Ο ακήρυχτος πόλεμος Κίνας – ΗΠΑ στο τραπέζι του Μπαλί

Στο Μπαλί για την διάσκεψη των 20 ισχυρότερων οικονομιών του πλανήτη ο Πρόεδρος των ΗΠΑ και ο κινέζος ομόλογός του αντάλλαξαν χειραψία και χαμόγελα μπροστά στις κάμερες. Οι σχέσεις της πρώτης και της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο όμως είναι ίσως στο χειρότερο σημείο του 21ου αιώνα. Ο Τζο Μπάιντεν μάλιστα δεν είναι ο άνθρωπος που έφερε την διμερή σχέση σε αυτό το σημείο. Το 2018 ο Ντόναλντ Τραμπ ήταν αυτός που δημόσια είχε ανακοινώσει κυρώσεις 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων προς την Κίνα κατηγορώντας την για κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας από τις ΗΠΑ. Το Πεκίνο είχε προχωρήσει από την πλευρά του σε αντίστοιχης δυναμικής κυρώσεις με τον πόλεμο τότε να «παγώνει» το 2020 χωρίς όμως επίσημες ανακοινώσεις από τα δύο στρατόπεδα.

Όταν ο Τζο Μπάιντεν ορκίστηκε Πρόεδρος στις αρχές του 2021 είχε στην κορυφή της ατζέντας του την Ρωσία και τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Στην πρώτη του επίσημη συνάντηση με τον Ρώσο Πρόεδρο στην Ελβετία, που τελικώς απέβη άκαρπη καθώς η Ρωσία εισέβαλλε μετά από κάποιους μήνες στην Ουκρανία, ο Αμερικανός Πρόεδρος όταν ρωτήθηκε για το τι θα πράξει ο χώρα του με την Κίνα είχε υπογραμμίσει πως πρέπει μεν να βρεθεί δίαυλος επικοινωνίας αλλά οι σχέσεις ανάμεσα στις ισχυρότερες χώρες του πλανήτη κάθε άλλο παρά ομαλές είναι. Αυτές οι σχέσεις από τότε δεν βελτιώθηκαν.

Η Νάνσι Πελόζι πριν από λίγους μήνες επέλεξε παρά τις αυστηρές συστάσεις του Πεκίνου να επισκεφθεί την Ταϊβάν, η Κίνα απάντησε με στρατιωτικές ασκήσεις και οπλισμένα μαχητικά πάνω από το νησί. Σήμερα η συγκεκριμένη κατάσταση σε τίποτα δεν φαίνεται να έχει μεταβληθεί προς το καλύτερο. Κι όμως…

Ο Τζο Μπάιντεν χωρίς τον «βραχνά» των ενδιάμεσων εκλογών στην χώρα του και έχοντας κερδίσει περισσότερα από αυτά που έχασε και ο Σι Τζι Πινγκ ισχυρότερος από ποτέ εντός του Κομμουνιστικού Κόμματος της χώρας του και ξανά Πρόεδρος έχουν μία χρυσή ευκαιρία να μειώσουν την «φλόγα» που απειλεί να βάλει φωτιά σε ολόκληρο τον πλανήτη. Σήμερα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μαζί τον Αμερικανό Πρόεδρο δεν βρίσκονται οι κορυφές του στρατεύματος και ο υπουργός άμυνας, αλλά ο υπουργός εξωτερικών Μπλίνκεν και η υπουργός οικονομικών των ΗΠΑ. Το μήνυμα για τους πολιτικούς αναλυτές στις ΗΠΑ είναι σαφές: «βρισκόμαστε εδώ για να συζητήσουμε τρόπους συνεργασίας σε κάθε επίπεδο εκτός του στρατιωτικού». Η Κίνα δεν έκρυψε την δυσφορία της για την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, έστω και καλούμενα καθώς είναι ξεκάθαρο πως ο πόλεμος δεν ευνοεί σε καμία περίπτωση τα ενεργειακά και οικονομικά της σχέδια. Ήδη οι εκτιμήσεις για μείωση στον ρυθμό ανάπτυξης της κινεζικής οικονομίας φέρνουν σκέψεις για άνοιγμα επί της ουσίας προς την Δύση. Ο Σι φαίνεται σήμερα διατεθειμένος να παρακάμψει για πρώτη φορά τον Πούτιν, ο οποίος έχει επιλέξει να παραμείνει στην Μόσχα, και για πρώτη φορά να μιλήσει ανοιχτά για όλα τα διμερή θέματα σε ανώτατο επίπεδο.

Οι κινήσεις στην διπλωματική σκακιέρα είναι μεν αισιόδοξες και βγάζουν προς τα έξω ένα θετικό κλίμα θα πρέπει να θεωρείται όμως απίθανο από την σημερινή συνάντηση να προκύψει κάτι τόσο σπουδαίο. Σήμερα όπως σημειώνουν τα διεθνή μέσα ίσως να στήνονται τα θεμέλια που θα «παγώσουν» και δεν θα τερματίσουν τις αμερικανικοσινικές κυρώσεις, ίσως όμως θέσουν το πλαίσιο που θα φέρει τις δύο οικονομίες πιο κοντά όχι τόσο στο κομμάτι της συνεργασίας όσο σε αυτό της επικοινωνίας. Οι ΗΠΑ αποκλείεται να δώσουν το οκ για περαιτέρω ανάπτυξη του στρατού των Κινέζων και οι Κινέζοι αποκλείεται να αποδεχθούν τα όσα προτείνουν οι ΗΠΑ για τον Ειρηνικό.