Tο «εμβόλιμο» δευτερόλεπτο θα χαθεί από τον χρόνο στα ρολόγια μας το 2035

Παρόμοια με τα δίσεκτα έτη, τα δίσεκτα δευτερόλεπτα προστέθηκαν περιοδικά στα ρολόγια τον τελευταίο μισό αιώνα για να αντισταθμιστεί η διαφορά μεταξύ του ακριβούς ατομικού χρόνου και της πιο αργής περιστροφής της Γης.

Ενώ τα δίσεκτα δευτερόλεπτα περνούν απαρατήρητα για τους περισσότερους ανθρώπους, μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα σε μια σειρά συστημάτων που απαιτούν ακριβή, αδιάκοπη ροή χρόνου, όπως δορυφορική πλοήγηση, λογισμικό, τηλεπικοινωνίες, εμπόριο, ακόμη και διαστημικά ταξίδια.

Το ψήφισμα για τον τερματισμό της προσθήκης των δίσεκτων δευτερολέπτων έως το 2035 εγκρίθηκε από τις 59 χώρες μέλη του Διεθνούς Γραφείου και άλλα μέρη στη Γενική Διάσκεψη για τα Βάρη και τα Μέτρα που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι.

Η επικεφαλής του γραφείου, Πατρίσια Ταβέλα, είπε ότι η «ιστορική λύση» θα διασφάλιζε μια «συνεχή ροή δευτερολέπτων χωρίς τα κενά που προκαλούνται επί του παρόντος από τα ακανόνιστα δίσεκτα δευτερόλεπτα». Η αλλαγή θα ισχύει μέχρι το 2035.

Υπάρχει ωστόσο, η πιθανότητα η Διεθνής Ένωση Τηλεπικοινωνιών να εμποδίσει τα σχέδια για τη μετάβαση το 2035. Η International Telecommunications Union (ITU) διατηρεί τον έλεγχο διάδοσης της Συντονισμένη Παγκόσμιας Ώρας και άρα είναι αυτή που τελικά, αποφασίζει για τις εξελίξεις. Θα ψηφίσει σχετικά προς τα τέλη του 2023.

Εάν προχωρήσει με την "Resolution D", οι μετρολόγοι και οι αστρονόμοι θα έχουν περιθώριο έως το 2135, για να καταλάβουν πώς να συμβιβάσουν τις ατομικές και αστρονομικές κλίμακες χρόνου.

Τι είναι leap second

Το εμβόλιμο δευτερόλεπτο (leap second) καθιερώθηκε το 1972 ως τρόπος προσαρμογής της Συντονισμένης Παγκόσμιας Ώρας (Universal Time Coordinated -UTC), για τη 'συμφιλίωση' των αποκλίσεων που μπορούσαν να προκύψουν, μεταξύ του ατομικού χρόνου και του παρατηρούμενου ηλιακού χρόνου.

Η UTC είναι το πρωταρχικό πρότυπο ώρας με το οποίο ρυθμίζει όλος ο πλανήτης την ώρα στα ρολόγια του, ώστε να μένει κοντά στον μέσο ηλιακό χρόνο του Greenwich.

Αυτή έχει αλλάξει, με προσθήκη άλματος δευτερολέπτου συνολικά 27 φορές, από το 1972 όταν εμφανίστηκε το leap second στη ζωή μας.

Τι συμβαίνει στην πράξη;

Συνήθως το ρολόι πηγαίνει από το 23.59:59 στο 23.59:60, πριν δείξει το 00.00:00.

Με την προσθήκη leap second, το ρολόι πηγαίνει από το 23.59:58 σε μια επιλεγμένη ημερομηνία κατευθείαν στο 00.00:00 της επόμενης ημερομηνίας (πάντα σε UTC). Συνηθέστερα προτιμώνται η τελευταία ημέρα του Δεκεμβρίου και η τελευταία του Ιουνίου.

Γεγονός που θα είχε καταστροφικές συνέπειες σε λογισμικά που βασίζονται σε χρονόμετρα και χρονοπρογραμματιστές (θα μπορούσε να καταστρέψει προγράμματα και δεδομένα που αφορούν χρονικές σημάνσεις κατά την αποθήκευση δεδομένων).