνη του αντίπαλου ινδικού διαστημοπλοίου, Chandrayaan-3.

Η Ρωσία κέρδισε τον αγώνα αλλά έχασε το παιχνίδι: Μια δυσλειτουργία είχε ως αποτέλεσμα το Luna-25 να συντριβεί αντί να προσεδαφιστεί ομαλά στη σεληνιακή επιφάνεια. Αν είχε πετύχει, η αποστολή Luna-25 αναμφίβολα θα είχε διαφημιστεί ως «απόδειξη» ότι η Ρωσία είναι ακόμη ένα μεγάλο έθνος, παρά τις αποτυχίες της στον καταστροφικό πόλεμο στην Ουκρανία. (Αυτός ο τύπος αποστολής είναι ιδιαίτερα δύσκολος επειδή οι ελιγμοί αλλαγής τροχιάς για την προσεδάφιση σε έναν από τους πόλους πρέπει να γίνουν με ακρίβεια).

Η άνοδος της Ασίας

Αν αυτά τα διαστημικά προγράμματα αποτελούν καθρέφτες μεγαλείου για τα έθνη, τότε έχει ενδιαφέρον να τα εξετάσουμε πιο προσεκτικά. Σε άνοδο βρίσκονται τα προγράμματα της Ασίας,κυρίως της Κίνας και της Ινδίας. Και οι δύο χώρες έχουν αναπτύξει εξελιγμένους κρυογονικούς πυραυλοκινητήρες, εκτοξευτές και διαστημόπλοια. Και οι δύο έχουν σε λειτουργία αρκετούς αστερισμούς δορυφόρων για επικοινωνία, απεικόνιση της Γης και τηλεπισκόπηση, ενώ η Κίνα διαθέτει τον δικό της αστερισμό δορυφόρων πλοήγησης.

Η Κίνα επίσης υπερηφανεύεται για ένα πρόγραμμα επανδρωμένων διαστημικών πτήσεων με έναν λειτουργικό διαστημικό σταθμό, που περιλαμβάνει διαστημόπλοια μεταφοράς πληρώματος και φορτίου. Η Ινδία σχεδιάζει να στείλει τους δικούς της αστροναύτες σε τροχιά μέσα στα επόμενα χρόνια, ενώ η Κίνα έχει ανακοινώσει σχέδια να στείλει αστροναύτες στη σεληνιακή επιφάνεια τη δεκαετία του 2030.

Το σεληνιακό όχημα της Κίνας εξακολουθεί να εξερευνά την σκοτεινή πλευρά της Σελήνης. Πρόκειται για τη μόνη χώρα μέχρι στιγμής που έχει τοποθετήσει εκεί ένα σκάφος προσεδάφισης.

Στο πλαίσιο της συνεργασίας για τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS), οι ΗΠΑ, η Ευρώπη, η Ιαπωνία και ο Καναδάς συνεχίζουν επίσης να προχωρούν στην εξερεύνηση του διαστήματος. Μετά από χρόνια καθυστέρησης και υπερβάσεων του κόστους, η αποστολή Artemis I εκτοξεύθηκε τελικά πέρυσι και η NASA ανακοίνωσε ήδη το πλήρωμα της Artemis II που περιλαμβάνει και έναν Καναδό αστροναύτη. Η NASA σχεδιάζει να ξαναφέρει ανθρώπους στη Σελήνη τα επόμενα χρόνια, κάτι που έχει να συμβεί από την τελευταία προσεδάφιση του Apollo το 1972.

Οι χώρες αυτές συνεχίζουν επίσης να εκτοξεύουν δορυφόρους και άλλα διαστημόπλοια. Η NASA εξακολουθεί, εν τω μεταξύ, να λειτουργεί ρόβερ στον Άρη. Και μια από τις πιο συναρπαστικές εξελίξεις στη Δύση είναι οι συνεργασίες μεταξύ εμπορικών διαστημικών εταιρειών και της NASA.

Η SpaceX του Ίλον Μασκ είναι εταίρος της NASA εδώ και πολλά χρόνια, στέλνοντας προμήθειες και πλήρωμα στον ISS. Αναπτύσσει επίσης ένα όχημα προσελήνωσης για τη NASA, όπως και η Blue Origin του δισεκατομμυριούχου Τζεφ Μπέζος. Αρκετές μικρότερες εταιρείες συμμετέχουν σε συμβάσεις για την παροχή διαστημοπλοίων και υπηρεσιών για την εξερεύνηση της Σελήνης, αποδεικνύοντας ότι η προώθηση στο διάστημα είναι ισχυρή και πολυμέτωπη.

Η Ρωσία σε παρακμή

Η Ρωσία αποτελεί τη μοναδική εξαίρεση. Αντί να επεκτείνεται, το διαστημικό της πρόγραμμα βρίσκεται σε ύφεση εδώ και αρκετά χρόνια. Το άλλοτε σπουδαίο πρόγραμμα άρχισε να διαλύεται μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης και η καθοδική πορεία φαίνεται τώρα να επιταχύνεται. Ο κοσμοναύτης Σεργκέι Κρικάλεφ έμεινε εγκλωβισμένος στον διαστημικό σταθμό Mir για σχεδόν ένα χρόνο εξαιτίας της κατάρρευσης της Σοβιετικής Ένωσης και του χάους που ακολούθησε.

Το πρόγραμμά τους σώθηκε, θα μπορούσε να πει κανείς, από τις ΗΠΑ, οι οποίες υποστήριξαν τον διαστημικό σταθμό Mir και έφεραν τη Ρωσία στο πρόγραμμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, με μετρητά για υπηρεσίες και συμβόλαια για την παραγωγή των βασικών μονάδων και άλλου εξοπλισμού.

Η αλήθεια είναι ότι η Ρωσία υπήρξε βασικός εταίρος στο πρόγραμμα του ISS. Έχουν επίσης μεταφέρει και το δικό μου πλήρωμα κατά τη διάρκεια της Αποστολής 10, όταν το διαστημικό λεωφορείο ήταν καθηλωμένο στο έδαφος μετά το ατύχημα του Columbia.

Μέχρι πρόσφατα, οι ρωσικοί πύραυλοι και τα διαστημόπλοια ήταν από τα πιο ασφαλή και αξιόπιστα. Αλλά τώρα το μέλλον του ρωσικού διαστημικού προγράμματος είναι αμφίβολο, εν μέσω συνεχών περικοπών χρηματοδότησης, καταγγελιών για διαφθορά (για παράδειγμα, τα σκάνδαλα που σχετίζονται με την κατασκευή του συγκροτήματος εκτόξευσης Βοστότσνι), πολιτικοποίησης (για παράδειγμα, η κυριαρχία του πρώην διευθυντή της Roscosmos, καριερίστα πολιτικού Ντμίτρι Ρογκόζιν), και η έλλειψη νεαρών επαγγελματιών (οι χαμηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας δεν είναι ελκυστικές για τους υποψήφιους εργαζόμενους).

Τα τελευταία χρόνια, η Ρωσία έχει γνωρίσει αποτυχίες των διαστημοπλοίων και εκτοξευτών Soyuz και Progress, συμπεριλαμβανομένης της ματαίωσης της εκτόξευσης του Soyuz MS-10 το 2018, στο οποίο επέβαινε ο Αμερικανός αστροναύτης Νικ Χέιγκ. Η Luna-25 είναι απλώς η τελευταία σε μια σειρά αποτυχιών. Ευτυχώς, καμία από αυτές δεν έχει ακόμη οδηγήσει σε θανάτους ή τραυματισμούς.

Το «κουρελιασμένο» διαστημικό πρόγραμμα της Ρωσίας αντικατοπτρίζει την κατάσταση του ίδιου του έθνους, συμπεριλαμβανομένης της απρόσμενα κακής απόδοσης του ρωσικού στρατού στον πόλεμο κατά της Ουκρανίας. Αντί να κάνει το έθνος του ξανά μια «μεγάλη δύναμη», ο Πούτιν έδειξε στον κόσμο πόσο πολύ βρίσκεται σε παρακμή η Ρωσία.

Η θλιβερή κατάσταση του διαστημικού προγράμματος της Μόσχας είναι απλώς η πιο πρόσφατη επιβεβαίωση.

Με πληροφορίες από: Opinion: India’s moon landing shines an uncomfortable light on Russia’s failures Οpinion by Leroy Chiao