ΚΟΣΜΟΣ

Σπουδαία ιατρική ανακάλυψη: «Προγραμμάτισαν» κύτταρα για να χτυπούν τον καρκίνο

Σπουδαία ιατρική ανακάλυψη: «Προγραμμάτισαν» κύτταρα για να χτυπούν τον καρκίνο
Οι επιστήμονες εκτιμούν πως βρίσκονται κοντά στην ανάπτυξη εξατομικευμένης θεραπείας για τον καρκίνο freepik.com

Επιστήμονες στις ΗΠΑ κατάφεραν να επεξεργαστούν το DNA ώστε το σώμα καταπολεμά τα καρκινικά κύτταρα.

Χρησιμοποιώντας την τεχνική CRISPR, ενός «μοριακού ψαλιδιού», που επιτρέπει την κατά βούληση τροποποίηση του γενετικού μας υλικού προγραμμάτισαν τα ανοσοποιητικά κύτταρα για να καταπολεμήσουν τον συγκεκριμένο καρκίνο από τον οποίο πάσχει ο ασθενής.

Ο Δρ Άντονι Ρίμπας, από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες και συν-επικεφαλής της εργασίας είπε: «Αυτό είναι ένα άλμα προς τα εμπρός στην ανάπτυξη μιας εξατομικευμένης θεραπείας για τον καρκίνο».

Οι επιστήμονες σύμφωνα με τη Daily Mail ένα μήνα μετά τη θεραπεία, η νόσος πέντε εκ των ασθενών είχε σταθεροποιηθεί.

Το εργαλείο CRISPR αποτελείται από δύο συστατικά: ένα RNA-οδηγό και ένα ένζυμο που κόβει το DNA. Το καθοδηγητικό RNA είναι μια συγκεκριμένη αλληλουχία RNA που αναγνωρίζει το κομμάτι του DNA-στόχου που πρόκειται να επεξεργαστεί και κατευθύνει το ένζυμο Cas9 να ξεκινήσει τη διαδικασία επεξεργασίας. Το Cas9 κόβει με ακρίβεια τις αλυσίδες του DNA-στόχου και αφαιρεί ένα μικρό κομμάτι, δημιουργώντας ένα κενό όπου μπορεί να προστεθεί ένα νέο κομμάτι DNA.

Οι επιστήμονες σχεδιάζουν το RNA-οδηγό ώστε να αντικατοπτρίζει το DNA του γονιδίου που πρόκειται να τροποποιηθεί. Το καθοδηγητικό RNA συνεργάζεται με το ένζυμο Cas9 και το οδηγεί στο γονίδιο-στόχο. Όταν το RNA ταιριάξει με το DNA του γονιδίου-στόχου, το Cas9 κόβει το DNA, απενεργοποιώντας το γονίδιο-στόχο.

h τεχνική CRISPR υπάρχει εδώ και περίπου μια δεκαετία και παραμένει στο επίκεντρο των φιλόδοξων επιστημονικών έργων.

Οι γιατροί διερευνούν τώρα την εφαρμογή της στη θεραπεία σπάνιων ασθενειών και γενετικών διαταραχών, όπως η δρεπανοκυτταρική νόσος.

«Η δημιουργία μιας εξατομικευμένης κυτταρικής θεραπείας για τον καρκίνο δεν θα ήταν εφικτή χωρίς τη νέα ικανότητα χρήσης της τεχνικής CRISPR για την αντικατάσταση των υποδοχέων του ανοσοποιητικού σε κυτταρικά παρασκευάσματα κλινικής ποιότητας σε ένα μόνο βήμα», πρόσθεσε ο Δρ Ρίμπας.

Τα ευρήματα δίνουν ελπίδα σε 1,9 εκατομμύρια Αμερικανούς που θα διαγνωστούν με κάποια μορφή καρκίνου φέτος.

Ωστόσο, η τεχνολογία είναι σχετικά νέα και θέτει ορισμένα σοβαρά ηθικά ερωτήματα σχετικά με την εφαρμογή της για γενετική αναπροσαρμογή.

Υπάρχει κίνδυνος λανθασμένης αλλαγής του DNA ή του RNA που θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανεπιθύμητες παρενέργειες όχι μόνο στον ασθενή αλλά και στις μελλοντικές γενιές.

Ένα μεγάλο σκάνδαλο συγκλόνισε τον κόσμο το 2019, όταν ο Κινέζος επιστήμονας He Jiankui φυλακίστηκε αφού τροποποίησε το DNA των δίδυμων κοριτσιών Lulu και Nana πριν από τη γέννηση για να τα κάνει ανθεκτικά στον HIV.

Η δουλειά του για τη αλλαγή των γονιδίων των εμβρύων κρίθηκε «τερατώδης», «ανήθικη» και «πολύ επικίνδυνη».

Μια ομάδα άνω των 100 επιστημόνων στην Κίνα άσκησε κριτική στον Κινέζεο επιστήμονα λέγοντας πως «η διεξαγωγή άμεσων πειραμάτων σε ανθρώπους μπορεί να περιγραφεί μόνο ως τρελή».

«Το κουτί της Πανδώρας άνοιξε. Ίσως έχουμε ακόμα μια ελπίδα να το κλείσουμε πριν να είναι πολύ αργά», σχολίαζαν.

Το 2019, μια ομάδα επιστημόνων πρότεινε ένα παγκόσμιο μορατόριουμ για την επεξεργασία των ανθρώπινων γονιδίων.

«Με τον όρο παγκόσμιο μορατόριουμ δεν εννοούμε μόνιμη απαγόρευση. Αντίθετα, ζητάμε τη θέσπιση ενός διεθνούς πλαισίου στο οποίο τα κράτη, διατηρώντας το δικαίωμα να λαμβάνουν τις δικές τους αποφάσεις, θα δεσμεύονται εθελοντικά να μην εγκρίνουν καμία χρήση κλινικής επεξεργασίας γεννητικού ιστού, εκτός εάν πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις», έγραψαν οι επιστήμονες.

Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Nature».