Ξυπνούν ξανά οι φόβοι για παγκόσμια επισιτιστική κρίση – Αύξηση στην τιμή των σιτηρών

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα Marine Traffic, συνολικά 12 φορτηγά πλοία πρόκειται να αναχωρήσουν από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας που ελέγχονται από την Ουκρανία τη Δευτέρα, ενώ άλλα τέσσερα κατευθύνονται προς αυτά.

Ένα από αυτά, υπό τουρκική σημαία, έχει ήδη αποπλεύσει, δήλωσε το Κοινό Συντονιστικό Κέντρο (JCC), το οποίο επιβλέπει τη συμφωνία για τις εξαγωγές ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας.

Η μεταφορά ουκρανικών σιτηρών στη Μαύρη Θάλασσα διεκόπη την Κυριακή, αφού η Ρωσία ανέστειλε τη συμμετοχή της στη συμφωνία εξαγωγής αγροτικών προϊόντων από τα λιμάνια της Ουκρανίας, μια απόφαση που κατακρίθηκε από το Κίεβο, την Ουάσιγκτον και την ΕΕ.

Η κυβέρνηση της Ουκρανίας είπε ότι 218 πλοία που εμπλέκονται στις εξαγωγές σιτηρών είχαν μπλοκαριστεί — 22 φορτώθηκαν και κόλλησαν στα λιμάνια, 95 φορτώθηκαν και αναχώρησαν από λιμάνια και 101 αναμένουν επιθεωρήσεις, με τους φόβους για παγκόσμια επισιτιστική κρίση να επανέρχονται.

Ωστόσο, τα Ηνωμένα Έθνη, η Τουρκία και η Ουκρανία αποφάσισαν να συνεχίσουν την εφαρμογή της συμφωνίας για τα σιτηρά.

Η Ρωσία δήλωσε την Κυριακή ότι θα έχει «επαφές» με την Τουρκία και τον ΟΗΕ «σύντομα» για τη συμφωνία για τα σιτηρά, μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS, επικαλούμενο τον υφυπουργό Εξωτερικών Αντρέι Ρουντένκο.

Ωστόσο, πρόσθεσε, αυτό θα συνέβαινε μόνο εφόσον αποσαφηνιστούν όλες οι συνθήκες γύρω από την «επίθεση της Ουκρανίας» στον στόλο της στη Μαύρη Θάλασσα και πραγματοποιηθεί συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Το Κίεβο κατήγγειλε ως «προσχηματική» τη σύνδεση της Ρωσίας για την αναστολή της συμφωνίας για τα σιτηρά με την υποτιθέμενη επίθεση στην Κριμαία, ζητώντας να ασκηθεί πίεση για να διασφαλιστεί ότι η Ρωσία «θα δεσμευτεί ξανά στις υποχρεώσεις της».

Ο επικεφαλής του ΟΗΕ για τη συμφωνία εξαγωγής σιτηρών από την Ουκρανία δήλωσε σήμερα ότι τα εμπορικά πλοία δεν μπορούν να γίνουν ποτέ στρατιωτικός στόχος ή όμηροι, υπογραμμίζοντας ότι «η ροή των τροφίμων πρέπει να συνεχιστεί» βάσει της συμφωνίας από την οποία αποσύρθηκε η Ρωσία το Σαββατοκύριακο.

Χάρη στη συμφωνία που επιτεύχθηκε με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ, η οποία επέτρεψε στην Ουκρανία να εξάγει γεωργικά προϊόντα, εξήχθησαν περισσότεροι από εννέα εκατομμύρια τόνοι σιτηρών κατά τη διάρκεια του πολέμου και επιτεύχθηκε μείωση των τιμών των τροφίμων που είχαν ανέβει στα ύψη παγκοσμίως.

Ο πλανήτης βασίζεται στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας για περισσότερο από το ένα τέταρτο των ετήσιων εξαγωγών σιταριού και κριθαριού, περίπου το 1/5 των φορτίων καλαμποκιού και το μεγαλύτερο μέρος των αποστολών ηλιελαίου.

Μαζί με τη μείωση των εξαγωγών, η πρόωρη λήξη της συμφωνίας για τη Μαύρη Θάλασσα θέτει σε κίνδυνο μια κύρια οδό εξαγωγής λιπασμάτων, στην οποία βασίζονται οι αγρότες για τις καλλιέργειές τους.

Σημαίνει επίσης ότι οι αγρότες αντιμετωπίζουν πιθανή έλλειψη αποθηκευτικού χώρου για σιτάρι και καλαμπόκι, δήλωσε ο Κρις Τραντ, επικεφαλής του γραφείου γεωργίας των ΗΠΑ στη HedgePoint Global Markets σύμφωνα με το Bloomberg.

Άνοδος στις τιμές σιτηρών και καλαμποκιού

Οι τιμές των σιτηρών ήταν το πρωί της Δευτέρας αυξημένες έως και 7,7%, μετά την πίεση που δημιούργησε στην αγορά η αποχώρηση της Ρωσίας από τη συμφωνία για τις εξαγωγές των ουκρανικών σιτηρών.

Συγκεκριμένα, στο άνοιγμα της συνεδρίασης την Δευτέρα 31/10 τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του σιταριού στο Χρηματιστήριο του Σικάγο ενισχύθηκαν έως και 7,7% στα 8,9325 δολάρια το μπουσέλ, στην υψηλότερη τιμή από τις 14 Οκτωβρίου.

Την ίδια ώρα, το καλαμπόκι ενισχύθηκε έως και 2,8% και το σογιέλαιο σημείωσε άνοδο 3%, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg.

Διεθνής κατακραυγή

Η κίνηση της Ρωσίας προκάλεσε διεθνή κατακραυγή και πλήγμα στις προσπάθειες να αμβλυνθεί η παγκόσμια επισιτιστική κρίση.

«Ο πρόεδρος Πούτιν πρέπει να σταματήσει να εργαλειοποιεί τα τρόφιμα και να τερματίσει τον παράνομο πόλεμό του στην Ουκρανία», δήλωσε η εκπρόσωπος του ΝΑΤΟ Οάνα Λουνγκέσκου. «Καλούμε τη Ρωσία να επανεξετάσει την απόφασή της και να ανανεώσει τη συμφωνία επειγόντως, επιτρέποντας την άφιξη των τροφίμων σε αυτούς που το χρειάζονται περισσότερο».

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες δήλωσε ότι «ανησυχεί βαθύτατα» για την απόφαση της Ρωσίας.

Η Ουκρανία, διά στόματος του προέδρου της Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ζητά να δοθεί ισχυρή διεθνής απάντηση στη Μόσχα. «Η Ρωσία επιχειρεί να δημιουργήσει έναν τεχνητό λιμό στην Αφρική, τη Μέση Ανατολή και τη Νότια Ασία», δηλώνει ο Ουκρανός πρόεδρος.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση κάλεσε, διά του επικεφαλής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ, στην άμεση ανανέωση της συμφωνίας για τις εξαγωγές σιτηρών, ενόσω η Ρωσία δέχεται κατηγορίες τόσο από τις Ηνωμένες Πολιτείες, όσο και από το ΝΑΤΟ ότι χρησιμοποιεί ξανά τα τρόφιμα ως «όπλο».

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν είπε ότι η κίνηση είναι «καθαρά εξωφρενική» και θα αυξήσει την πείνα. «Οποιαδήποτε ενέργεια της Ρωσίας να διακόψει αυτές τις κρίσιμες εξαγωγές σιτηρών είναι ουσιαστικά μια δήλωση ότι οι άνθρωποι και οι οικογένειες σε όλο τον κόσμο πρέπει να πληρώσουν περισσότερα για φαγητό ή να πεινάσουν», δήλωσε από την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν.

Η Βρετανία έχει κάνει λόγο για «ψεύδη επικών διαστάσεων» ως προς τις κατηγορίες που επιρρίπτει εις βάρος της η Ρωσία, ενώ Ουκρανοί αξιωματούχοι υπονόησαν ότι η ίδια η Ρωσία μπορεί να ευθύνεται για τις εκρήξεις και να τις χρησιμοποιεί ως πρόσχημα για να αποσυρθεί από τη συμφωνία εξαγωγής των σιτηρών από την Ουκρανία.