Nordic Monitor: Πώς ο Ερντογάν έστησε το πογκρόμ κατά των αντιπάλων του μετά το πραξικόπημα του 2016

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ρεπορτάζ, ομολογίες από «κατηγορούμενους» αποσπάστηκαν με βασανιστήρια και απειλές για βιασμούς στενών συγγενικών προσώπων τους.

Ο πρώην συνταγματάρχης Αρίφ Καλκάν, ο οποίος εργαζόταν στο τμήμα πληροφοριών της Τουρκικής Διοίκησης Χωροφυλακής, αποκάλυψε λεπτομέρειες για τα βασανιστήρια και την κακοποίηση που υπέστη σε αστυνομικό τμήμα κατά τη διάρκεια της κατάθεσής του στο δικαστήριο μετά τη σύλληψή του κατά τη διάρκεια μιας αμφιλεγόμενης απόπειρας πραξικοπήματος το 2016.

Ο Καλκάν είπε πως τον απείλησαν ότι θα κάνουν κακό στην οικογένειά του εάν αρνείτο να υπογράψει δήλωση που είχε ετοιμάσει η αστυνομία. Η κατάθεση του Καλκάν, που φέρεται να έχει βασανιστεί, χρησιμοποιήθηκε ως αποδεικτικό στοιχείο σε έγγραφα που ετοίμασε το Ανώτατο Εφετείο.

Σύμφωνα με ένα βίντεο που εξασφάλισε το Nordic Monitor, ο Καλκάν είπε ότι η κατάθεσή του στην αστυνομία άλλαξε και μετατράπηκε σε ένα εντελώς διαφορετικό σενάριο. Λέγοντας στην επιτροπή των δικαστών ότι κρατήθηκε 25 ημέρες μετά την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου 2016, απειλήθηκε με φωτογραφίες βάναυσα βασανισμένων στρατηγών που είχαν τεθεί υπό κράτηση πριν από αυτόν.

Η ασυλία των βασανιστών

Ο Καλκάν είπε επίσης ότι οι αστυνομικοί του είπαν ότι τίποτα δεν θα γινόταν αν τον σκότωναν. Στην πραγματικότητα, οι αστυνομικοί γνώριζαν ότι προστατεύονταν νομικά όταν έκαναν αυτή την απειλή.

Οι βασανιστές στην Τουρκία θωρακίστηκαν με κυβερνητικό διάταγμα που εξέδωσε ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, το οποίο παρείχε πλήρη ασυλία σε αξιωματούχους που συμμετείχαν σε έρευνες για πραξικόπημα.

Το νομοθετικό διάταγμα αριθ. 667, που εκδόθηκε από την κυβέρνηση στις 23 Ιουλίου 2016, παρείχε σαρωτική προστασία στους αξιωματικούς επιβολής του νόμου, προκειμένου να αποτρέψει τα θύματα να υποβάλουν καταγγελίες για βασανιστήρια, κακομεταχείριση ή κακοποίηση σε αξιωματούχους.

Υπήρξαν πολλές περιπτώσεις στις οποίες οι Τούρκοι εισαγγελείς αρνήθηκαν να ερευνήσουν καταγγελίες για βασανιστήρια, επικαλούμενοι αυτό το διάταγμα νόμου ή KHK (Kanun Hükmünde Kararname).

Μέχρι σήμερα, δεν έχει ασκηθεί δίωξη εναντίον ατόμων που βασάνιζαν κρατούμενους παρά τις πολλαπλές καταγγελίες που υπέβαλαν τα θύματα και οι δικηγόροι τους.

Η απειλή των βιασμών

Ο Καλκάν πρόσθεσε ότι είπε στην αστυνομία ότι δεν ανέφερε καμία από τις λεπτομέρειες που εμφανίζονταν στη δήλωση που είχε μπροστά του, αλλά είπε ότι έπρεπε να την υπογράψει αφού η αστυνομία απείλησε να συλλάβει και να βιάσει τη γυναίκα και τις κόρες του εάν αρνείτο.

Εξηγώντας ότι ήταν με πολιτικά ρούχα όλη τη νύχτα στους στρατώνες στις 15 Ιουλίου 2016, ο Καλκάν είπε ότι με την είδηση ότι πολεμικά αεροσκάφη είχαν πέσει στον αέρα και ότι η γέφυρα του Βοσπόρου ήταν κλειστή, σκέφτηκε ότι μπορεί να βρισκόταν σε εξέλιξη τρομοκρατική επίθεση.

Παρά τον ισχυρισμό ότι δεν συμμετείχε σε καμία δραστηριότητα που σχετίζεται με το πραξικόπημα, ο Καλκάν καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη στις 17 Ιουλίου 2018. Το 2022 το Ανώτατο Εφετείο επικύρωσε την ποινή.

Η κατάθεση του Καλκάν με την οποία καταγγέλλει το καθεστώς Ερντογάν

Η δήλωση του Καλκάν ότι ισχυρίστηκε ότι πιάστηκε υπό πίεση περιλαμβανόταν σε ενημερωτικό φυλλάδιο που ετοίμασε το Ανώτατο Εφετείο μετά το πραξικόπημα. Το γεγονός ότι το δικαστήριο, το οποίο είχε την εξουσία να επικυρώσει ή να ανατρέψει την ποινή που επιβλήθηκε στον Καλκάν, τον κήρυξε ένοχο πριν από την ολοκλήρωση της διαδικασίας έφεσης αποτελεί παράδειγμα του τρόπου χειρισμού των υποθέσεων απόπειρας πραξικοπήματος στην τουρκική δικαιοσύνη, η οποία υπόκειται σε αυστηρά έλεγχο του προέδρου.

Τα βασανιστήρια και άλλες απάνθρωπες μεταχειρίσεις έχουν γίνει μέρος της εσωτερικής πολιτικής στην Τουρκία υπό την κυβέρνηση του προέδρου Ερντογάν. Αυτή η πρακτική κορυφώθηκε μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του Ιουλίου 2016, η οποία χρησιμοποιήθηκε από την κυβέρνηση Ερντογάν ως πρόσχημα για την καταστολή των αντιφρονούντων.

Παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις διεθνών οργανισμών, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Εθνών, του Συμβουλίου της Ευρώπης και της ΕΕ, καθώς και διαφόρων ΜΚΟ, οι τουρκικές αρχές συνέχισαν μέχρι σήμερα να κωφεύουν στην καταπολέμηση των βασανιστηρίων και να τιμωρούν τους βασανιστές κατά παράβαση των διεθνών υποχρεώσεών τους.

Αντίθετα, σε νομοθετικά διατάγματα που θεσπίστηκαν κατά τη διάρκεια της διετούς κατάστασης έκτακτης ανάγκης που ακολούθησε, η κυβέρνηση παρείχε νομική προστασία στους βασανιστές, ενθαρρύνοντας έτσι τα βασανιστήρια και επιτρέποντας στους βασανιστές να ενεργούν ατιμώρητα.

Ποιοι έστησαν το πραξικόπημα

Το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016 πιστεύεται ότι ήταν μια επιχείρηση ψευδούς σημαίας που σχεδίασαν ο Πρόεδρος Ερντογάν, ο αρχηγός πληροφοριών του Χακάν Φιντάν και ο τότε αρχηγός του στρατού Χουλουσί Ακάρ.

Ο Ερντογάν χρησιμοποίησε την απόπειρα πραξικοπήματος ως πρόσχημα για να εδραιώσει την εξουσία του, να εκκαθαρίσει τους φιλοΝΑΤΟϊκούς αξιωματικούς από τον στρατό και να ξεκινήσει μια διασυνοριακή στρατιωτική εισβολή στη Συρία.

Ο Ερντογάν κατηγόρησε τον Τούρκο μουσουλμάνο λόγιο Φετουλάχ Γκιουλέν, που κατοικεί στις ΗΠΑ, για την απόπειρα και εξαπέλυσε μεγάλο κυνήγι μαγισσών εναντίον των οπαδών του με αμφίβολες ποινικές κατηγορίες. Ο Γκιουλέν έχει αρνηθεί κατηγορηματικά οποιοδήποτε ρόλο στο αποτυχημένο πραξικόπημα και η τουρκική κυβέρνηση δεν έχει παρουσιάσει μέχρι στιγμής κανένα στοιχείο που να συνδέει τον Γκιουλέν με την απόπειρα πραξικοπήματος.