Φρένο στα παζάρια Ερντογάν: Αποστάσεις από Λευκό Οίκο, Ευρωπαϊκή Ένωση και Βερολίνο
Ανανεώθηκε:
Στο κενό έπεσε ο νέος εκβιασμός του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που επιχείρησε να συνδέσει την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω συνοπτικών διαδικασιών, με την διαδικασία ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Τόσο ο Λευκός Οίκος, όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και το Βερολίνο έσπευσαν να αδειάσουν τον Τούρκο πρόεδρο λέγοντας ότι τα δύο θέματα δεν συνδέονται μεταξύ τους.
Στην τοποθέτησή του, ο Λευκός Οίκος ανέφερε ότι οι ΗΠΑ πάντα υποστήριζαν τις φιλοδοξίες της Τουρκίας για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση προσθέτοντας όμως ότι αυτές οι συζητήσεις είναι θέμα μεταξύ της Τουρκίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο ίδιος ο πρόεδρος Μπάιντεν απάντησε στον Ερντογάν στη χθεσινή τους επικοινωνία (9/7) ότι το αίτημα για ένταξη της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ δεν είναι κάτι που θα μπορούσαν να του εξασφαλίσουν οι ΗΠΑ και του υπενθύμισε την δεινή θέση στην οποία θα βρεθεί η Τουρκία αλλά και οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις σε περίπτωση που δεν γίνει η ένταξη της Σουηδίας.
«Εστιάζουμε στη Σουηδία, η οποία είναι έτοιμη να ενταχθεί στη Συμμαχία του ΝΑΤΟ», πρόσθεσε ακόμη εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τηλεφωνική επικοινωνία είχαν τη Δευτέρα (10/7) οι υπουργοί Εξωτερικών ΗΠΑ και Τουρκίας, Άντονι Μπλίνκεν και Χακάν Φιντάν καταδεικνύοντας το πόσο σημαντικές είναι για τις ΗΠΑ οι σχέσεις με την Τουρκία αλλά και η ένταξη της Σουηδίας.
Τι προσδοκά ο Ερντογάν από τη συνάντηση με τον Μπάιντεν
Καθοριστική για τις εξελίξεις θα είναι η συνάντηση Μπάιντεν - Ερντογάν στο περιθώριο της συνόδου με την Ουάσινγκτον να εμφανίζεται έτοιμη να κάνει παραχωρήσεις στην Άγκυρα για να δεχθεί να δώσει το πράσινο φως για την ένταξη της Σουηδίας, όχι όμως τις παραχωρήσεις που θα ήθελε ο Τούρκος πρόεδρος.
Πληροφορίες θέλουν την Ουάσινγκτον να είναι έτοιμη να εγκρίνει την πώληση 80 κιτ αναβάθμισης των F-16 χωρίς να συναινεί για την πώληση και άλλων αεροσκαφών, όπως ζητά η Άγκυρα.
Ο Μπάιντεν δήλωσε: «Αυτό που προσπαθώ να κάνω ειλικρινά είναι να πετύχω μια συνεργασία, στην οποία ενισχύουμε το NATO όσον αφορά την στρατιωτική ικανότητα τόσο της Ελλάδας όσο και της Τουρκίας ώστε να επιτρέψουμε στη Σουηδία να ενταχθεί στην Συμμαχία».
Η έντονη αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Βερολίνου
Η αναπληρώτρια της Κομισιόν Ντάνα Σπίναντ έσπευσε να τονίσει με τη σειρά της ότι η διεύρυνση του ΝΑΤΟ και η ένταξη νέων μελών σε αυτό είναι διαφορετική διαδικασία από αυτή της διεύρυνσης της ΕΕ.
Παράλληλα, επισήμανε ότι «η ΕΕ έχει μια πολύ συγκεκριμένη διαδικασία διεύρυνσης με πολύ πολύ ξεκάθαρο σύνολο βημάτων, τα οποία πρέπει να ακολουθήσουν όλες οι υποψήφιες χώρες, ακόμα και όσες εύχονται να γίνουν υποψήφιες χώρες».
Τη σύνδεση των δύο θεμάτων έσπευσε να απορρίψει και το Βερολίνο: «Δεν θα πρέπει να θεωρούνται συνδεδεμένα θέματα» οι δύο διαδικασίες, η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, δήλωσε ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς.
O καγκελάριος, κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε με τον πρωθυπουργό της Αυστραλίας ‘Αντονι Αλμπανίζι, περιέγραψε πάντως ως «θετικό μήνυμα» τη δήλωση του Ταγίπ Ερντογάν ότι «θα μπορούσε να φανταστεί την προοπτική ένταξης της Σουηδίας στη Συμμαχία στο εγγύς μέλλον».
«Η Σουηδία πληροί όλα τα κριτήρια για την ένταξή της και τίποτα δεν θα σταθεί εμπόδιο (…) Εύχομαι ότι σύντομα η Σουηδία θα μπορέσει να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ. Αυτό εκλαμβάνω ως θετικό μήνυμα από τα σχόλια του Τούρκου προέδρου», δήλωσε ο κ. Σολτς.
Τι είπε ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, Ρόμπερτ Μενέντεζ
Το μεγαλύτερο εμπόδιο για την Τουρκία είναι ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, Ρόμπερτ Μενέντεζ καθώς είναι από τους ενθερμότερους υποστηρικτές της Ελλάδας και της Κύπρου. Γι' αυτό και εντείνονται οι πιέσεις της Άγκυρας προς τον Μπάιντεν να πείσει τον γερουσιαστή να αλλάξει στάση και να στηρίξει τις τουρκικές θέσεις.
Αυτό ωστόσο δεν φαίνεται να επηρεάζει τον γερουσιαστή ο οποίος δεσμεύτηκε για μία ακόμη φορά ότι οι ΗΠΑ θα διασφαλίσουν πως σύμμαχοι του ΝΑΤΟ, όπως η Ελλάδα, θα είναι ισχυροί ανεξαρτήτως άλλων εξελίξεων.
«Θα δούμε, λοιπόν, τι θα προτείνει, εάν προτείνει κάτι, η κυβέρνηση για αυτό το θέμα. Φυσικά, το βέτο μου στα F-16 για την Τουρκία δεν είναι κάτι που είναι γραμμένο στο νόμο. Είναι ένας άγραφος κανόνας. Εάν η κυβέρνηση επιλέξει να παρακάμψει το βέτο, εγώ θα αντιδράσω και θα υπάρξουν συνέπειες με όσα μπορώ να κάνω. Μπορούν να παρακάμψουν το βέτο. Επομένως, πρέπει να διασφαλίσω ότι οι πραγματικοί μας εταίροι, όπως η Ελλάδα, θα βρίσκονται σε καλή θέση ανεξάρτητα από το τι θα συμβεί τις επόμενες ημέρες όσον αφορά το ΝΑΤΟ και την Τουρκία», πρόσθεσε.
«Έχω συζητήσει με τον ΥΠΕΞ Μπλίνκεν τη σημασία της Ελλάδας και το ότι είναι ένας σύμμαχος στο ΝΑΤΟ που είναι αξιόπιστος και αυτό πρέπει να το λάβουν υπόψιν στους υπολογισμούς τους, είχα μια σύντομη συζήτηση και με τον Τζέικ Σάλιβαν», υπογράμμισε.
Τα παζάρια του Ερντογάν
Η απόφαση του Τούρκου προέδρου να συνδέσει την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση με την προσπάθεια της Σουηδίας για ένταξη στη στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ δεν αποτελεί παρά μία προσπάθεια του να κάνει παζάρια.
«Καλώ από εδώ και πέρα αυτές οι χώρες που κάνουν την Τουρκία να περιμένει στην πόρτα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για περισσότερα από 50 χρόνια», είπε ο Ερντογάν , μιλώντας πριν από την αναχώρησή του για τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους.
«Πρώτα, ελάτε να ανοίξουμε το δρόμο για την Τουρκία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μετά θα ανοίξουμε το δρόμο για τη Σουηδία, όπως κάναμε και για τη Φινλανδία», είπε, προσθέτοντας ότι θα επαναλάβει την έκκλησή του κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής.
Ουσιαστικά πρόκειται για μία προσπάθεια του Ερντογάν να ανακατέψει την τράπουλα αν και ξέρει πολύ καλά ότι πρόκειται για δύο διαφορετικές διαδικασίες σε δύο διαφορετικά όργανα σε μία προσπάθεια να πάρει τα καλύτερα δυνατά ανταλλάγματα.
Αυτό που έκανε είναι στην ουσία να ρίξει στο τραπέζι κάτι ανέφικτο ώστε να υπάρξουν ζυμώσεις και διαπραγματεύσεις με τους εταίρους - και δη την Ουάσινγκτον - που θα οδηγήσουν σε ανταλλάγματα τα οποία θα μπορεί να τα παρουσιάσει ως νίκη της Άγκυρας στους Τούρκους.