Εκουαδόρ: Οι πολίτες στις κάλπες υπό το φόβο των αδίστακτων καρτέλ που εκτελούν συμβόλαια θανάτου

Η προεκλογική περίοδος αμαυρώθηκε από τη δολοφονία του Φερνάντο Βιγιαβισένσιο, ενός σημαντικού υποψηφίου προέδρου, από ομάδα κολομβιανών πληρωμένων εκτελεστών

Περίπου 13,4 εκατομμύρια πολίτες με δικαίωμα ψήφου –από τα 18,3 εκατ. κατοίκους– πήγαν στα εκλογικά κέντρα για να εκλέξουν τον πρόεδρο και τον αντιπρόεδρο, καθώς και τα 137 του Κογκρέσου (Κοινοβουλίου), που έχει μόνο ένα σώμα.

Η ψηφοφορία διεξάγεται 12 ημέρες μετά τη δολοφονία του κεντρώου υποψήφιου προέδρου Φερνάντο Βιγιαβισένσιο στην πρωτεύουσα Κίτο. Ο πολιτικός και πρώην δημοσιογράφου, 59 ετών, καταλάμβανε τη δεύτερη θέση στις δημοσκοπήσεις.

Το αιματηρό συμβόλαιο θανάτου προκάλεσε βαθύ τραύμα στη χώρα και δεν αποκλείεται να «ξαναμοίρασε την τράπουλα» ενόψει της εκλογικής αναμέτρησης, στην οποία ουδείς και ουδεμία εκ των οκτώ υποψηφίων μοιάζει να είναι σε θέση να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία (το 50% συν μια ψήφο) που απαιτείται για να κερδίσει από τον πρώτο γύρο και να αποφύγει τον δεύτερο, που είναι προγραμματισμένος για την 15^η Οκτωβρίου, μεταξύ των δύο επικρατέστερων.

Από όαση ειρήνης σε άντρο των καρτέλ

Για χρόνια όαση ηρεμίας και ειρήνης στη Λατινική Αμερική, φημισμένο για τις μπανάνες του, τις ροζ γαρίδες του και τα νησιά Γκαλάπαγκος, το Εκουαδόρ βρέθηκε τα τελευταία χρόνια αντιμέτωπο με τη γιγάντωση του οργανωμένου εγκλήματος και της διακίνησης ναρκωτικών –ιδίως κοκαΐνης από την Κολομβία και το Περού, χώρες με τις οποίες γειτονεύει και οι οποίες παράγουν τις μεγαλύτερες ποσότητες της λευκής σκόνης σε όλο τον κόσμο–, χάρη στη συνεργασία τοπικών συμμοριών με μεξικανικά καρτέλ.

Πλέον απειλείται η σταθερότητα των θεσμών, καθώς η κατάσταση θυμίζει αυτήν που επικρατούσε στην Κολομβία των χρόνων του 1990, της εποχής του θρυλικού βαρόνου των ναρκωτικών Πάμπλο Εσκομπάρ.

Ο δείκτης των ανθρωποκτονιών σε εθνική κλίμακα διπλασιάστηκε το 2022 και οδεύει να συντρίψει κάθε ρεκόρ φέτος. Από το 2021, εξάλλου, πάνω από 430 κρατούμενοι έχουν σκοτωθεί μέσα στις φυλακές σε συγκρούσεις ανάμεσα σε συμμορίες.

Στην κρίση ασφαλείας προστέθηκε η θεσμική κρίση, εξαιτίας της οποίας η χώρα δεν έχει κοινοβούλιο τους τελευταίους τρεις μήνες. Ο αντιδημοφιλής συντηρητικός πρόεδρος Γκιγιέρμο Λάσο αποφάσισε να προκηρύξει πρόωρες εκλογές για να αποφύγει τη δίκη του στο σώμα για διαφθορά, που θα μπορούσε να οδηγήσει στην ταπεινωτική παύση του από το αξίωμα.

«Φόβος και απαισιοδοξία»

Οι πολίτες του Ισημερινού πάνε να ψηφίσουν με τρία συναισθήματα», συνόψισε μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Σαντιάγο Καουασκί, πολιτολόγος του πανεπιστημίου SEK: «φόβο, λόγω της ανασφάλειας, απαισιοδοξία, λόγω της οικονομικής κατάστασης, και δυσπιστία έναντι της πολιτικής τάξης».

Αμαζόνιος ή πετρέλαιο

Η βραχεία προεκλογική εκστρατεία σημαδεύτηκε από ακόμη τρεις δολοφονίες: του δημάρχου μεγάλου λιμανιού, ενός υποψήφιου βουλευτή και ενός τοπικού στελέχους του κόμματος του Ραφαήλ Κορέα.

Με τη χώρα να ζει πλέον σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για πάνω από μια εβδομάδα, στρατιωτικοί και αστυνομικοί αναπτύχθηκαν σε όλη τη χώρα για τις εκλογές. Τα πρώτα επίσημα αποτελέσματα αναμένονται αργά το βράδυ.

Οι ψηφοφόροι θα εκφραστούν επίσης στο δημοψήφισμα που διεξάγεται ταυτόχρονα για τη συνέχιση ή μη της εκμετάλλευσης κοιτασμάτων πετρελαίου στην περιοχή αυτοχθόνων Γιασούνι (βορειοανατολικά), με μοναδική βιοποικιλότητα. Πρόκειται για «ιστορική» δημόσια διαβούλευση για τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος και της υπόθεσης των αυτοχθόνων.