Ερντογάν - Πούτιν: Η ταραχώδης τουρκορωσική φιλία και η τελευταία «προδοσία»

Τα περάσματα από το μίσος στην αγάπη, χάνονται στα βάθη της εικοσαετούς «παντοκρατορίας» του μεν στην Τουρκία και του δε στη Ρωσία.

Ερντογάν και Πούτιν έχουν βρεθεί αρκετές φορές αντιμέτωποι σε πεδία μάχης με πιο πρόσφατο παράδειγμα το 2021 στην έρημο της Λιβύης, όταν οι Τούρκοι μισθοφόροι τελικώς δεν θέλησαν να αντιμετωπίσουν τις δυνάμεις της Wagner και «χαλάρωσαν» την ένταση στην περιοχή λίγο μετά την υπογραφή του παράνομου από κάθε άποψη «τουρκολιβυκού μνημονίου».

Η αγορά από την Τουρκία πυραυλικών συστημάτων S-400 σε μία περίοδο που η αλλαγή στο οβάλ γραφείο έφερνε «μαύρα σύννεφα» για τον «Σουλτάνο» έφερε ξανά σε νέες βάσεις την σχέση των δύο ανδρών.

Η έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία έφερε από την πλευρά της Άγκυρας ανοιχτά δηλώσεις κατά των κυρώσεων της Δύσης προς τη Μόσχα και ο Βλαντίμιρ Πούτιν έφτασε πριν από έξι μήνες να χαρακτηρίσει δημόσια των άλλοτε άσπονδο εχθρό του «εγκάρδιο φίλο».

Ο Ερντογάν είναι αλήθεια πως προσπάθησε αρκετά και τελικώς κατάφερε να λύσει, έστω και με ημερομηνία λήξης, τον γόρδιο δεσμό της απεμπλοκής των ουκρανικών (αλλά τελικώς και των ρωσικών σιτηρών) από τις εμπόλεμες ζώνες, εξυπηρετώντας με μία κίνηση και τις δύο πλευρές -αλλά στο τέλος, τις τουρκικές επιδιώξεις.

Η σχέση Πούτιν και Ερντογάν ίσως μετά τις πρόσφατες εξελίξεις να μπαίνει και πάλι σε κρίσιμη καμπή.

Μέσα σε πέντε μόλις ημέρες ο Τούρκος Πρόεδρος, «φρέσκος» στα γνώριμα καθήκοντά του μετά την μεγάλη εκλογική του νίκη, έδωσε τα χέρια με τον προαιώνιο εχθρό της Μόσχα, το ΝΑΤΟ, την ένταξη της Σουηδίας στη Συμμαχία.

Ο Ερντογάν με το «γιοκ» στο βέτο του ουσιαστικά υπερδιπλασιάζει τα σύνορα της βορειοατλαντικής συμμαχίας με την Ρωσία από την στιγμή που πριν από 17 μήνες ο Πούτιν είχε αναγγείλει την ρωσική εισβολή στα ουκρανικά εδάφη.

Η τουρκική κίνηση φτιάχνει σε τέτοιο βαθμό τις σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες που ο Αμερικανός Πρόεδρος με ανοιχτές κάμερες ευχαρίστησε τον Τούρκο ομόλογό του για την «ηγεσία, τον ρόλο και το θάρρος του» ουσιαστικά στέλνοντας μήνυμα κυρίως προς την Μόσχα πως για μία «χούφτα» νέα και ορισμένα «αναβαθμισμένα» F-16 οι φιλίες ενίοτε και «χαλάνε».

Την ίδια στιγμή, οι συστοιχίες των S -400 βρίσκονται σε κάποιες τουρκικές αποθήκες και με τους ρυθμούς που ελίσσεται ο Ερντογάν δεν θα είναι απίθανο να βρεθούν στο άμεσο μέλλον και σε ουκρανικά χέρια…

Ένα ακόμη «φάλτσο» στην... μελωδία της ευτυχίας ανάμεσα σε Μόσχα και Άγκυρα είναι η ανακοίνωση πως η Τουρκία προχωρά άμεσα στη δημιουργία εργοστασίου παραγωγής στρατιωτικού τύπου drones στα ουκρανικά εδάφη.

Η Άγκυρα έχει ήδη πουλήσει στις ουκρανικές δυνάμεις χιλιάδες Bayraktar και δεν θα μπορούσε να μην εκμεταλλευτεί την ευκαιρία να επενδύσει σε μία δραστηριότητα που και εντός της ανατολικής Ευρώπης την φέρνει και σίγουρα κέρδη θα φέρει και μάλιστα σε συνάλλαγμα.

Και μπορεί ο Πούτιν να μην είχε δημόσια εκφράσει ενστάσεις για την προμήθεια στρατιωτικού υλικού στον βασικό εχθρό του στα πεδία αλλά οι επενδύσεις στα «χωράφια» του Ζελένσκι σίγουρα δεν θα περάσουν απαρατήρητες.

Οι μαχητές των Azov, οι τελευταίοι υπερασπιστές της Μαριούπολης, ο υπ΄αριθμόν ένα κίνδυνος για τη Μόσχα τους πρώτους τέσσερις μήνες του πολέμου το περασμένο Σάββατο επαναπατρίστηκαν και μάλιστα από τον ίδιο τον Ζελένσκι.

Το Κίεβο με τις φωτογραφίες του Προέδρου Ζελένσκι αγκαλιά με τους ανθρώπους που παραδόθηκαν στους Ρώσους μόνο όταν οι σφαίρες ήταν λιγότερες από τους νεκρούς μέσα στο αχανές Azovstal βρίσκονταν εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα υπό την «ουδετερότητα» του Ερντογάν στην Τουρκία.

Η παράδοσή τους στο Κίεβο και η ανακοίνωση πως σύντομα οι Ρώσοι θα τους βρουν μπροστά τους ξανά στα μέτωπα ως διοικητές μονάδων που στόχο θα έχουν να νικήσουν τον Ρώσο εισβολέα έγινε αποδεκτή από τη Μόσχα με ανοιχτές επικρίσεις προς την πλευρά της Τουρκίας.

Αν σε όλα τα παραπάνω προστεθούν οι δηλώσεις Ερντογάν από το Βίλνιους πως η Ουκρανία πρέπει να γίνει άμεσα μέλος της συμμαχίας γίνεται εύκολα αντιληπτό πως για τον Ερντογάν ο «μήνας του μέλιτος» με τον Πούτιν τελείωσε.

Για την Τουρκία, η αμερικανική «αγκάλη» είχε παραδοσιακά περισσότερα οφέλη από απώλειες και οι χωρισμοί με την Ουάσινγκτον κρατούσαν λίγο περισσότερο από «ερωτικά νάζια» αλλά πάντοτε ξεκινούσε μία ακόμη πιο «φλογερή» σχέση.

Ο Ταγίπ Ερντογάν είναι χωρίς αμφιβολία ένας από τους εμπειρότερους πολιτικούς ειδικά σε θέματα εξωτερικής πολιτικής στον κόσμο, εάν αυτή την φορά επιλέγει Ηνωμένες Πολιτείες ξανά δεν το κάνει από συνήθεια αλλά γιατί γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα πως αυτή η αλλαγή πλεύσης είναι η μόνη που μπορεί ρεαλιστικά να του δώσει και τα πέντε χρόνια θητείας που «γέννησαν» οι πρόσφατες τουρκικές κάλπες.

Σε αυτή την πορεία δεν τον ενδιαφέρει εάν θα θυσιάσει το πυρηνικό εργοστάσιο στο Ακουγιού, καθώς το ρωσικό «άνοιγμα» είναι μεγαλύτερο από το δικό του και της ασθενικής του οικονομίας.

Ο Ρώσος Πρόεδρος σήμερα είναι αδύνατο να «τιμωρήσει» όπως θέλει τον Τούρκο «φίλο» και ομόλογό του και ίσως να αρκεστεί σε όσα η Άγκυρα θα συνεχίσει να του δίνει μέχρι να του δοθεί η ευκαιρία.

Τα «χαστούκια» αυτή την φορά είναι από την πλευρά της Άγκυρας ο χρόνος θα δείξει εάν και ποιες θα είναι οι συνέπειές τους.