Η ανοργάνωτη τουρκική αντιπολίτευση, ο αντίπαλος του Ερντογάν και το διακύβευμα των εκλογών

«Το όνομα του προεδρικού υποψηφίου θα ανακοινωθεί πιθανόν κάποια στιγμή το Φεβρουάριο» δήλωσε χαρακτηριστικά, μιλώντας σε δημοσιογράφους, ο Ουνάλ Τσεβικόζ, σύμβουλος του επικεφαλής του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, που είναι και το μεγαλύτερο της αντιπολίτευσης.

H εξακομματική συμμαχία προσπαθεί να εκπονήσει ένα ενιαίο πρόγραμμα, ωστόσο αυτό έχει αποδειχτεί τελικώς σε μεγάλη πρόκληση ενώ ακόμη μεγαλύτερος «πονοκέφαλος» φαίνεται πως είναι το πρόσωπο που θα ηγηθεί αυτού του ευρύτατου πολιτικού συνασπισμού.

Και αυτό είναι μεγάλο κρίμα, καθώς για πρώτη φορά τα τελευταία 20 χρόνια, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν φαίνεται σοβαρά «πληγωμένος» -κάτι που επιβεβαιώνουν και οι δημοσκοπήσεις από τη γειτονική χώρα.

Η τουρκική οικονομία βρίσκεται αντιμέτωπη με σοβαρά δεινά ενώ οι πολίτες της χώρας βρίσκονται αντιμέτωποι με δυσβάσταχτη ακρίβεια.

Πριν από περίπου ένα χρόνο, διεθνείς αναλυτές υποστήριζαν ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έβαινε προς το τέλος της πολιτικής του καριέρας.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία, όμως, και οι επαφές του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με το Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν έδωσαν στον Τούρκο πρόεδρο νέα… ώθηση, ενισχύοντας το αφήγημά του για την ενίσχυση της γεωπολιτικής θέσης της Τουρκίας.

Τα δύο μεγαλύτερα κόμματα της αντιπολίτευσης, το CHP και το κεντροδεξιό εθνικιστικό Ιγί Παρτί (Καλό Κόμμα) έχουν συμμαχήσει με τέσσερα μικρότερα κόμματα με πρόγραμμα να επιδιώξουν να ακυρώσουν την εκτελεστική προεδρία του Ερντογάν και να επιστρέψει η χώρα στο προηγούμενο κοινοβουλευτικό σύστημα.

Ο Τσεβικόζ δήλωσε πως οι ηγέτες των έξι αντιπολιτευόμενων κομμάτων πρόκειται να παρουσιάσουν στις 30 Ιανουαρίου σε δύο έγγραφα τις προτάσεις τους για μια μεταβατική περίοδο προς ένα κοινοβουλευτικό σύστημα και το κυβερνητικό πρόγραμμά τους.

Τα περιθώρια έχουν αρχίσει να στενεύουν για την τουρκική αντιπολίτευση, καθώς όλα δείχνουν ότι ο Τούρκος πρόεδρος θα προκηρύξει εκλογές στις 14 Μαΐου.

Τρίτο και καταϊδρωμένο το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης

Η τελευταία δημοσκόπηση από την Τουρκία, που διενεργήθηκε από την εταιρεία ORC Research, δείχνει ότι το κόμμα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, AKP, βρίσκεται στην Τρίτη θέση στους νεόυς της χώρας από 17 έως 25 έτη.
Αρκετά μακριά από το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα, και πίσω από το Καλό Κόμμα, βρίσκεται το ΑΚΡ του Τούρκου προέδρου, ο οποίος φαίνεται δεν έχει καταφέρει ακόμη να κερδίσει τους νέους της χώρας του κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του.

Συγκεκριμένα, στο ερώτημα της δημοσκόπησης «Ποιο κόμμα θα ψηφίζατε αν γίνονταν εκλογές αυτήν την Κυριακή;» το 21,9% απάντησε το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), το 20,1% το Καλό Κόμμα (IYI Party), με το AKP να έρχεται τρίτο με 15,1%, σε σύνολο 2.160 ανθρώπων.

Το ποσοστό των αναποφάσιστων έφτασε το 10,2%.

Τι διακυβεύεται σε αυτές τις εκλογές για την Τουρκία

Ο πιο ισχυρός ηγέτης από τότε που ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ ίδρυσε τη σύγχρονη τουρκική δημοκρατία πριν από έναν αιώνα, ο Ερντογάν και το κόμμα του AKP έχει απομακρύνει την Τουρκία από το κοσμικό σχέδιο του Ατατούρκ.

Ο Ερντογάν έχει επίσης συγκεντρώσει την εξουσία γύρω από μια εκτελεστική προεδρία, έχοντας ως βάση ένα παλάτι 1.000 δωματίων στην άκρη της Άγκυρας, το οποίο καθορίζει την πολιτική για τις οικονομικές, την ασφάλεια, τις εσωτερικές και διεθνείς υποθέσεις της Τουρκίας.

Οι επικριτές λένε ότι η κυβέρνησή του έχει φιμώσει όσους διαφωνούν, έχει διαβρώσει τα δικαιώματα και έχει θέσει το δικαστικό σύστημα υπό την κυριαρχία του - μια κατηγορία την οποία έχουν αρνηθεί αξιωματούχοι, ισχυριζόμενοι ότι προστατεύει τους πολίτες έναντι απειλών για την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της απόπειρας πραξικοπήματος το 2016.

Οι οικονομολόγοι λένε ότι οι εκκλήσεις του για χαμηλά επιτόκια οδήγησαν στην εκτίναξη του πληθωρισμού σε υψηλό 24 ετών στο 85% πέρυσι και στην πτώση της λίρας στο ένα δέκατο της αξίας της έναντι του δολαρίου την τελευταία δεκαετία.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν δεσμευτεί να αποκαταστήσουν την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας, να επαναφέρουν την κοινοβουλευτική κυβέρνηση και να εισαγάγουν ένα νέο Σύνταγμα που κατοχυρώνει το κράτος δικαίου.

Το διακύβευμα για τον υπόλοιπο κόσμο

Υπό τον Ερντογάν, η Τουρκία έχει αναπτύξει στρατιωτική ισχύ στη Μέση Ανατολή και πέρα από αυτήν, εξαπολύοντας τέσσερις επιθέσεις στη Συρία, πραγματοποιώντας επίθεση εναντίον Κούρδων μαχητών εντός του Ιράκ και στέλνοντας στρατιωτική υποστήριξη στη Λιβύη και το Αζερμπαϊτζάν.

Η Τουρκία ήρθε σε διπλωματική ρήξη με μια σειρά από περιφερειακές δυνάμεις, τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Ισραήλ.

Η αγορά ρωσικών συστημάτων αεράμυνας από τον Ερντογάν προκάλεσε την επιβολή κυρώσεων από τη βιομηχανία όπλων των ΗΠΑ κατά της Άγκυρας, ενώ η εγγύτητά του με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν οδήγησε τους επικριτές να αμφισβητήσουν τη δέσμευση της Τουρκίας στη δυτική αμυντική συμμαχία του ΝΑΤΟ. Οι ενστάσεις της Άγκυρας στις αιτήσεις ένταξης στο ΝΑΤΟ από τη Σουηδία και τη Φινλανδία έχουν επίσης αυξήσει τις εντάσεις.

Ωστόσο, η Τουρκία μεσολάβησε επίσης στη σύναψη συμφωνίας για εξαγωγές ουκρανικού σιταριού, υπογραμμίζοντας τον πιθανό ρόλο που διαδραματίζει ο Ερντογάν στις προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Δεν είναι ξεκάθαρο ότι ένας διάδοχος θα απολάμβανε το ίδιο προφίλ που έχει δημιουργήσει στην παγκόσμια σκηνή, ένα σημείο που είναι πιθανό να τονίσει στην προεκλογική του εκστρατεία.