Θεωρία διαρροής του κορωνοϊού από εργαστήριο: Τι μάθαμε και τι μένει να απαντηθεί

Ενώ οι επιστήμονες εξακολουθούν να πιστεύουν κατά κύριο λόγο ότι ο ιός εμφανίστηκε φυσικά σε ζώα και εξαπλώθηκε στους ανθρώπους κατά τη διάρκεια έξαρσης σε μια αγορά στη Γουχάν της Κίνας, το Γραφείο Πληροφοριών και Αντικατασκοπίας του υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ είναι ο δεύτερος φορέας του μηχανισμού πληροφοριών της κυβέρνησης των ΗΠΑ, μαζί με το FBI, που υποστηρίζει τη «θεωρία της διαρροής από εργαστήριο» - τη μειοψηφική άποψη ότι ο ιός εμφανίστηκε ως αποτέλεσμα επεξεργασίας σε ένα κινεζικό εργαστήριο.

Η πλειοψηφία της κοινότητας πληροφοριών παραμένει είτε διχασμένη είτε κλίνει προς τη θεωρία της φυσικής προέλευσης που οι επιστημονικές έρευνες έχουν καταλήξει ότι είναι η πιο πιθανή.

Αλλά χωρίς πειστικά στοιχεία, κανείς δεν μπόρεσε να απορρίψει εντελώς τη θεωρία της διαρροής του εργαστηρίου.

Η τελευταία έχει προσελκύσει την προσοχή των Ρεπουμπλικάνων βουλευτών και μια δημοσκόπηση το 2021 έδειξε ότι η πλειοψηφία των Αμερικανών πιστεύει ότι η κινεζική κυβέρνηση είχε κάποια σχέση με την προέλευση του ιού. Στο ερώτημα εάν πιστεύουν ότι ο ιός προήλθε από διαρροή εργαστηρίου στην Κίνα ή από ανθρώπινη επαφή με μολυσμένο ζώο, περίπου οι μισοί (52%) απάντησαν ότι πιστεύουν ότι ευθύνεται διαρροή εργαστηρίου.

Σημειώνεται ότι οι Ρεπουμπλικάνοι βουλευτές έχουν σχηματίσει μια ειδική υποεπιτροπή της Επιτροπής Εποπτείας της Βουλής ειδικά για να διερευνήσει, μεταξύ άλλων, τον ρόλο της Κίνας στην πρώιμη εξάπλωση του ιού.

Η έλλειψη απαντήσεων σχετικά με την προέλευση του Covid-19 και η συσσώρευση έμμεσων αποδεικτικών στοιχείων οδήγησαν ορισμένους επιστήμονες, την κυβέρνηση Μπάιντεν και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να υποστηρίξουν ότι η θεωρία της διαρροής εργαστηρίου χρειάζεται περισσότερη μελέτη. Αν η Κίνα συνεργαζόταν.

Παραμένει μειοψηφική άποψη

Η έκθεση του υπουργείου Ενέργειας, ωστόσο, απέχει πολύ από την πλήρη υποστήριξη της θεωρίας της «διαρροής εργαστηρίου».

Για αρχή, το συμπέρασμα εξήχθη μόνο με «χαμηλή πεποίθηση». Όπως εξηγεί το CNNi, η «χαμηλή πεποίθηση» συνήθως σημαίνει ότι οι πληροφορίες που έχουν συγκεντρωθεί δεν είναι αρκετά αξιόπιστες ή επαρκείς για να γίνει μια πιο σαφής και αναλυτική εκτίμηση, που θα οδηγήσει σε αξιόπιστο συμπέρασμα.

Το εύρημα της αμερικανικής υπηρεσίας, που διαφέρει από τα συμπεράσματα παλαιότερων αντίστοιχων μελετών, γνωστοποιήθηκε μέσω εγγράφου επικαιροποίησης και έρχεται μετά από αντίστοιχη ενημέρωση του FBI, που υποστήριζε επίσης ότι ο ιός εξαπλώθηκε σε ολόκληρο τον κόσμο μετά από διαρροή κινεζικού εργαστηρίου.

Ωστόσο, τέσσερις υπηρεσίες κρίνουν ότι η πανδημία αποτελεί αποτέλεσμα φυσικής μετάδοσης ενώ άλλες δύο δεν έχουν ακόμη καταλήξει.

Υπάρχει συμφωνία σε ορισμένα βασικά σημεία

Ενώ η κοινότητα των πληροφοριών παραμένει πολύ διχασμένη ως προς το τι οδήγησε στον ιό, ευθυγραμμίστηκαν πλήρως σε τρία βασικά σημεία όταν εξέδωσαν για πρώτη φορά μια έκθεση δύο σελίδων χωρίς διαβάθμιση το 2021:

• Ο ιός δεν αναπτύχθηκε ως βιολογικό όπλο.
• Οι περισσότεροι από τους οργανισμούς πιστεύουν ότι ο ιός δεν ήταν γενετικά τροποποιημένος. (Δύο οργανισμοί δεν θεώρησαν ότι υπήρχαν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία για να κάνουν μια αξιολόγηση είτε με τον άλλο τρόπο.)
• Οι Κινέζοι αξιωματούχοι δεν είχαν «προγνώση του ιού» πριν από το αρχικό ξέσπασμα.

Κάτι στο οποίο φαίνεται να συμφωνούν όλοι, είναι ότι η Κίνα δεν ήταν συνεργάσιμη στο να κατανοήσει πώς εξελίχθηκε ο ιός.

Προηγούμενες έρευνες δεν έχουν απαντήσει στο ερώτημα

Ο Δρ Άντονι Φάουτσι – ο πρώην διευθυντής του Εθνικού Ινστιτούτου Αλλεργιών και Λοιμωδών Νοσημάτων, τον οποίο οι Ρεπουμπλικάνοι είπαν ότι θα καλέσουν στο Κογκρέσο για να καταθέσει για την προέλευση της νόσου – έχει τονίσει επανειλημμένα ότι πιστεύει πως ο ιός πιθανότατα εμφανίστηκε φυσικά, αφού άλλοι παρόμοιοι ιοί έχουν εξελιχθεί με αυτόν τον τρόπο.

Ωστόσο, φρόντισε να προσθέσει ότι είναι σημαντικό να είμαστε «ανοιχτόμυαλοι» σχετικά με την πιθανότητα διαρροής του εργαστηρίου.

Μια δικομματική επιτροπή θα μπορούσε να βοηθήσει

Ενώ υπάρχουν πολλές θεωρίες για το πώς συνέβη, υπάρχει επίσης μια συνειδητοποίηση πως μπορεί να μην μάθουμε ποτέ την αλήθεια.

«Δυστυχώς, δεν νομίζω ότι θα λάβουμε ποτέ μια πραγματική απάντηση», δήλωσε ο αναλυτής εθνικής ασφάλειας του CNNi, Πίτερ Μπέργκεν, τη Δευτέρα το πρωί.

Υποστήριξε ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα πρέπει να ξεπεράσει τις πολιτικά διχαστικές θεωρίες και να ενθαρρύνει μια δικομματική ομάδα να συντάξει μια οριστική και δημόσια έκθεση.

«Δεν είχαμε ποτέ επιτροπή Covid όπως η Επιτροπή της 11ης Σεπτεμβρίου», είπε. «Νομίζω ότι το χρειαζόμαστε απεγνωσμένα. Επειδή περισσότεροι Αμερικανοί έχουν πεθάνει από τον Covid από όσους έχουν πεθάνει σε κάθε αμερικανικό πόλεμο από την Αμερικανική Επανάσταση, που είναι ένας τεράστιος αριθμός. Είναι ένα σημαντικό ζήτημα εθνικής ασφάλειας».

Η Κίνα πρέπει να είναι «πιο ειλικρινής»

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ επανέλαβε την κριτική του για τη διαφάνεια της Κίνας σχετικά με την προέλευση του ιού τη Δευτέρα.

«Αν πρόκειται να κάνουμε κάτι για να ενισχύσουμε τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, τότε θα πρέπει να πιέσουμε την Κίνα να είναι πιο ενεργή σε αυτόν και φυσικά να είμαστε πιο ειλικρινείς για το τι συνέβη πριν από τρία χρόνια στη Γουχάν,με την προέλευση της κρίσης του Covid-19», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Κίνα, Νίκολας Μπερνς.

Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Νεντ Πράις, από την πλευρά του, κατηγόρησε την Κίνα ότι «μπλοκάρει εξαρχής τους διεθνείς ερευνητές και τα μέλη της παγκόσμιας κοινότητας υγείας από την πρόσβαση σε πληροφορίες που χρειάζονται για να κατανοήσουν την προέλευση του Covid-19».

«Ξέρουμε το επόμενο βήμα»

Ο Τζον Κινγκ του CNNi ρώτησε τη Δρ Μέγκαν Ράννεϊ, αναπληρώτρια κοσμήτορα της Σχολής Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο Μπράουν, γιατί έχει σημασία, σε αυτό το σημείο, από πού προήλθε ο ιός.

Η Ράννεϊ υποστήριξε ότι εάν ο ιός προήλθε από διαρροή εργαστηρίου, σημαίνει ότι ο κόσμος χρειάζεται καλύτερα πρωτόκολλα βιοασφάλειας.

Εάν ο ιός προήλθε από μετάδοση από ζώο σε άνθρωπο, πρέπει να είμαστε σε θέση να ανταποκρινόμαστε πιο γρήγορα σε κρούσματα.

«Ανεξάρτητα, ξέρουμε το επόμενο βήμα», είπε η Ράννεϊ. «Ενώ εστιάζουμε στο πού ξεκίνησε ο Covid-19, δεν αναλογιζόμαστε για το πώς να αποτρέψουμε την Αμερική από το να μην χρειαστεί να ξαναπεράσει αυτά που πέρασε τα τελευταία τρία χρόνια».

«Τα στοιχεία δεν υπάρχουν»

Ο Κινγκ μίλησε επίσης με την Μπεθ Σάννερ, την πρώην αναπληρώτρια διευθύντρια εθνικών πληροφοριών για την ενσωμάτωση αποστολών κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Τραμπ, σχετικά με την έκθεση.

«Αν θέλετε να κατηγορήσετε κάποιον ως προς το πώς εξελίχθηκε όλο αυτό, είναι πολύ σαφές ότι η Κίνα το απέκρυψε αυτό, δεν κινήθηκε αρκετά γρήγορα και τώρα εμποδίζει την έρευνα», είπε.

Ωστόσο, είπε ότι είναι σημαντικό να δούμε ολόκληρη την ανάλυση της κοινότητας πληροφοριών, η οποία βασίζεται σε στοιχεία. Και τα στοιχεία δεν υποδεικνύουν οριστικά καμία θεωρία.

«Δεν παίρνουμε απλώς πληροφορίες ή ένα συναίσθημα και τις μετατρέπουμε σε ανάλυση», είπε. «Πραγματικά τηρούμε μια αυστηρή διαδικασία και γι' αυτό δεν ξέρουμε ακόμα. Τα στοιχεία δεν υπάρχουν», κατέληξε.

Covid ‘lab leak theory’: What we’ve learned Analysis by Zachary B. Wolf, CNN