ΚΟΣΜΟΣ

Γιατί το αμερικανικό χρέος τρομάζει Κίνα και Ιαπωνία

Γιατί το αμερικανικό χρέος τρομάζει Κίνα και Ιαπωνία
AP Photo/Mary Altaffer

Εδώ και τουλάχιστον τρεις μήνες, πίσω από κλειστές πόρτες αλλά και ανοιχτές διαδικασίες, ο πρόεδρος και η υπουργός οικονομικών επιχειρούν να βρουν συναίνεση με τους Ρεπουμπλικάνους προκειμένου να καθοριστεί το ύψος του χρέους των Ηνωμένων Πολιτειών.

Ο δείκτης χρέους για την ισχυρότερη οικονομία στον πλανήτη δεν ήταν ποτέ μία
απλή υπόθεση για τον εκάστοτε Πρόεδρο αλλά η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και η
διαρκής έμπρακτη στήριξη από την Ουάσιγκτον στο Κίεβο που ισοδυναμεί με πολλά
δισεκατομμύρια δολάρια έχει αλλάξει τα επίπεδα και τους συσχετισμούς.

Το αμερικανικό δημόσιο χρέος όμως δεν είναι μόνο αμερικανική υπόθεση. Περισσότερα
από 7,5 τρισεκατομμύρια δολάρια του αμερικανικού χρέους ανήκουν σε τρίτες χώρες ενώ το ένα τρίτο από αυτό το ποσό, περί τα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια μοιράζονται οι Κίνα και Ιαπωνία.


Το Πεκίνο ξεκίνησε να «αγοράζει» αμερικανικό χρέος πριν από 23 χρόνια, το 2000, όταν οι ΗΠΑ στήριξαν την είσοδο της Κίνας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου στοχεύοντας σε αύξηση των εξαγωγών τους.

Η συγκεκριμένη κίνηση δημιούργησε μεγάλη εξαγωγή όμως και για το δολάριο προς την Κίνα και οι ΗΠΑ υποχρεώθηκαν να δημιουργήσουν ένα πολύ συγκεκριμένο αποθεματικό μόνο για την δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. Τα
ομόλογα είναι ο πιο ασφαλής τρόπος ελέγχου μιας τέτοιας κατάστασης και η Κίνα βρέθηκε το 2013 να κατέχει 1,3 τρισεκατομμύρια σε αμερικανικά ομόλογα το 2013. Το 2000 το συγκεκριμένο ποσό ήταν μόλις 101 δισεκατομμύρια δολάρια. Η Κίνα υπήρξε επί μακρόν ο μεγαλύτερος πιστωτής των ΗΠΑ μέχρι και το 2019 όταν επήλθε η ρήξη στις σινοαμερικανικές σχέσεις με την επιβολή δασμών από τον Ντόναλντ Τραμπ. Από το σημείο αυτό και μέχρι τις αρχές του 2020 ο σημαντικότερος «αιμοδότης» των ΗΠΑ είναι η Τρίτη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη, η Ιαπωνία.

Σήμερα το Τόκυο έχει στην κατοχή του ομολογίες 1,1 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ενώ η Κίνα μέσα σε τέσσερα χρόνια έχει μειώσει την έκθεσή της στα 870 δισεκατομμύρια. Όπως γίνεται εύκολα κατανοητό από τους αριθμούς Κίνα και Ιαπωνία κάθε άλλο παρά ασφαλείς είναι με την παράταση για συμφωνία αναφορικά με το χρέος ανάμεσα σε Δημοκρατικούςκαι Ρεπουμπλικάνους.

Εκτός από το «άνοιγμα» της Κινεζικής και της ιαπωνικής οικονομίας στο αμερικανικό χρέος στο σενάριο της πτώσης και όχι της χρεοκοπίας της αξίας των αμερικανικών ομολόγων οι δύο χώρες θα αντιμετωπίσουν σημαντικό ζήτημα στα δικά τους αποθεματικά το οποίο θα φέρει ντόμινο στις δικές τους οικονομίες πλήττοντας για αρχή τον ζωτικό τομέα των εξαγωγών τους. Χωρίς μεγάλα αποθεματικά οι εξαγωγές δεν διασφαλίζονται και μοιραία το ρίσκο αυξάνεται όπως και το συνολικό κόστος και η τελική τιμή των προϊόντων προς τον τελικό καταναλωτή – πελάτη.


Επίσης σημαντικό είναι το πρόβλημα σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο και για τις εισαγωγές
πρώτων υλών καθώς με τις Ηνωμένες Πολιτείες σε «αμφισβήτηση» δεν υπάρχει έτερος
ισχυρός πόλος στον πλανήτη που θα στηρίξει το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα και θα
απορροφήσει τους μεγάλους κραδασμούς για το «παγκόσμιο οικονομικό καλό». Οι ΗΠΑ
αποτελούν χωρίς καμία αμφιβολία τον ακρογωνιαίο λίθο της παγκόσμια οικονομικής
ισορροπίας και ακόμη και τα σενάρια για πτώση της αξίας των ομολόγων της μπορούν να δημιουργήσουν όχι απλή αναστάτωση αλλά «τσουνάμι» αρνητικών εξελίξεων σε όλες τις οικονομίες του πλανήτη.