Μυστικό έγγραφο αποκαλύπτει το 10ετές σχέδιο της Ρωσίας για αποσταθεροποίηση της Μολδαβίας

Στο σχέδιο αυτό καθορίζονται λεπτομερώς όλες οι επιλογές για την αποσταθεροποίηση της Μολδαβίας – συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης φιλορωσικών ομάδων, της χρήσης της Ορθόδοξης Εκκλησίας και της απειλής με διακοπή των προμηθειών φυσικού αερίου.

Το έγγραφο φαίνεται να έχει συνταχθεί για να αποτρέψει την κλίση της Μολδαβίας προς τη Δύση, η οποία περιλαμβάνει στενότερες σχέσεις με το ΝΑΤΟ και μια αίτηση για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αναφέρεται επανειλημμένα στη σημασία της αποτροπής της ένταξης της Μολδαβίας στο ΝΑΤΟ.

Ελήφθη και αποκαλύφθηκε για πρώτη φορά από μια κοινοπραξία μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων των VSquare και Frontstory, RISE Moldova, Expressen στη Σουηδία, Dossier Center for Investigative Journalism και άλλων μέσων.

Το CNNi είδε το πλήρες έγγραφο, το οποίο φαίνεται να συντάχθηκε το 2021 από τη Διεύθυνση Διασυνοριακής Συνεργασίας του FSB. Ο τίτλος του είναι «Στρατηγικοί στόχοι της Ρωσικής Ομοσπονδίας στη Δημοκρατία της Μολδαβίας».

Το έγγραφο καθορίζει μια δεκαετή στρατηγική για την ένταξη της Μολδαβίας, μιας πρώην σοβιετικής δημοκρατίας που βρίσκεται ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρουμανία, στη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας.

Το σχέδιο περιλαμβάνει την εξάρτηση της Μολδαβίας από τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου και την υποκίνηση κοινωνικών συγκρούσεων, καθώς και την προσπάθεια να εμποδίσει τις απόπειρες της Μολδαβίας να αποκτήσει επιρροή στη φιλορωσική αποσχισθείσα περιοχή της Υπερδνειστερίας, όπου σταθμεύουν περίπου 1.500 Ρώσοι στρατιώτες.

Βραχυπρόθεσμοι, μεσοπρόθεσμοι και μακροπρόθεσμοι στόχοι

Το πεντασέλιδο έγγραφο χωρίζεται σε πολλαπλούς τίτλους με βραχυπρόθεσμους, μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους. Μεταξύ των άμεσων στόχων είναι η «υποστήριξη των πολιτικών δυνάμεων της Μολδαβίας που υποστηρίζουν εποικοδομητικές σχέσεις με τη Ρωσική Ομοσπονδία» και «η εξουδετέρωση των πρωτοβουλιών της Δημοκρατίας της Μολδαβίας με στόχο την εξάλειψη της ρωσικής στρατιωτικής παρουσίας στην Υπερδνειστερία».

Οι μεσοπρόθεσμοι στόχοι περιλαμβάνουν «αντίθεση στην επεκτατική πολιτική της Ρουμανίας στη Δημοκρατία της Μολδαβίας» και «αντίθεση στη συνεργασία μεταξύ της Δημοκρατίας της Μολδαβίας και του ΝΑΤΟ».

Το έγγραφο της FSB καθορίζει μακροπρόθεσμους στόχους, συμπεριλαμβανομένης της «δημιουργίας σταθερών φιλορωσικών ομάδων επιρροής στις πολιτικές και οικονομικές ελίτ της Μολδαβίας» και «τη διαμόρφωση αρνητικής στάσης απέναντι στο ΝΑΤΟ».

Πεσκόφ: Δεν γνωρίζουμε τίποτα

Ερωτηθείς για το έγγραφο την Πέμπτη (16/3), ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ είπε: «Δεν γνωρίζουμε τίποτα για την ύπαρξη ενός τέτοιου σχεδίου. Δεν αποκλείω να πρόκειται για άλλο ένα ψέμα. Η Ρωσία ήταν πάντα και παραμένει ανοιχτή στην οικοδόμηση σχέσεων καλής γειτονίας, αμοιβαία επωφελών σχέσεων, συμπεριλαμβανομένης της Μολδαβίας».

«Λυπούμαστε πολύ που η σημερινή ηγεσία της Μολδαβίας βιώνει εντελώς αδικαιολόγητες και αβάσιμες προκαταλήψεις εναντίον της Μόσχας», πρόσθεσε ο Πεσκόφ.

Η Ρωσία κατηγόρησε την Ουκρανία ότι σχεδιάζει να εισβάλει και να καταλάβει την Υπερδνειστερία, η οποία συνορεύει με τη νοτιοδυτική Ουκρανία. Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι οι Ουκρανοί συγκεντρώνουν εξοπλισμό σε πολλά παραμεθόρια χωριά. Η Μολδαβία και η Ουκρανία έχουν απορρίψει τον ισχυρισμό.

Τον περασμένο μήνα, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ακύρωσε ένα διάταγμα του 2012 που στηρίζει την κυριαρχία της Μολδαβίας, λέγοντας ότι η κίνηση έγινε για να «διασφαλίσει τα εθνικά συμφέροντα της Ρωσίας σε σχέση με τις βαθιές αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στις διεθνείς σχέσεις».

Τις τελευταίες εβδομάδες, οι Αρχές της Μολδαβίας συνέλαβαν αρκετούς φερόμενους φιλορώσους ακτιβιστές καθώς και έναν φερόμενο ως πράκτορα της ιδιωτικής στρατιωτικής εταιρείας Wagner που προσπάθησε να εισέλθει στη χώρα.

Υπήρξαν επίσης αρκετές διαδηλώσεις που οργανώθηκαν από ένα φιλορωσικό κόμμα στην πρωτεύουσα, Κισινάου.

Η Ουκρανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν προειδοποιήσει και οι δύο για τις προσπάθειες της Ρωσίας να αποσταθεροποιήσει την κυβέρνηση της Μολδαβίας. Την περασμένη Παρασκευή, ο Λευκός Οίκος είπε ότι «Ρώσοι παράγοντες, ορισμένοι με τρέχοντες δεσμούς με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες, επιδιώκουν να οργανώσουν και να χρησιμοποιήσουν διαμαρτυρίες στη Μολδαβία ως βάση για να υποκινήσουν μια κατασκευασμένη εξέγερση κατά της μολδαβικής κυβέρνησης».

Δυτικοί αξιωματούχοι πληροφοριών λένε ότι η ρωσική στρατηγική από μόνη της δεν προκαλεί έκπληξη, αλλά μπορεί να έχει επιταχυνθεί καθώς η κυβέρνηση της Μολδαβίας εντείνει τις προσπάθειες για στενότερη συνεργασία με τις ΗΠΑ και τα ευρωπαϊκά κράτη.

Η σημερινή πρόεδρος της Μολδαβίας, Μάια Σαντού, αντικατέστησε τον Ιγκόρ Ντοντόν, ο οποίος ήταν κοντά στο Κρεμλίνο, στα τέλη του 2020. Το φιλοδυτικό κόμμα PAS κέρδισε τις βουλευτικές εκλογές την επόμενη χρονιά.

Διαδηλώσεις υποκινούμενες από το φιλορωσικό κόμμα

Το φιλορωσικό κόμμα Shor έχει διοργανώσει εβδομαδιαίες διαδηλώσεις φέτος στην πρωτεύουσα Κισινάου, προσελκύοντας αρκετές χιλιάδες ανθρώπους σε διαμαρτυρίες για τις υψηλές τιμές της ενέργειας. Το κόμμα έχει φροντίσει, μάλιστα, για τη μεταφορά των διαδηλωτών.

Το κόμμα ηγείται από τον Ίλαν Σορ, έναν επιχειρηματία με δεσμούς με τη Ρωσία, ο οποίος κατηγορείται για κλοπή δισεκατομμυρίων δολαρίων από τράπεζες της Μολδαβίας το 2014. Αργότερα καταδικάστηκε για απάτη, αλλά αρνήθηκε οποιαδήποτε αδικοπραγία.

Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ επέβαλε κυρώσεις στον Σορ, τη σύζυγό του και το κόμμα τον Οκτώβριο του 2022, λέγοντας ότι, «ο Σορ συνεργάστηκε με Ρώσους για να δημιουργήσει μια πολιτική συμμαχία για τον έλεγχο του κοινοβουλίου της Μολδαβίας, η οποία στη συνέχεια θα υποστήριζε πολλά νομοθετήματα προς το συμφέρον της Ρωσικής Ομοσπονδίας».

Ο Σορ αυτή τη στιγμή πιστεύεται ότι βρίσκεται στο Ισραήλ.

Στήριξη ΗΠΑ-Βρετανίας σε Μολδαβία

Οι ΗΠΑ έχουν υποσχεθεί δημοσιονομική στήριξη για την κυβέρνηση της Μολδαβίας για να τη βοηθήσουν να αντιμετωπίσει τις υψηλές τιμές της ενέργειας. Τα τιμολόγια φυσικού αερίου αυξήθηκαν τον περασμένο χρόνο ως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία.

Ο υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, Τζέιμς Κλέβερλι, βρέθηκε στο Κισινάου την Πέμπτη. «Λίγες κοινωνίες κατανοούν τις κρυφές τακτικές της ρωσικής κακοήθους δραστηριότητας περισσότερο από τη Μολδαβία και τη Γεωργία», είπε, προσθέτοντας ότι «το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα μείνει με σταυρωμένα τα χέρια ενώ η Μόσχα υπονομεύει κατάφωρα τη δημοκρατία, την κυριαρχία και την εδαφική τους ακεραιότητα».

Ο Κλέβερλι ανακοίνωσε περαιτέρω οικονομική στήριξη στη Μολδαβία για να αντιμετωπίσει τις υψηλές τιμές της ενέργειας.

Μία από τους ηγέτες του Shor, η Μαρίνα Τάουμπερ, είπε στη σουηδική θυγατρική του CNNi Expressen, ότι το κόμμα απαιτούσε από την κυβέρνηση να καλύψει τους λογαριασμούς ενέργειας των πολιτών για τους χειμερινούς μήνες. Αρνήθηκε ότι η Ρωσία βοήθησε στην οργάνωση ή τη χρηματοδότηση των διαδηλώσεων.

Ο δημοσιογράφος της Expressen Ματίας Κάρλσον, ο οποίος βρίσκεται στο Κισινάου, είπε στο CNNi ότι η τελευταία διαμαρτυρία που διοργάνωσε το Shor την περασμένη Παρασκευή, είχε οδηγήσει σε μερικές συλλήψεις. Μεταξύ των μέσων ενημέρωσης που παρευρέθηκαν στην εκδήλωση, είπε, ήταν ένας ρεπόρτερ του ρωσικού κρατικού πρακτορείου Sputnik.

Ρώσοι αξιωματούχοι έχουν τονίσει συχνά τη σημασία μιας μολδαβικής κυβέρνησης φιλικής προς τη Μόσχα, καθώς και τη σημασία της περιοχής της Υπερδνειστερίας.

Αμέσως μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία πέρυσι τον Φεβρουάριο, ο τότε διοικητής της Κεντρικής Στρατιωτικής Περιοχής της Ρωσίας, υποστράτηγος Ρουστάμ Μινεκαεβ, είπε ότι ένας στόχος της λεγόμενης «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» ήταν η δημιουργία ενός διαδρόμου μέσω της νότιας Ουκρανίας στην περιοχή της Υπερδνειστερίας.

Επιμέλεια: Σπυριδούλα Σκούρα

Secret document reveals Russia’s 10-year plan to destabilize Moldova By Tim Lister, CNN