Πώς η αεροπορία μπορεί να γίνει βιώσιμη

Το αεροπλάνο όμως είναι ένα μέσο μεταφοράς που έχει αλλάξει τον κόσμο και η πιθανότητα «παροπλισμού» του – όπως είδαμε κατά την αρχή της πανδημίας και της επιβολής «σκληρού» lock down, το 2020 – οδήγησε στην παράλυση της παγκόσμιας οικονομίας. Καθώς η ανθρωπότητα βαδίζει σε ένα καινούριο αύριο, που θα βασίζεται περισσότερο στην κυκλική οικονομία και την προστασία του πλανήτη, έχει ήδη εισαχθεί στο λεξιλόγιό μας ένας καινούριος όρος, ταυτόχρονα με ένα καινούριο ζητούμενο: Η βιώσιμη αεροπορία και το πώς θα την επιτύχουμε.

Τι είναι η βιώσιμη αεροπορία

Η αεροπορική βιομηχανία αναγνωρίζει τον ρόλο της στη μείωση των εκπομπών άνθρακα για χάρη του περιβάλλοντος και ήδη εφαρμόζει μια σειρά από αλλαγές προς αυτή την κατεύθυνση.

Η βιώσιμη αεροπορία είναι ένα πεδίο που απαιτεί τη συνεργασία πολυεπιστημονικών ομάδων, ώστε να προκύψουν λύσεις για τη βελτίωση των περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων των αεροπορικών μεταφορών. Στόχος είναι η μείωση της συμβολής των αερομεταφορών στην κλιματική αλλαγή μέσω νέων πρακτικών και ριζικής καινοτομίας.

Αυτή η εξειδίκευση καλύπτει σχεδιασμούς αεροσκαφών υψηλής απόδοσης, νέα συστήματα πρόωσης, πράσινες τεχνολογίες αεροσκαφών και βελτιστοποιημένες ενεργειακά πτητικές λειτουργίες για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας των αεροσκαφών, του θορύβου και των εκπομπών. Οι ερευνητικές εφαρμογές περιλαμβάνουν κατάλληλη ανάλυση πιστότητας και σε επίπεδο συστήματος προηγμένων αεροσκαφών, ηλεκτροκίνητων και υδρογονοκίνητων αεροσκαφών, βιώσιμων αεροπορικών καυσίμων, ανανεώσιμων και εναλλακτικών πηγών ενέργειας, βελτιωμένης διαχείρισης εναέριας κυκλοφορίας, εκπομπών και θορύβου.

Αυτό που αναζητείται, στην ουσία, είναι μία ολιστική προσέγγιση που θα λαμβάνει υπόψη τον αντίκτυπο του κύκλου ζωής των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στον σχεδιασμό, τη λειτουργία και τη διατήρηση νέων αεροσκαφών.

Πώς μπορεί να επιτευχθεί η βιωσιμότητα στην αεροπορία

Εκατομμύρια ταξιδιώτες με οικολογική συνείδηση, που πολλαπλασιάζονται συνεχώς, αναζητούν θετικές περιβαλλοντικές απαντήσεις, όταν πρόκειται για τα μεγάλα ερωτήματα της κλιματικής αλλαγής. Με βάση το δεδομένο πως η αεροπορική βιομηχανία αναπτύσσεται, δεν συρρικνώνεται, είναι σημαντικό να δούμε πώς εξελίσσεται, με όρους βιωσιμότητας.

Με βάση τον ορισμό της βιωσιμότητας από τον ιστότοπο Investopedia πρόκειται για την εστίαση στην «κάλυψη των αναγκών του παρόντος χωρίς να διακυβεύεται η ικανότητα των μελλοντικών γενεών να καλύψουν τις ανάγκες τους». Έτσι, από τις αντισταθμίσεις άνθρακα έως τη μείωση (ή την εξάλειψη) των πλαστικών μιας χρήσης, οι αεροπορικές εταιρείες λαμβάνουν σημαντικά μέτρα για να επιτύχουν τον στόχο αυτόν.

Με την παγκόσμια ανάπτυξη των αεροπορικών ταξιδιών, η αεροπορική βιομηχανία επενδύει σε εναλλακτικές λύσεις αντί των ορυκτών καυσίμων για τη μείωση των εκπομπών πτήσεων. Τα βιοκαύσιμα θεωρούνται αποτελεσματική πρακτική βιωσιμότητας, το κόστος τους όμως αποτελεί, προς το παρόν, ανασταλτικό παράγοντα για την ευρεία χρήση τους.

Τα αεροσκάφη σήμερα τροφοδοτούνται από υγρά αεροπορικά καύσιμα, τα οποία κατασκευάζονται κυρίως από πηγές ορυκτών καυσίμων. Ωστόσο, έχουν αναπτυχθεί νέα καύσιμα που έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν δραματικά τις καθαρές εκπομπές CO₂ των αερομεταφορών. Αν και η προσφορά είναι επί του παρόντος περιορισμένη (0,01% της παγκόσμιας χρήσης καυσίμων αεροσκαφών), τα αειφόρα αεροπορικά καύσιμα (SAF), συχνά γνωστά ως «βιοκαύσιμα επόμενης γενιάς» ή «προηγμένα βιοκαύσιμα», χρησιμοποιούνται ήδη σήμερα και είναι έτοιμα για ανάπτυξη. Τα βιοκαύσιμα αποτελούν καινοτομία καθώς είναι καύσιμα αεριωθουμένων που δημιουργούνται από απόβλητα προϊόντα και άλλες βιώσιμες πρώτες ύλες και επομένως έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν τις εκπομπές κατά 80%.

Τα SAF μπορούν να αναμειχθούν με την παραδοσιακή κηροζίνη και χρησιμοποιούνται ήδη σε πολλές εμπορικές πτήσεις. Το CO₂ που απορροφάται από τα φυτά κατά την ανάπτυξη της βιομάζας είναι περίπου ισοδύναμο με την ποσότητα που παράγεται όταν το καύσιμο καίγεται σε μια μηχανή εσωτερικής καύσης και επιστρέφει στην ατμόσφαιρα. Όταν παράγεται από πηγές αποβλήτων, μειώνει την ποσότητα CO₂ ή μεθανίου που εισέρχεται στην ατμόσφαιρα και ανακυκλώνει αυτόν τον πολύτιμο πόρο.

Επί του παρόντος, τα SAF είναι πιο ακριβά από τα παραδοσιακά καύσιμα αεριωθουμένων. Οι εκτιμήσεις κυμαίνονται από 2x για ορισμένες πηγές που βασίζονται σε απόβλητα έως 6-10x για συνθετικά καύσιμα που χρησιμοποιούν δέσμευση άνθρακα. Αυτό οφείλεται κυρίως στις μικρές σειρές παραγωγής. Ωστόσο, κατασκευάζονται ή σχεδιάζονται περαιτέρω εγκαταστάσεις παραγωγής και ορισμένες κορυφαίες αεροπορικές εταιρείες υπογράφουν σημαντικές προθεσμιακές συμφωνίες αγοράς που βοηθούν στην παροχή βεβαιότητας απορρόφησης σε νέους προμηθευτές ενέργειας, επιτρέποντάς τους να χρηματοδοτούν νέες μονάδες. Αυτό θα συμβάλει στη μείωση του κόστους των SAF μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.

Το μέλλον ορίζεται από την πράσινη στροφή της ανθρωπότητας και η βιώσιμη αεροπορία γίνεται πραγματικότητα με τη συνδρομή της καινοτομίας, της τεχνολογίας και της επιστημονικής προόδου, που μπορούν να μας οδηγήσουν στο αύριο της αειφορίας.