Προεδρικές εκλογές στην Τουρκία: Ο Μεντερές που στοιχειώνει τον Ερντογάν

Ο Ερντογάν ξεκαθάρισε πως σε αντίθεση με την αντιπολίτευση ο ίδιος είναι μπροστά στα προβλήματα ένας και μοναδικός άνθρωπος που δίνει λύσεις, όπως σημείωσε ενώ οι πολιτικοί του αντίπαλοι επιχειρούν να δώσουν στην Τουρκία «Πρόεδρο μαριονέτα» ο οποίος θα άγεται και θα φέρεται σύμφωνα με τις βουλές δεκαμελούς ομάδας. Σε αυτή την ομάδα ο Ερντογάν εντάσσει και άτομα που είχαν συμμετοχή στο αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016.

Το φάντασμα του Μεντερές

Η επιλογή της ημερομηνίας των εκλογών δεν είναι τυχαία από τον Τούρκο Πρόεδρο. Η 14^η Μαΐου είναι μία ημέρα που τον «στοιχειώνει» σε πολιτικό και προσωπικό επίπεδο. Τον Μάιο του 1950 η εκλογική νίκη του υπό τον Μεντερές Δημοκρατικού Κόμματος αποτέλεσε την πραγματική είσοδο της χώρας στην εποχή του πολυκομματισμού. Ο πρώτος δημοκρατικά εκλεγμένος πρωθυπουργός της Τουρκίας ηγήθηκε μιας κοινωνικής συμμαχίας με την οποία η συντηρητική «βαθιά Ανατολή» έπαιρνε τη ρεβάνς απέναντι στον κεμαλισμό. Η κυβέρνηση του Μεντερές άρχισε σταδιακά να χάνει οπαδούς και συμμαχίες. Η οικονομική και πολιτική διαχείριση από την πλευρά του κάθε άλλο παρά ιδανική υπήρξε. Ο πληθωρισμός, η ανεργία και η φτώχια έστειλαν την τουρκική κοινωνία στην αντίδραση και τον ίδιο τον Μεντερές στον αυταρχισμό. Είναι ο άνθρωπος που σχεδίασε και εκτέλεσε τους διωγμούς κατά των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης το 1955 προσπαθώντας να διοχετεύσει την κοινωνική δυσαρέσκεια ενάντια σε «παραδοσιακούς εχθρούς» εντός και εκτός συνόρων. Η νέα εκλογική νίκη το 1957 μείωσε σημαντικά τα ποσοστά του κόμματος και την πολιτική ισχύ εντός της χώρας. Ήταν εκείνη η περίοδος που για τον Μεντερές οι κεμαλιστές χαρακτηρίστηκαν «άθεοι» προκειμένου ο πυρήνας του δικού του κόμματος να αποκτήσει την συσπείρωση που απαιτούνταν για να κυβερνηθεί η Τουρκία.

Η κατάσταση οδηγήθηκε στο πραξικόπημα του 1960, το πρώτο της σύγχρονης τουρκικής ιστορίας. Ο Μεντερές καταδικάστηκε σε θάνατο και απαγχονίστηκε μαζί με δύο υπουργούς του. Στην συνείδηση των εθνικιστών της χώρας ο Μεντερές πήρε διαστάσεις μάρτυρα. Η τιμή του αποκαταστάθηκε το 1990 από την τουρκική εθνοσυνέλευση και το όνομά του πλέον έχει τόσο κεντρική λεωφόρος της Κωνσταντινούπολης όσο και το αεροδρόμιο της Σμύρνης.

Η διαφορά του Ερντογάν

Παρά τις αναμφίβολες ομοιότητες που έχει η πορεία του Ταγίπ Ερτογάν και του Μεντερές ο Ερντογάν δεν φαίνεται να αφήνει τόσα πράγματα στην τύχη, ειδικά στο παρασκήνιο. Ο Ερντογάν είναι πολύ ισχυρότερος του Μεντερές, καθώς έχει εξαλείψει κάθε πυρήνα αντίστασης στην εξουσία του μέσα στον στρατό και τον κρατικό μηχανισμό. Εξίσου σημαντικό θα πρέπει να θεωρείται και το «εξωτερικό» στήριγμα που απολαμβάνει σήμερα ο Τούρκος Πρόεδρος. Οι σχέσεις με την Ρωσία αλλά και οι ουσιαστικές πιέσεις που ασκεί η Τουρκία του Ερντογάν σε φόρα όπως το ΝΑΤΟ δεν «ανοίγουν» παράθυρα παρεμβολών από τρίτους στα εσωτερικά του. Ο Τούρκος Πρόεδρος πάντως θα πρέπει να προσέξει πάντως τις συγκλίσεις με το πολιτικό του «είδωλο» καθώς η ιστορία του τελείωσε στην άκρη της αγχόνης, το σκοινί της οποίας έχει κάνει την εμφάνισή του και σήμερα έστω κι αν ο Ερντογάν επιλέγει να μην το κοιτά.