Την αιτία εξαφάνισης του μεγαλόδοντα εντόπισαν οι επιστήμονες

Μέσω της ανάλυσης απολιθωμένων δοντιών μεγαλόδοντα, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι ο εξαφανισμένος καρχαρίας ήταν εν μέρει θερμόαιμος, με θερμοκρασία σώματος περίπου 7 βαθμούς Κελσίου θερμότερη από τις εκτιμώμενες θερμοκρασίες του θαλασσινού νερού εκείνη την εποχή, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα στην επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Sciences.

«Διαπιστώσαμε ότι ο μεγαλόδοντας είχε θερμοκρασίες σώματος σημαντικά αυξημένες σε σύγκριση με άλλους καρχαρίες» σημειώνει Ρόμπερτ Ιγκλ, καθηγητής θαλάσσιων επιστημών και γεωβιολογίας στο UCLA.

Το ξεχωριστό χαρακτηριστικό έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο τρομακτικό μέγεθος του αρχαίου αρπακτικού – αλλά και στην τελική εξαφάνισή του.

Ο γιγαντισμός στον μεγαλόδοντα

Ο μεγαλόδοντας, που πιστεύεται ότι είχε μήκος τουλάχιστον 15 μέτρα, εξαφανίστηκε πριν από περίπου 3,6 εκατομμύρια χρόνια. Η θεωρία ότι οι μεγαλόδοντες ήταν θερμόαιμοι είχε διατυπωθεί και παλαιότερα, αλλά η νέα μελέτη είναι η πρώτη που παρέχει απτές αποδείξεις προς αυτή την κατεύθυνση.

Οι ερευνητές παρατήρησαν πόσο στενά ήταν συνδεδεμένα μεταξύ τους τα ισότοπα άνθρακα-13 και οξυγόνου-18 που βρέθηκαν στα απολιθωμένα δόντια του αρχαίου καρχαρία – στοιχείο που μπορεί να αποκαλύψει πόσο ζεστό ήταν το σώμα. Από αυτό το εύρημα, συμπέραναν ότι η μέση θερμοκρασία σώματος του μεγαλόδοντα ήταν περίπου 27 βαθμοί Κελσίου.

Όπως οι σύγχρονοι λευκοί καρχαρίες και οι καρχαρίες μάκο, οι μεγαλόδοντες ήταν τοπικά ενδοθερμικοί, που σημαίνει ότι είχαν την ικανότητα να ρυθμίζουν τη θερμοκρασία σε ορισμένα μέρη του σώματος, σύμφωνα με τη μελέτη. Αντίθετα, η θερμοκρασία του σώματος άλλων ψυχρόαιμων κορυφαίων αρπακτικών ρυθμίζεται από τη θερμοκρασία του νερού γύρω τους.

Το γεγονός ότι ήταν θερμόαιμος μπορεί να ήταν ένας από τους βασικούς λόγους για το τεράστιο μέγεθος και την αποτελεσματικότητά του ως θηρευτή, σύμφωνα με τον Κένσου Σιμάντα, παλαιοβιολόγο στο Πανεπιστήμιο DePaul στο Σικάγο.

«Ένα μεγάλο σώμα δίνει πλεονέκτημα στον θηρευτή, αλλά απαιτεί πολλή ενέργεια για τη διατήρησή του», επισημαίνει ο Σιμάντα. «Ακριβώς επειδή ο μεγαλόδοντας ήταν θερμόαιμος μπόρεσε ο γιγαντισμός του να συμβαδίσει με τις υψηλές μεταβολικές απαιτήσεις».

Καθώς όμως ο κόσμος άλλαζε, το πλεονέκτημα αυτό έγινε μειονέκτημα. Η χρονική στιγμή της εξαφάνισης των μεγαλόδοντων συμπίπτει με την πτώση της θερμοκρασίας της Γης, δηλώνουν οι ερευνητές.

Το πλεονέκτημα έγινε μειονέκτημα

Η πτώση της θερμοκρασίας επηρέασε το θαλάσσιο οικοσύστημα, η στάθμη της θάλασσας έπεσε και άλλαξε τα περιβάλλοντα των θαλάσσιων θηλαστικών με τα οποία τρεφόταν ο μεγαλόδοντας, οδηγώντας στην εξαφάνισή του.

Σε σύγκριση με άλλους κορυφαίους θηρευτές, ο μεγαλόδοντας ήταν πολύ μεγαλύτερος και επομένως πιο ευάλωτος στις αλλαγές των πληθυσμών των θηραμάτων, τονίζει ο Μάικλ Γκρίφιθς, καθηγητής περιβαλλοντικών επιστημών, γεωχημικός και παλαιοκλιματολόγος στο Πανεπιστήμιο William Paterson στο Νιου Τζέρσεϊ.

Ωστόσο, το να μάθουμε περισσότερα για τον αρχαίο καρχαρία θα μπορούσε ακόμα και σήμερα να βοηθήσει τους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα τις απειλές που αντιμετωπίζουν παρόμοια θαλάσσια ζώα.

«Ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία αυτής της εργασίας είναι ότι αναδεικνύει την ευπάθεια των μεγάλων θηρευτών, όπως ο σύγχρονος λευκός καρχαρίας, στην κλιματική αλλαγή, δεδομένων των ομοιοτήτων στη βιολογία τους με τον μεγαλόδοντα», σημειώνει ο Γκρίφιθς.

Με πληροφορίες από: Scientists find new clue in what led to megalodon’s demise by Amaya McDonald, CNN