ΚΟΣΜΟΣ

Τι σημαίνει για τον Πούτιν η λέξη «κατάσκοπος» - Ποιους χαρακτηρίζει «Πέμπτη φάλαγγα»

Τι σημαίνει για τον Πούτιν η λέξη «κατάσκοπος» - Ποιους χαρακτηρίζει «Πέμπτη φάλαγγα»
Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν Yuri Kochetkov/Pool Photo via AP, File

Με τον πόλεμο στην Ουκρανία να συμπληρώνει 14 μήνες, τα πεδία των μαχών είναι μόνο ένα από τα «κομμάτια» με τα οποία ασχολείται το Κρεμλίνο.

Το στρατιωτικό σκέλος έχει αντίπαλο με πρόσωπο, αλλά το πεδίο που δείχνει να προωθείται στο εσωτερικό της Ρωσίας και φαίνεται να έχει μεγάλη σημασία για τον Βλαντιμίρ Πούτιν, είναι αυτό το απρόσωπο - στα όρια του άυλου - που χωρίς όνομα εντάσσεται στην κατηγορία «κατάσκοπος», «εχθρός της χώρας».

Από την αρχή της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, το Κρεμλίνο έχει με μέγιστη ταχύτητα και με πρόφαση την προστασία της χώρας από εξωτερική επίθεση, προωθήσει νομικές διατάξεις που μετατρέπουν την κριτική σε ποινικό αδίκημα.

Σήμερα, ένα χρόνο μετά, δεν υπάρχει μέσο που να ασκεί κριτική στην κυβέρνηση και το Κρεμλίνο. Τα περισσότερα έχουν βάλει λουκέτο με δικαστική εντολή και τα στελέχη τους, εκδότες και δημοσιογράφοι είτε έχουν φύγει από την Ρωσία, εάν ήταν τυχεροί, είτε έχουν συλληφθεί.

Η Μόσχα δεν έχει μείνει όμως μόνο στο εσωτερικό, το σύστημα που προωθεί ο Πούτιν δεν διώκει μόνο τον εγχώριο εχθρό, αυτό που από τις πρώτες ημέρες του πολέμου ο Ρώσος Πρόεδρος είχε χαρακτηρίσει «Πέμπτη φάλαγγα».

Η πρόσφατη σύλληψη του δημοσιογράφου της Wall Street Journal με την κατηγορία της κατασκοπίας είναι η πρώτη από την σοβιετική εποχή. Αντίστοιχο περιστατικό είχε λάβει χώρα το μακρινό, σήμερα, 1986.

Για την Ρωσία του Πούτιν είναι κομβικής σημασίας σήμερα να θωρακίσει αυτό που ο ίδιος θεωρεί κρίσιμο, το δικό του αφήγημα. Με διαδοχικά νομοσχέδια οι ποινές στην Ρωσία για διασπορά ψευδών ειδήσεων έχουν μετατραπεί από πλημμελήματα σε εγκλήματα κατά της χώρας στα επίπεδα της «εσχάτης προδοσίας».

Το Κρεμλίνο επιδιώκει σήμερα περισσότερο από ποτέ να μετατρέψει την χώρα σε κάτι από το μακρινό «άρρωστο» παρελθόν της. Η αντίθετη άποψη διώκεται και το μήνυμα προς το εξωτερικό είναι ξεκάθαρο: «ακόμη κι εσείς, εντός ρωσικών εδαφών θα προσέχετε τι λέτε».

Σε κάθε περίπτωση η σημερινή κατάσταση στη Μόσχα δημιουργεί σίγουρα τρόμο και κυρίως αμφιβολίες για το κατά πόσο ο πόλεμος στην Ουκρανία ήταν όχημα μόνο για τις επιδιώξεις της Ρωσίας στο εξωτερικό. Είναι επίσης βέβαιο, καθώς η ιστορία πέρα από μνήμη είναι και αποδείξεις, πως όλες οι προηγούμενες αντίστοιχες προσπάθειες σε παγκόσμιο επίπεδο έφεραν κοινωνικό αναβρασμό, επαναστάσεις ακόμη και εμφυλίους.