Η ουσία και ο συμβολισμός του εντάλματος κατά του Πούτιν

Η ταχύτατη τοποθέτηση αρχικά της εκπροσώπου τύπου του Ρωσικού Υπουργείου εξωτερικών και στην συνέχεια του ίδιου του Κρεμλίνου δείχνουν πως στην Μόσχα γνώριζαν και ίσως να περίμεναν και μία τέτοια εξέλιξη. Είναι επίσης αναμενόμενο να δηλώνει η Ρωσία πως δεν έχει καμία αξία και βάση ένα ένταλμα κατά του Προέδρου της ειδικά από μία αρχή την οποία δεν αναγνωρίζει.

Αυτή όμως δεν είναι ολόκληρη η αλήθεια. Το 2000 η Μόσχα είχε αρχικά υπογράψει την ιδρυτική διακήρυξη του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Στην συνέχεια βέβαια όταν έγινε απόλυτα κατανοητό πως δεν πράξουν το ίδιο και οι ΗΠΑ, το Κρεμλίνο δεν έστειλε υπογεγραμμένη και την αποδοχή των αρχών της σύμβασης. Το 2016, 2 χρόνια μετά την κατάληψη της Κριμαίας η χώρα του Πούτιν θα αποχωρήσει οριστικά και αμετάκλητα από την συγκεκριμένη συμφωνία.

Τι είναι όμως το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο; (ICC)

Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (International Criminal Court) είναι μία ανεξάρτητη αρχή η οποία εδρεύει στην Χάγη της Ολλανδίας και δημιουργήθηκε από την λεγόμενη Συνθήκη της Ρώμης. Σήμερα επίσημα μέλη του είναι 123 χώρες του κόσμου. Από αυτή απέχουν περίπου τα 3/5 του πληθυσμού του πλανήτη καθώς οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Κίνα και η Ινδία δεν είναι μέλη. Η Ουκρανία παρά το ότι δεν είναι τακτικό μέλος, δεν έχει υπογράψει την ιδρυτική δηλαδή διακήρυξη, από το 2013 έχει επίσημα ανακοινώσει πως αποδέχεται την δικαιοδοσία της συγκεκριμένης αρχής.

Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο συστάθηκε ως έσχατο μέσο και δεν υποκαθιστά το δικαιοδοτικό σύστημα της κάθε χώρας. Το Δικαστήριο αποτελείται από 18 δικαστές που υπηρετούν για εννέα χρόνια θητείας. Το συγκεκριμένο όργανο εξετάζει μόνο τέσσερα διαφορετικά είδη εγκλημάτων: γενοκτονίας, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, εγκλήματα πολέμου και επιθετικά εγκλήματα.

Το συγκεκριμένο όργανο δεν δικάζει ποτέ εν τη απουσία των κατηγορουμένων οπότε όπως και σε άλλες περιπτώσεις έτσι και στην περίπτωση του Ρώσου Προέδρου θα πρέπει είτε να παραδοθεί από τις ρωσικές αρχές σε αυτές της Ολλανδίας, είτε να συλληφθεί σε χώρα μέλος της Συνθήκης ο Βλαντιμίρ Πούτιν.

Για ποια εγκλήματα κατηγορείται ο Πούτιν;

Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης του δικαστηρίου ο Ρώσος Πρόεδρος ως επικεφαλής της Ρωσίας είναι υπεύθυνος για ένα δίκτυο διακίνησης παιδιών τα οποία οι ρωσικές δυνάμεις αποσπούν από τις οικογένειες ή τους κηδεμόνες τους από τα Ουκρανικά εδάφη και τα μεταφέρουν στην Ρωσία όπου αφού περάσουν από «φιλτράρισμα» και «επανεκπαίδευση» δίνονται για υιοθεσία σε ρωσικές οικογένειες.

Σημειώνεται πως με βάση τα στοιχεία που έχουν δώσει στην δημοσιότητα οι ρωσικές αρχές από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία περισσότερα από 800 παιδιά έχουν μεταφερθεί με τον συγκεκριμένο τρόπο στην Ρωσία και έχουν υιοθετηθεί. Η συγκεκριμένη πρακτική περιλαμβάνεται νομικά στα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και με βάση τις επίσημες ανακοινώσεις του ΔΠΔ δεν έχουν εξεταστεί παρόμοιες περιπτώσεις και καταγγελίες από το 2014 αλλά μόνο από το 2022 μέχρι και σήμερα.

Σημειώνεται πως με βάση τα στοιχεία του ΔΠΔ τα περισσότερα από τα παιδιά που έχουν δοθεί για υιοθεσία στην Ρωσία απέχουν πλέον χιλιάδες χιλιόμετρα από τα σύνορα με την Ουκρανία και βρίσκονται σε 19 διαφορετικές περιοχές. Μαζί με τον Πούτιν αντίστοιχες κατηγορίες αντιμετωπίζει και η Επίτροπος αρμόδια για τα δικαιώματα των παιδιών στην Ρωσία, Lvova-Belova η οποία μάλιστα είναι και η υπεύθυνη της καμπάνιας την οποία προβάλλει η Μόσχα ως «προπαγανδιστικό» εργαλείο του έργου της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Ουσία ή συμβολισμός;

Στο ερώτημα εάν υπάρχει περίπτωση να συλληφθεί ο Βλαντιμίρ Πούτιν να οδηγηθεί στο δικαστήριο η απάντηση είναι πως πιθανότατα δεν θα συμβεί ποτέ. Από συμβολικής πάντως πλευράς κάθε άλλο παρά ασήμαντο είναι το μήνυμα που εκπέμπει η συγεκριμένη απόφαση. Ανεξάρτητα από το πως θα εξελιχθεί ο πόλεμος στην Ουκρανία ο Βλαντιμιρ Πούτιν από σήμερα έχει επίσημα δίπλα από το όνομά του, τις λέξεις «κατηγορούμενος για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας». Μπορεί για το εσωτερικό της χώρας του αυτό να μην έχει καμία απολύτως αξία για τον υπόλοιπο κόσμο στο άμεσο μέλλον μπορεί να αποδειχθεί πως έχει…