Το… NAFO πολεμάει τη Ρωσία με χιούμορ και memes

Στο τέλος του σύντομου βιντεοσκοπημένου χαιρετισμού της, ένας χαμογελαστός σκύλος-κούκλα, φορώντας τα μπλε και κίτρινα χρώματα της σημαίας της Ουκρανίας, ξεπροβάλλει πίσω από την Εσθονή ηγέτιδα.

Η Κάλλας δεν αστειευόταν. Το NAFO σημαίνει North Atlantic Fellas Organization και είναι μια αποκεντρωμένη διαδικτυακή εθελοντική οργάνωση που διεξάγει τον δικό της πόλεμο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατά της Ρωσίας και της εισβολής της στην Ουκρανία.

Το περασμένο Σαββατοκύριακο, η ομάδα πραγματοποίησε τη δική της σύνοδο κορυφής στην πρωτεύουσα της Λιθουανίας, την οποία άνοιξε με χαιρετισμό ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας Γκαμπριέλιους Λαντσμπέργκις.

Οι εθελοντές «στρατιώτες» του NAFO χρησιμοποιούν γλαφυρά memes για να κοροϊδέψουν, να τρολάρουν και να απαξιώσουν τον πόλεμο της Ρωσίας. Τα πεδία μάχης τους είναι κυρίως το Twitter και το Telegram, όπου έχουν συγκεντρώσει μια σημαντική βάση οπαδών μεταξύ των υποστηρικτών της Ουκρανίας και έχουν τραβήξει την προσοχή παγκόσμιων ηγετών.

Αυτοί οι εθελοντές, γνωστοί και ως «fellas», μπορούν να αναγνωριστούν από τα διαδικτυακά τους avatars ή τις φωτογραφίες προφίλ τους, συνήθως ένα καρτούν Shiba Inu (ένα ιαπωνικό κυνηγετικό σκυλί που έγινε δημοφιλές διαδικτυακό meme το 2013) ντυμένο με ουκρανικό στρατιωτικό εξοπλισμό.

Τα μέλη συχνά εξατομικεύουν τα memes με διαφορετικές στολές, γυαλιά και όπλα. Μερικοί από τους fellas είναι Ουκρανοί στρατιώτες, οι οποίοι πολεμούν στην πρώτη γραμμή και παρέχουν εικόνες από το πεδίο της μάχης, διακωμωδώντας την ανικανότητα του ρωσικού στρατού ή επαινώντας την ουκρανική γενναιότητα.

Το NAFO ιδρύθηκε τον Μάιο του 2022 από τον Καμίλ Ντιζέφσκι στο πλαίσιο μιας πρωτοβουλίας συγκέντρωσης χρημάτων – την κατασκευή avatars σκύλων για ανθρώπους που είχαν κάνει δωρεές στη Γεωργιανή Λεγεώνα, μια εθελοντική στρατιωτική μονάδα στην Ουκρανία.

Η ομάδα βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στα memes. Αφού εντοπίσουν τη ρωσική προπαγάνδα ή τους φιλορώσους συμπαθούντες, οι fellas «βομβαρδίζουν» τις αναρτήσεις τους με memes, χιούμορ και απορριπτικά σχόλια. Επικαλούνται ακόμη και τη δική τους εκδοχή του «Άρθρου 5» – μια αναφορά στη ρήτρα αμοιβαίας αυτοάμυνας του ΝΑΤΟ – καλώντας άλλους fellas να έρθουν να τους βοηθήσουν.

Αν όλα αυτά ακούγονται κάπως γελοία, είναι. Αλλά οι ειδικοί της παραπληροφόρησης και της προπαγάνδας λένε ότι το χιούμορ είναι ένα σοβαρό όπλο στον πόλεμο κατά της παραπληροφόρησης, καθώς γελοιοποιεί τις συζητήσεις στις οποίες προσπαθούν να παρασύρουν το κοινό τα τρολ και οι προπαγανδιστές.

«Tη στιγμή που κάποιος απαντά σε ένα σκύλο καρτούν στο διαδίκτυο, έχει ήδη χάσει» δήλωσε ο συνιδρυτής της NAFO Ματ Μουρς σε ένα πάνελ στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών.

Και όμως, η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα έκανε ακριβώς αυτό λίγο μετά την ανάρτηση του tweet της Εσθονής πρωθυπουργού. «Η NAFO προσωποποιεί αυτό που η Ε.Ε. υποτίθεται ότι καταπολεμά: τη ρητορική μίσους, τη μισαλλοδοξία, όλες τις μορφές ξενοφοβίας. Αυτή είναι η ουσία της υποκρισίας της Δύσης – “εμείς οι ίδιοι θα γίνουμε καθάρματα, μόνο και μόνο για να θυμώσουμε τη Ρωσία”», ανέφερε στο Twitter.

Οι τάξεις των #NAFOfellas έχουν διευρυνθεί και περιλαμβάνουν όχι μόνο διαδικτυακούς υποστηρικτές της Ουκρανίας, αλλά και δημοσιογράφους, ακαδημαϊκούς, αναλυτές και στρατιωτικό προσωπικό. Στα τέλη Αυγούστου του 2022, ο υπουργός Άμυνας της Ουκρανίας Ολεκσίι Ρέζνικοφ έκανε μέσω Twitter έναν «προσωπικό χαιρετισμό στους #NAFOfellas» και άλλαξε προσωρινά την εικόνα του προφίλ του σε ένα καρτούν Shiba Inu.

Άλλοι εξέχοντες κυβερνητικοί αξιωματούχοι έχουν επίσης αναφερθεί στον σημαντικό ρόλο των fellas, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου Μπεν Γουάλας.

Το #NAFO έχει τους επικριτές του, ακόμη και μεταξύ των αντιπάλων του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, οι οποίοι κατηγορούν τους fellas ότι μερικές φορές το παρακάνουν με το τρολάρισμα της Ρωσίας, επισημαίνοντας πρόσφατες αναρτήσεις που κοροϊδεύουν έναν νεαρό Ρώσο τουρίστα που σκοτώθηκε από καρχαρία στην Αίγυπτο.

Με πληροφορίες από: The pro-Ukraine internet ‘fellas’ using Shiba Inu memes to fight Russian propaganda by Jill Dougherty, CNN