ΚΟΣΜΟΣ

Τι σημαίνει η επιχείρηση του Ισραήλ στη Τζενίν - Τι έχει αλλάξει 20 χρόνια μετά τη δεύτερη Ιντιφάντα

Τι σημαίνει η επιχείρηση του Ισραήλ στη Τζενίν - Τι έχει αλλάξει 20 χρόνια μετά τη δεύτερη Ιντιφάντα
Μεγάλη ισραηλινή επιχείρηση στη Τζενίν AP Photo/Nasser Nasser

Μνήμες από τη δεύτερη Ιντιφάντα ξυπνά, 20 χρόνια μετά, η ισραηλινή επιχείρηση στη Τζενίν της Δυτικής Όχθης.

Ο τότε απολογισμός ήταν 52 νεκροί Παλαιστίνιοι, οι μισοί εξ αυτών πολίτες ενώ το Ισραήλ έχασε 23 στρατιώτες και μεγάλες υλικές καταστροφές στον προσφυγικό καταυλισμό των 14.000 κατοίκων που ζουν ακόμη και τώρα ζουν κάτω από συνθήκες ακραίας φτώχειας, ανεργίας και εγκληματικότητας.

Ο απολογισμός της τωρινής επιχείρησης «Οικία και Κήπος» είναι 10 νεκροί εκατοντάδες τραυματίες, έχουν γίνει 120 συλλήψεις, ενώ οι Ισραηλινοί δηλώνουν ότι υπάρχουν ακόμη 10 στόχοι που θέλουν να πλήξουν.

Η νέα γενιά μαχητών

Στον καταυλισμό δρουν παλαιστιανικές οργανώσεις όπως ο Ισλαμικός Τζιχάντ, ενώ πολύ μικρότερη είναι η παρουσία και η επιρροή που ασκεί η Χαμάς που έχει υπό τον έλεγχό της τη Γάζα και της Παλαιστινιακής Αρχής του Μαχμούντ Αμπάς. Ειδικά η Παλαστινιακή Αρχή θεωρείται «συνένοχος» της ισραηλινής κατοχής και δεν έχει καμία υπόλειψη.

AP Photo/Adel Hana

Πρόσφατα εμφανίστηκαν και οι Ταξιαρχίες της Τζενίν μία νέα ομάδα όπου έχουν ενταχθεί μαχητές από πολλές ένοπλες οργανώσεις με την Τζενίν να αποτελεί σύμβολο της παλαιστινιακής αντίστασης μαζί με τη Γάζα.

Η νέα γενιά μαχητών περιλαμβάνει και νέους οι οποίοι μεγάλωσαν στον καταυλισμό και δρουν αυτόνομα χωρίς να παίρνουν οδηγίες από οργανώσεις που σημαίναι ότι δεν μπορεί να υπάρχει κανενός τύπου έλεγχος.

Παράλληλα ελλείψει μέσων γίνονται πιο ευρηματικοί καθώς σε πρόσφατη ισραηλινή επιχείρηση για να απεγκλωβιστεί ομάδα εδάφους από αέρος η αντίσταση ήταν μεγάλη ενώ χρησιμοποιήθηκαν εκρηκτικοί μηχανισμοί που θύμισαν εκείνους που χρησιμοποιούνταν στο Λίβανο το 2006.

AP Photo/Ariel Schalit

Αυτό που τους διαφοροποιεί, όπως γράφει το Middle East Eye, από άλλες είναι ότι συνδυάζει τον ένοπλο αγώνα με άλλες λαϊκές μορφές αντίστασης. Η εξέγερση καθοδηγείται από οργανώσεις σε όλη τη Δυτική Όχθη.

Ξεκίνησε από την Τζενίν στα βόρεια και στη συνέχεια εξαπλώθηκε στη Ναμπλούς, την Ιερουσαλήμ και σε μικρότερο βαθμό στη Ραμάλα και τη Χεβρώνα.

Οι ομάδες υποστήριξαν ότι δεν εκπροσωπούν καμία παράταξη και αρνούνται να τυλίξουν τα σώματα των μαρτύρων τους με τα λάβαρα των κορυφαίων πολιτικών κομμάτων όπως συνέβαινε μέχρι τώρα.

Η ισραηλινή επιχείρηση πραγματοποιείται ενώ η ένταση ανάμεσα στις δύο πλευρές είναι στο κόκκινο με τους Ισραηλινούς να πραγματοποιούν το τελευταίο διάστημα αιματηρές επιχειρήσεις και τους Παλαιστίνιους να απαντούνμε επιθέσεις κατά εποίκων την ώρα που η Τελ Αβίβ σχεδιάζει να χτίσει χιλιάδες καινούργια σπίτια σε οικισμούς στην Δυτική Όχθη, πρακτική που θεωρείται παράνομη από το διεθνές δίκαιο.

AP Photo/Adel Hana

Οι Ισραηλινοί επιμένουν ότι σχεδίαζαν την επιχείρηση καιρό και αποφάσισαν να την εκτελέσουν τώρα.

Αυτή είναι η μία ανάγνωση της κατάστασης.

Η επιχείρηση στη Τζενίν ίσως είναι ο τρόπος ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου να εξευμενίσει τους ακροδεξιούς υπουργούς της κυβέρνησης του, την ώρα που ελπίζει ότι δέχεται συνεχείς πιέσεις και αμφισβήτηση από την αντιπολίτευση.

Εκτός από τον Νετανιάχου χαμένη είναι και η Παλαστιανική Αρχή η οποία έχει περιθρωριοποιηθεί όχι μόνο από το Ισραήλ αλλά και από τους ίδιους τους Παλαιστίνιους.

Η ρίζα της διαμάχης

Το Ισραήλ κατέλαβε τη Δυτική Όχθη μαζί με την Ανατολική Ιερουσαλήμ στον Πόλεμο των Έξι Ημερών το 1967.

Οι Παλαιστίνιοι θέλουν τη Δυτική Όχθη, την ανατολική Ιερουσαλήμ και τη Γάζα να αποτελέσουν το ανεξάρτητο Παλεστινιακό Κράτος. Ωστόσο, οι ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών έχουν παγώσει εδώ και μια δεκαετία.

Για τα Ηνωμένα Έθνη η Δυτική Όχθη και η Γάζα θεωρούνται κατεχόμενες από το Ισραήλ περιοχές. Από την πλευρά του το Ισραήλ υποστηρίζει ότι έχει ιστορικό δικαίωμα σύμφωνα με τη Διακήρυξη του Μπάλφουρ του 1917.

Με την επιστολή αυτή, το Ηνωμένο Βασίλειο τάσσεται υπέρ της ίδρυσης εβραϊκού κράτους στην Παλαιστίνη.

Η δήλωση αυτή θεωρείται ως ένα από τα πρώτα βήματα στη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ.

AP Photo/Majdi Mohammed

Οι συμφωνίες Όσλο του 1993–1995, αμέσως μετά το τέλος της Πρώτης Ιντιφάντα, έφεραν κάποια πρόοδο προς μια λύση δύο κρατών αλλά δεν απέδωσε οριστικούς καρπούς. Παράλληλα οδήγησαν στην δημιουργία της Παλαστινιακής Αρχής και την αναγνώριση του Ισραήλ από την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης.

Τα ζητήματα αγκάθια παραμένουν πάντα ίδια το καθεστώς της Ιερουσαλήμ, την οποία διεκδικούν Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι, τους ισραηλινούς εποικισμούς, τα σύνορα, την ασφάλεια και τα δικαιώματα του νερού καθώς και την ελεύθερη κυκλοφορία των Παλαιστινίων και το παλαιστινιακό δικαίωμα επιστροφής των προσφύγων.

Η δεύτερη Ιντιφάντα, εξάλλου, επίσης γνωστή ως Ιντιφάντα Αλ-Άκσα, την οποία τόσο θυμίζει η σημερινή επιχείρηση, ήταν παλαιστινιακή εξέγερση ξέσπασε μετά την αποτυχία της Διάσκεψης Κορυφής του Καμπ Ντέιβιντ του 2000 μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Θρυαλλίδα η επίσκεψη στο Όρος του Ναού από τον τότε βουλετή και μετέπειτα πρωθυπουργό, Αριέλ Σαρόν.

AP Photo/Majdi Mohammed

Για πέντε χρόνια η βία είχε τον πρώτο λόγο.

Το τέλος της δεύτερης ιντιφάντα ήρθε σταδιακά μετά το θάνατο του ιστορικού ηγέτη των Παλαιστινίων Γιάσερ Αραφάτ το 2004 και την συνάντηση του Σαρμ Ελ Σέιχ μεταξύ του Πρόεδρου της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούτ Αμπάς και του πρωθυπουργού του Ισραήλ, Αριέλ Σαρόν το 2005.

Επιστρέφοντας στο σήμερα κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα που θα οδηγήσει το νέο αυτό κεφάλαιο στην ισραηλινοπαλαιστινιακή διένεξη και αν θα γεννηθεί μια νέα Ιντιφάντα.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι η βία γεννά βία με ό,τι συνεπάγεται αυτό για το Ισραήλ, τους Παλαιστίνιους αλλά και την ευρύτερη περιοχή.