Γιατί η ετυμηγορία για την κατάρριψη της πτήσης MH17 «απειλεί» τον Βλαντιμίρ Πούτιν

Η καταδικαστική απόφαση με ποινές ισόβιας κάθειρξης που επιβλήθηκαν στους τρεις από τους τέσσερις κατηγορούμενους, «στρέφουν» την ευθύνη στην κυβέρνηση του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν -παρόλο που το Κρεμλίνο αρνείται κατηγορηματικά, εδώ και οχτώ χρόνια, οποιαδήποτε ανάμειξη- εκτιμούν οι νομικοί αναλυτές.

Το ολλανδικό δικαστήριο καταδίκασε για την κατάρριψη του αεροσκάφους και τον θάνατο και των 298 επιβαινόντων με ποινή ισόβιας κάθειρξης τους δύο Ρώσους πρώην αξιωματικούς των μυστικών υπηρεσιών και έναν Ουκρανό αυτονομιστή ηγέτη.

Πρόκειται για τους Ρώσους Ιγκόρ Γκιρκίν, Σεργκέι Ντουμπίνσκι και τον Ουκρανό Λεοντίν Χαρτσένκο. Ο Ρώσος Όλεγκ Πουλάτοφ, ο μόνος ύποπτος που εκπροσωπήθηκε από δικηγόρους υπεράσπισης στη δίκη, αθωώθηκε λόγω έλλειψης αποδεικτικών στοιχείων.

Η δίκη, που διεξήχθη σε δικαστήριο κοντά στο αεροδρόμιο Σίπχολ του Άμστερνταμ, από όπου απογειώθηκε η πτήση MH17 με προορισμό την Κουάλα Λουμπούρ της Μαλαισίας, έθεσε στο επίκεντρο της υπόθεσης την εμπλοκή του Κρεμλίνου στην αυτονομιστική σύγκρουση στην ανατολική Ουκρανία.

Το δικαστήριο έκρινε ότι η Μόσχα, το 2014 είχε τον συνολικό έλεγχο της αυτοανακηρυχθείσας «Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ», της αυτονομιστικής περιοχής από όπου εκτοξεύτηκε ο πύραυλος Buk και κατέρριψε το αεροσκάφος.

Σύμφωνα με την απόφαση, τα στοιχεία που παρουσίασαν οι εισαγγελείς στη δίκη -η οποία διήρκεσε περισσότερο από δύο χρόνια- απέδειξαν ότι το μαλαισιανό Boeing 777 καταρρίφθηκε από πύραυλο Buk που εκτοξεύθηκε από φιλορώσους Ουκρανούς μαχητές στις 17 Ιουλίου του 2014.

Οι δικαστές έκαναν λόγο για διεθνή ένοπλη σύγκρουση και εστίασαν στις συνθήκες κατάρριψης του αεροπλάνου, λέγοντας ότι από τα μέσα Μαΐου του 2014, η αυτοαποκαλούμενη Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονέτσκ «ελεγχόταν στην πραγματικότητα από τη Ρωσική Ομοσπονδία».

Η ετυμηγορία έρχεται εβδομάδες αφότου ο Βλαντιμίρ Πούτιν υπέγραψε την προσχώρηση τεσσάρων περιοχών που αντιστοιχούν στο 15% του ουκρανικού εδάφους, στη Ρωσική Ομοσπονδία -κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου- συμπεριλαμβανομένου του Ντονέτσκ από όπου εκτοξεύτηκε ο πύραυλος που κατέρριψε την MH17 οχτώ χρόνια νωρίτερα.

Το αντιαεροπορικό σύστημα για την εκτόξευση είχε μεταφερθεί στα κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη από ρωσική βάση, κοντά στο Κουρσκ, ενώ στη συνέχεια μεταφέρθηκε πάλι στη Ρωσία.

Σύμφωνα με το σκεπτικό του δικαστηρίου, «πολυάριθμες καταθέσεις, βίντεο από κινητά τηλέφωνα, τηλεφωνικές συνομιλίες και συνομιλίες μέσω ασυρμάτου που έχουν αξιολογηθεί, δεν επιτρέπουν κανένα άλλο συμπέρασμα».

Ο πρόεδρος του δικαστηρίου κατά την ανάγνωση της απόφασης αναφέρθηκε λεπτομερώς στις συνθήκες κατάρριψης, παραθέτοντας στοιχεία όπως το από πού εκτοξεύτηκε ο πύραυλο Buk, ενώ εμβάθυνε στους ρόλους των κατηγορουμένων.

«Δεν υπάρχει καμία πιθανή λογική αμφιβολία» είπε, απορρίπτοντας τα επιχειρήματα της υπεράσπισης ότι κάτι άλλο θα μπορούσε να έχει συμβεί στο αεροπλάνο. «Ακόμη και αν η κατάρριψη αφορούσε λάθος στρατιωτικό υπολογισμό, δεν θα άλλαζε την πρόθεση» υπογράμμισε.

Ο Ρώσος Ιγκόρ Γκιρκίν, ένας 51χρονος πρώην συνταγματάρχης της Ρωσικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας (FSB) την περίοδο της κατάρριψης ήταν υπουργός Άμυνας και διοικητής των ενόπλων δυνάμεων της αποσχισθείσας περιοχής του Ντονέτσκ και τώρα εμπλέκεται στον πόλεμο της Ουκρανίας.

Ο Ρώσος Σεργκέι Ντουμπίνσκι, 60 ετών, ήταν πρώην αξιωματικός της Ρωσικής Στρατιωτικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (GRU), και ένας από τους αναπληρωτές του Γκίρκιν το 2014. Όπως και ο Γκιρκίν, είχε τακτικές επαφές με Ρώσους αξιωματούχους το 2014 και ήταν επίσης επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών στην αποσχισθείσα περιοχή του Ντονέτσκ.

Για τον φιλορώσο Ουκρανό αυτονομιστή Λεοντίν Χαρτσένκο, το δικαστήριο του αναγνώρισε ρόλο διοικητή μιας φιλορωσικής μονάδας μάχης των ανταρτών που λάμβανε εντολές απευθείας από τον Ντουμπίνσκι.

Αυτή η καταδικαστική απόφαση βάζει σε δύσκολη θέση τον Βλαντιμίρ Πούτιν, υπό το φως των εξελίξεων στην Ουκρανία και των ερευνών για εγκλήματα πολέμου που κατηγορείται ότι έχει διαπράξει η Ρωσία.