Αεροπλανοφόρο των ΗΠΑ βάλλει από τη Μεσόγειο για πρώτη φορά από το 2003

«Η επιχείρηση αυτή καταδεικνύει την κινητικότητα, την ευελιξία και την προσαρμοστικότητα των δυνάμεων του ναυτικού μας, καθώς και την δέσμευσή μας να εκτελούμε στρατιωτικές επιχειρήσεις ευρείας κλίμακας σε συνεννόηση με τους απαραίτητους Ευρωπαίους συμμάχους και εταίρους μας», δήλωσε ο διοικητής του αμερικανικού 6ου Στόλου αντιναύαρχος Τζέιμς Φόγκο ο Τρίτος (James Foggo III), κάνοντας λόγο για «συνέχιση της επιβολής ισχύος στη ξηρά κατά τρομοκρατών και βίαιων εξτρεμιστών».

Στη λακωνική ανακοίνωση δεν δίνεται καμία διευκρίνιση για τους στόχους, πέραν των τυπικών επιχειρησιακών ευθυνών του USS Harry S. Truman και ότι το αεροπλανοφόρο πέρασε την προηγούμενη ημέρα Πέμπτη από τη Διώρυγα του Σουέζ.

The Truman Show

Η πορεία του USS Harry S. Truman από το Νόρφολκ στη Μεσόγειο στα τέλη του 2015 - Πηγή: Stratfor

Στις 16 Νοεμβρίου 2015, τo Truman απέπλευσε από τη ναυτική βάση του Νόρφολκ (Norfolk) της Βιρτζίνια, ώστε να συμμετάσχει στις επιχειρήσεις που διεξήγαγε κατά του ISIS ο 5ος Στόλος στον Περσικό Κόλπο.

Αυτή θα ήταν η δεύτερη αποστολή του αεροπλανοφόρου στην περιοχή τα τελευταία δύο χρόνια. Προηγουμένως, είχε εμφανιστεί στη Μέση Ανατολή τον Αύγουστο του 2013, περίοδο κατά την οποία ΗΠΑ και σύμμαχοι ήταν έτοιμοι να εισβάλλουν στη Συρία, εξέλιξη που αποτράπηκε μετά από την κινητοποίηση της ρωσικής διπλωματίας και την επακόλουθη καταστροφή του χημικού οπλοστασίου του Μπασάρ Αλ Άσαντ (Bashar al-Assad).

Το ενδιαφέρον από εκείνη την αποστολή ήταν η ενισχυμένη αεροναυτική συνεργασία ΗΠΑ–Γαλλίας με τα γαλλικά Rafale να επιχειρούν από το Harry Truman και τα αμερικανικά F/A-18 Hornets από το Charles de Gaulle, επιχειρήσεις που σχεδιάζονταν επί έναν ολόκληρο χρόνο –δείγμα των γαλλοαμερικανικών προθέσεων στο μέτωπο της Συρίας. Τελικά, η πολυαναμενόμενη εισβολή δεν πραγματοποιήθηκε και η αποστολή του Truman θα έληγε τον Μάρτιο του 2014.

Αντικαταστάθηκε από το αεροπλανοφόρο USS George H.W. Bush, το οποίο κατέφτασε στον Περσικό με μικρή καθυστέρηση, καθώς θεωρήθηκε απαραίτητη η παρουσία του στην Μεσόγειο εξαιτίας των τότε εξελίξεων στην Κριμαία. Μια από τις πρώτες επιχειρήσεις του Bush εκείνον τον Μάρτιο ήταν η ανακατάληψη του υπό βορειοκορεατικής σημαίας πετρελαιοφόρου Morning Glory από Λίβυους τρομοκράτες στα διεθνή ύδατα νοτιοανατολικά της Κύπρου· περιστατικό ανεπανάληπτων συμβολισμών.

Εναλλαγή προέδρων στη Μέση Ανατολή

Το USS George H.W. Bush (CVN-77) περνά τον Κόλπο του Άντεν την Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2014, επιστρέφοντας στις ΗΠΑ –με ολιγοήμερη στάση στο λιμάνι της Μασσαλίας– μετά από επτάμηνη αποστολή υποστήριξης του 5ου Στόλου κατά στόχων σε Αφγανιστάν (Operation Enduring Freedom), Ιράκ και Συρία (Operation Inherent Resolve), που σηματοδότησε την αλλαγή στάσης της Ουάσιγκτον στη μάχη κατά του Ισλαμικού Κράτους - Πηγή: U.S. Navy photo by Mass Communication Specialist 2nd Class Abe McNatt/Released

Αρχές Δεκεμβρίου του 2015, το Harry Truman επανερχόταν στη Μεσόγειο και την περιοχή ευθύνης του 6ου Στόλου, ενώ στις 14 Δεκεμβρίου μετέβη από το Σουέζ στην Ερυθρά Θάλασσα, εισερχόμενο στην περιοχή ευθύνης του 5ου Στόλου. Η κίνηση αυτή θεωρήθηκε κλιμάκωση της αεροναυτικής παρουσίας των ΗΠΑ στην περιοχη ευθύνης της Central Command, απ' όπου απουσίαζε αμερικανικό αεροπλανοφόρο για πρώτη φορά εδώ και περίπου μια δεκαετία.

Τούτο συνέβη, καθώς το αεροπλανοφόρο USS Theodore Roosevelt είχε αποχωρήσει από την περιοχή λίγες εβδομάδες μετά την έναρξη των ρωσικών αεροπορικών βομβαρισμών στη Συρία στις 30 Σεπτεμβρίου, αφήνοντας κενό –το οποίο αναλυτές απέδωσαν σε περικοπές των αμυντικών δαπανών.

Έχοντας αποπλεύσει από τη βάση του τον Μάρτιο του 2015, το Roosevelt θα επιχειρούσε με επιτυχία κατά στόχων του ISIS, ενώ στα τέλη Απριλίου θα αναλάμβανε την επιτήρηση των ακτών της Υεμένης, με στόχο την αναχαίτιση της όποιας ιρανικής βοήθειας προς στους σιίιτες αντάρτες Χούθι, τους οποίους βομβάρδιζε την ίδια περίοδο ανηλεώς η σαουδαραβική αεροπορία.

Στα μέσα Οκτωβρίου, το Roosevelt κατευθύνθηκε προς τη Νότια Σινική Θάλασσα για να ενισχύσει την εκεί αμερικανική παρουσία, στην εξελισσόμενη διαμάχη γύρω από το διαφιλονικούμενο καθεστώς των νησιωτικών συμπλεγμάτων Πάρασελ (Paracel) και Σπάρτλι (Spratly), που διεκδικεί η Κίνα εις βάρος των συμμάχων της Ουάσιγκτον στην στρατηγική περιοχή Νοτιοανατολικής Ασίας – Ειρηνικού.

Ο γαλλικός σύνδεσμος

Το Charles de Gaulle (R91) περνά το Σουέζ τη Δευτέρα 7 Δεκεμβρίου 2015, εισερχόμενο στην περιοχή ευθύνης του αμερικανικού 5ου Στόλου. Την ίδια ημέρα, ο διοικητής του αεροπλανοφόρου αντιναύαρχος Ρενέ Ζαν Κρινιολά (René-Jean Crignola) ανέλαβε τη διοίκηση της Ομάδας Κρούσης 50 (CTF 50) των ναυτικών δυνάμεων της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ, στο πλαίσιο της συνεργασίας των δύο χωρών κατά του Ισλαμικού Κράτους. Η περιοχή ευθύνης εκτεινόταν σε 2,5 εκατ. τετραγωνικά μίλια στον Περσικό Κόλπο, τον Κόλπο του Ομάν, τη βόρεια Αραβική Θάλασσα, τον Κόλπο του Άντεν και την Ερυθρά Θάλασσα, καθιστώντας τη συνεργασία κάτι παραπάνω από κυνήγι τρομοκρατών από το Μόλενμπεκ - Πηγή: Official French Navy photo

Κάπως έτσι, οι ΗΠΑ έμειναν χωρίς αεροναυτική ενίσχυση για ένα σεβαστό διάστημα (και για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια), καθώς από τους τελευταίους βομβαρδισμούς της 17ης Οκτωβρίου μέχρι τους βομβαρδισμούς που διεξήχθησαν από την πλατφόρμα του αμφίβιου USS Kearsarge στις 19 Νοεμβρίου μεσολάβησε διάστημα ενός μήνα. Το Truman βομβάρδισε για πρώτη φορά παραμονές Πρωτοχρονιάς.

Μεσολάβησαν, επίσης, και τα τρομοκρατικά χτυπήματα στο Παρίσι στις 13 Νοεμβρίου, που άλλαξαν άρδην τη δυτική ατζέντα αναφορικά με το Ισλαμικό Κράτος. Το USS Harry Truman ήταν προγραμματισμένο να ξεκινήσει το προς Ανατολάς ταξίδι του τη Δευτέρα 16 Νοεμβρίου. Κατέπλευσε στον Περσικό Κόλπο ένα μήνα μετά από τα τραγικά γεγονότα στη γαλλική πρωτεύουσα και τέθηκε υπό τη διοίκηση του γαλλικού αεροπλανοφόρου Charles de Gaulle.

Η μοίρα του πυρηνοκίνητου αεροπλανοφόρου πολεμικού ναυτικού της Γαλλίας είχε αποπλεύσει στις 18 Νοεμβρίου από τη βάση του στην Τουλόν (Toulon), πραγματοποιώντας επιθέσεις πέντε ημέρες μετά τις πρώτες επιθέσεις κατά του ISIS στο Ιράκ στο πλαίσιο της Opération Chammal. Τις ίδιες μέρες, ο γαλλικός στολίσκος εγκαθίδρυε επικοινωνία και με τη ρωσική διοίκηση στη Λαττάκεια.

Ο Φρανσουά Ολάντ (François Hollande) υπερθεμάτιζε ότι «δεν μιλάμε για περιορισμό του Ισλαμικού Κράτους, αλλά για εξάλειψή του». Ενώπιον του γαλλικού κοινοβουλίου ανακοίνωνε τότε την αυξημένη παρουσία των δυνάμεων ασφαλείας στους δρόμους της Γαλλίας. Στις 24 Νοεμβρίου θα επισκεπτόταν την Ουάσιγκτον και στις 26 Νοεμβρίου τη Μόσχα.

Και εδώ η απόφαση για την αποστολή αεροπλανοφόρου είχε ληφθεί νωρίτερα από τη μοιραία Παρασκευή. Αρχικός προορισμός του Charles de Gaulle ήταν ο Περσικός Κόλπος και όχι η Ανατολική Μεσόγειος. Στον απόηχο του Μπατακλάν, η τελευταία μετατράπηκε σε κέντρο διερχομένων των ναυτικών δυνάμεων τεσσάρων από τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας (Ρωσία, Γαλλία, Μ. Βρετανία, ΗΠΑ).

Με ομόφωνο ψήφισμά του στις 20 Νοεμβρίου, το Συμβούλιο Ασφαλείας θα εξουσιοδοτούσε τα μέλη του να κάνουν «χρήση όλων των απαραίτητων μέτρων» κατά του ISIS.

Τον ίδιο Νοέμβριο, η Κίνα επιβεβαίωνε την πρόθεσή της να κατασκευάσει στο Τζιμπουτί (Djibouti) (στον Κόλπο του Άντεν) την πρώτη της βάση στρατιωτικής υποστήριξης εκτός συνόρων.

Τον ίδιο Νοέμβριο, η Ρωσία θα απαντούσε κατεβάζοντας στην Ανατολική Μεσόγειο το καταδρομικό Moskva, που είχε κάνει ξανά την εμφάνισή του –όπως το Truman– στη Μεσόγειο τον Αύγουστο του 2013· ρωσική απάντηση στη μεταφορά αμερικανικών ναυτικών μονάδων ανοιχτά της Συρίας.

Επιστροφή στο μέλλον

Οι σημερινοί βομβαρδισμοί από το USS Harry Truman σηματοδοτούν την πρώτη φορά –από το 2003 και τον πόλεμο στο Ιράκ– που αεροσκάφη αμερικανικού αεροπλανοφόρου πλήττουν στόχους στη Μέση Ανατολή έχοντας απογειωθεί από τη Μεσόγειο.

Στην ανακοίνωση δεν διευκρινίζεται αν τα πλήγματα ήταν επιτυχή.

Το Harry Truman διατηρεί από τις 15 Απριλίου το ρεκόρ επιθέσεων κατά του ISIS με 1.407 εξόδους αεροσκαφών και 1.118 ρίψεις πυρομαχικών πλέον των 580 τόνων. Αναμένεται δε να αντικατασταθεί από το USS Dwight D. Eisenhower αυτό το καλοκαίρι.

Νωρίτερα σήμερα, το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανέφερε ότι αεροσκάφη του διεθνούς συνασπισμού έκαναν ρίψεις πυρομαχικών για να εφοδιάσουν τους Σύρους αντάρτες που μάχονται τζιχαντιστές βορείως του Χαλεπιού.

Το Παρατηρητήριο έκανε λόγο για «υστερικούς βομβαρδισμούς» στο Χαλέπι, καταγράφοντας –από τις 22 Απριλίου έως τις 3 Ιουνίου– τουλάχιστον 2.500 τραυματίες και 436 νεκρούς, ανάμεσά τους 97 παιδιά και 74 γυναίκες, από βολές πυροβολικού και ελεύθερους σκοπευτές, και 187 νεκρούς, ανάμεσά τους 26 παιδιά και 20 γυναίκες από αεροπορικές επιδρομές.

«Η ομάδα κρούσης του αεροπλανοφόρου Harry S. Truman Carrier Strike Group πραγματοποίησε εξορμήσεις από τη Μεσόγειο προς υποστήριξη της Operation Inherent Resolve στη Συρία και το Ιράκ, την Παρασκευή 3 Ιουνίου 2016, επιδεικνύοντας την κινητικότητα, την ευελιξία και την δυνατότητα προβολής ισχύος του Ναυτικού σε παγκόσμιο επίπεδο –οποτεδήποτε, οπουδήποτε» - Πηγή: Commander, U.S. Naval Forces Europe-Africa/U.S. 6th Fleet