ΚΟΣΜΟΣ

«Οδηγός» της πρότασης για το Κόσοβο η συμφωνία για τις δύο Γερμανίες

«Οδηγός» της πρότασης για το Κόσοβο η συμφωνία για τις δύο Γερμανίες
Στιγμιότυπο από πρόσφατη διαδήλωση Σέρβων του Κοσόβου στη Μιτρόβιτσα AP Photo/Bojan Slavkovic

Το γαλλογερμανικό σχέδιο για την οριστική διευθέτηση του ζητήματος του Κοσόβου έχει ήδη επιδοθεί στο Βελιγράδι και την Πρίστινα και αποτελεί πλέον μέρος του διαλόγου που διεξάγεται υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η πρόταση που εκπόνησαν από κοινού το Παρίσι και το Βερολίνο για το Κόσοβο βασίζεται στο μοντέλο εξομάλυνσης των σχέσεων των δύο Γερμανιών. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα από μία απλή σύγκριση της πρότασης για το Κόσοβο με την συμφωνία που υπέγραψαν στις 21 Δεκεμβρίου του 1972 η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας και η Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας.

Στο πρώτο άρθρο της γαλλογερμανικής πρότασης αναφέρεται ότι «το Κόσοβο και η Σερβία θα αναπτύσσουν αμοιβαία ομαλές σχέσεις καλής γειτονίας βασιζόμενες στην ισότητα». Το άρθρο 1 της συνθήκης για τη διευθέτηση των σχέσεων μεταξύ των δύο Γερμανιών ορίζει: «Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας και η Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας αναπτύσσουν αμοιβαίως ομαλές σχέσεις καλής γειτονίας στη βάση της ισότητας».

Το άρθρο 2 της πρότασης για το Κόσοβο δεν έχει σχέση με το αντίστοιχο άρθρο της συμφωνίας των δύο Γερμανιών αφού αφορά την ευρωπαϊκή προοπτική του Κοσόβου και της Σερβίας.

Από το τρίτο άρθρο ωστόσο συναντώνται και πάλι ομοιότητες.

Το άρθρο αυτό αναφέρει: «Σύμφωνα με τη ΣΣΣ (Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης) που υπέγραψαν και τα δύο μέρη, το Κόσοβο και η Σερβία δεσμεύονται να επιλύσουν όλες τις μεταξύ τους διαφορές αποκλειστικά με ειρηνικά μέσα και θα απέχουν από την απειλή ή τη χρήση βίας. Επιβεβαιώνουν δε το απαραβίαστο, τώρα και στο μέλλον, των μεταξύ τους συνόρων και δεσμεύονται να σέβονται πλήρως ο ένας την εδαφική ακεραιότητα του άλλου».

Στην συμφωνία των δύο Γερμανιών αναφέρεται: «Σύμφωνα με τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας και η Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας θα επιλύουν τις διαφορές τους αποκλειστικά με ειρηνικά μέσα και θα απέχουν από την απειλή βίας ή τη χρήση βίας. Επιβεβαιώνουν το απαραβίαστο των αμοιβαίων συνόρων τώρα και στο μέλλον και δεσμεύονται στον απεριόριστο σεβασμό της εδαφικής τους ακεραιότητας».

Το άρθρο 4 της πρότασης για το Κόσοβο και την Σερβία διευκρινίζει ότι «κανένα από τα δύο μέρη δεν μπορεί να εκπροσωπήσει το άλλο στη διεθνή σκηνή ή να ενεργήσει για λογαριασμό του». Ακριβώς το ίδιο αναφέρεται και στο ίδιο άρθρο της συμφωνίας των δύο Γερμανιών του 1972.

Το άρθρο 5 της πρότασης για το Κόσοβο αναφέρει ότι το Βελιγράδι και η Πρίστινα «θα προωθήσουν τις ειρηνικές σχέσεις στα Δυτικά Βαλκάνια και θα συμβάλουν στην περιφερειακή ασφάλεια και συνεργασία στην Ευρώπη». Στο ίδιο άρθρο της συμφωνίας για τις δύο Γερμανίες αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι «η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας και η Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας θα προωθήσουν τις ειρηνικές σχέσεις μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών και θα συμβάλουν στην ασφάλεια και την συνεργασία στην Ευρώπη».

Στο άρθρο 6 της πρότασης για το Κόσοβο, αλλά και της συμφωνίας του 1972, ορίζεται η δέσμευση των δύο πλευρών ότι η εξουσία που θα ασκούν θα περιορίζεται εντός της επικράτειάς τους.

Πανομοιότυπα είναι τα κείμενα της πρότασης για το Κόσοβο και της συμφωνίας των δύο Γερμανιών και στο άρθρο 7 που ασχολείται με την συνεργασία στους τομείς των ανθρωπιστικών θεμάτων, της οικονομίας, του εμπορίου, των συγκοινωνιών, της τεχνολογίας, του πολιτισμού κ.α.

Το άρθρο 8 επίσης είναι το ίδιο και ασχολείται με την ανταλλαγή γραφείων συνδέσμου ενώ το τελευταίο άρθρο, το ένατο, και στις δύο περιπτώσεις αναφέρεται στην αμοιβαία αποδοχή των διμερών ή πολυμερών διεθνών συμφωνιών.

Η γαλλογερμανική πρόταση για το Κόσοβο δεν αναφέρεται καθόλου στην αμοιβαία αναγνώριση και αυτός είναι ο λόγος που λήφθηκε ως βάση η συμφωνία των δύο Γερμανιών του 1972 αφού και τότε δεν υπήρξε πράξη αμοιβαίας επίσημης αναγνώρισης ανάμεσα στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας και την Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας.

Το Παρίσι και το Βερολίνο εκτίμησαν προφανώς ότι θα είναι ευκολότερο για την πολιτική ηγεσία στο Βελιγράδι να ξεπεράσει τον σκόπελο του Συντάγματος που ορίζει το Κόσοβο αναπόσπαστο τμήμα της Σερβίας εάν δεν υπάρξει η ανάγκη επίσημης αναγνώρισης.

Οι πρώτες αντιδράσεις, ωστόσο, δεν είναι θετικές, και ήδη ο υπουργός Εξωτερικών της Σερβίας, Ίβιτσα Ντάτσιτς, χαρακτήρισε μη αποδεκτό το σχέδιο που προτείνουν η Γαλλία και η Γερμανία.